U sacsietkach uspłyła karcina Białynickaha-Biruli. Nie ŭsie vierać, što akademik moh malavać tak
Vakoł aŭtarstva biełaruskaha piejzažysta razharełasia sprečka.
02.10.2024 / 08:43
Piejzaž z podpisam Białynickaha-Biruli. Fota: fejsbuk-supołka «Požałujsta! Ocienitie moj antikvariat.»
U supołcy antykