Hrodziency pra toje, jak stracili mahčymaść zarablać na pryhraničnym biznesie
Ciaham apošnich hadoŭ Hrodna, praz zakryćcio bližejšych punktaŭ propusku na miažy i inšyja abmiežavańni z boku ES, pieraŭtvaryŭsia ŭ horad-tupik. Pacikavilisia ŭ žycharoŭ, jakija zajmalisia pryhraničnym biznesam, nakolki jany adčuli heta na sabie.
10.10.2024 / 08:39
Ilustracyjny zdymak. Fota: Michal Fludra/Getty Images
Tak blizka i tak daloka
Ad Hrodna da bližejšaha punktu propusku z Polščaj usiaho kala 15 kiłamietraŭ, a ź Litvoj — kala 24. Tak było da taho, jak susiednija krainy pačali zakryvać punkty propusku na miažy ź Biełaruśsiu.
Paśla 1 sakavika, kali pierastaŭ pracavać punkt propusku «Pryvałka», pobač z Hrodna akazalisia zakrytymi ŭsio try bližejšyja punkty. Heta pieraŭtvaryła jaho z tranzitnaha horada ŭ tupikovy.
Zabarona na ŭjezd na aŭto ź biełaruskimi numarami ŭ Litvu, zdajecca, stała apošniaj kroplaj u izalacyi Hrodna ad Jeŭrasajuza.
Praz hetyja i inšyja abmiežavańni z boku susiednich krain ES častka haradžan straciła mahčymaść zarablać na pryhraničnym biznesie.
Kantrabandysty vymierli jak kłas?
Surazmoŭca ź liku byłych kantrabandystaŭ śćviardžaje, što ciapier siarod jaho znajomych «u temie» zastalisia litaralna adzinki.
«Pakul była adkrytaj «Pryvałka», to ŭsio jašče bolš-mienš narmalna pracavała, choć i nie ŭ tych abjomach, što było da kavidu, kali i miežy ŭsie pracavali, i nijakich abmiežavańniaŭ nie było.
Na fota adrazu dźvie bujnyja kramy na vyjeździe z Hrodna ŭ bok Polščy, jakija śpiecyjalizujucca na prodažy cyharet. Fota: «Jandeks Panaramy»
Jak zakryli «Pryvałku», častka čaŭnakoŭ i kantrabandystaŭ pieraklučyłasia na «Bieniakoni». U asnoŭnym zastalisia tyja, dla kaho pajezdki za miažu byli asnoŭnaj krynicaj dachodu», — tłumačyć haradžanin.
Ciapier ža, pa słovach surazmoŭcy, čaŭnočna-kantrabandny biznes u Hrodnie na paŭzie, pakolki trapić u Litvu na aŭto ź biełaruskaj rehistracyjaj mohuć tolki ŭładalniki DNŽ abo vizy, vydadzienaj Litvoj. I toje tolki da 18 studzienia 2025 hoda.
«Ciapier praciahvać jeździć mohuć tolki lidskija i voranaŭskija, jakija majuć litoŭskija DNŽ abo pašparty», — kaža surazmoŭca.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
Niekatoryja kantrabandysty pieraklučylisia na pryhon aŭto ź Jeŭropy ŭ Biełaruś, ale i hety biznes ad niadaŭniaha času zhubiŭ byłuju aktualnaść. Spačatku praz abmiežavańni z boku Jeŭrasajuza, a ad niadaŭniaha času — praź źmieny ŭ zakanadaŭstvie Rasijskaj Fiederacyi.
Na zavod nie źbirajucca, pryhladajucca da dalnabojščykaŭ
Mnohija z tych, chto zajmaŭsia pryhraničnym biznesam, byli vymušanyja šukać novyja mahčymaści dla zarobkaŭ.
«Heta ŭ asnoŭnym ludzi, jakija pryvykli davoli dobra zarablać. Niekatoryja ŭ žyćci nikoli nidzie aficyjna nie pracavali, ale dziakujučy miažy zmahli nabyć sabie nieruchomaść i nazapasić peŭny kapitał.
Što rabić ciapier, mnohija nie viedajuć, bo iści na pracu za try kapiejki mała chto pahodzicca, tym bolš, što ŭ mnohich niama dośviedu pracy aproč taho, jak zajmacca kantrabandaj abo pierahonam aŭto».
Surazmoŭca nie vyklučaje, što kali situacyja zaciahniecca, to častka ŭčorašnich čaŭnakoŭ moža pajści ŭ dalnaboj.
Ilustracyjny zdymak. Fota: «Naša Niva»
«Prynamsi tak było ŭ časy kavidu. Miesiac-druhi čakali, pakul miežy adkryjuć, a kali zrazumieli, što heta nadoŭha, to mužyki pačali ŭładkoŭvacca kiroŭcami na fury abo na busy ŭ Polščy».
Pajezdki z Hrodna ŭ Litvu praz Brest nie akupiacca
Novyja abmiežavańni, u tym liku na vyvaz šerahu tavaraŭ ź ES, zakranuli i tych, chto śpiecyjalizavaŭsia na pieravozcy i pieraprodažy tavaraŭ z Polščy i Litvy ŭ Biełaruś.
Mužčyna, jaki hetym zajmaŭsia, adznačaje, što pry žadańni možna pravieźci praź miažu «sankcyjonku», ale bieź viartańnia VAT (PDV) vieźci toj ža Iphone ci niejki noŭtbuk prosta nie maje sensu.
Apošnija novaŭviadzieńni pakinuli jaho biez mahčymaści zarablać na pryvozie tavaraŭ z susiednich krain ES.
«Paśla taho, jak Litva zabaraniła ŭjezd da siabie mašyn ź biełaruskaj rehistracyja, ja bolš tudy nie jeździŭ, bo pajezdki z Hrodna ŭ Litvu praz Brest nie akupiacca».
Pa słovach surazmoŭcy, jon navat nie płanuje rabić novuju vizu, paśla taho, jak skončycca staraja.
«U mianie viza da pačatku śniežnia. Na dobry rozum užo ciapier treba było pačynać dumać, jak zrabić novuju, ale ŭ situacyi, jakaja skłałasia, ja nie baču sensu tracić na jaje hrošy», — pryznajecca mužčyna.
Viza bolš nie raŭno dadatkovy zarobak
Niekatoryja hrodziency hadami i navat dziesiacihodździami žyli vyklučna za košt miažy. Inšyja, zarabiŭšy na hetym kapitał, układalisia ŭ lehalny biznes.
Tak ci inakš, u adroźnieńnie ad žycharoŭ taho ž Mahilova, hrodzieniec ź vizaj raniej zaŭždy moh raźličvać na dadatkovy zarobak. Pryčym dla taho, kab zarabić na pajezdkach u Polšču, nie abaviazkova było mieć ułasny transpart. Zarabić svaje 50-100 dalaraŭ z pajezdki možna było, navat prajechaŭšysia pasažyram.
Ale časy źmianilisia, i ciapier takuju mahčymaść — praŭda, abmiežavanuju — majuć tolki žychary Bresta.
Ilustracyjny zdymak. Fota: Straż Graniczna
Nakolki mocna heta adabjecca na dabrabycie horada — pakaža čas, ale surazmoŭcy ličać, što padobnyja źjavy adčuvalnyja dla horada, dzie pamiežny biznes tradycyjna mieŭ vysokuju papularnaść siarod haradžan.
Pakul ža možna adznačyć tolki toje, što pryhraničnyja Hrodna i Brest u ekanamičnym sensie zaŭždy byli bolš paśpiachovymi ŭ paraŭnańni z abłasnymi centrami na ŭschodzie krainy. Bo hrošy, zaroblenyja na miažy, asiadali z bolšaha ŭ rehijonach.
Nakolki realistyčny prahnoz ekanamičnaha raźvićcia Biełarusi na 2025 hod? Adkazvaje ekanamist
Aŭtapierahonny biznes — usio? Chutka stanie nielha pradavać rasijanam śviežapryhnanyja mašyny ź ES i ZŠA
Nacyjanalny markietpłejs marać stvaryć u Biełarusi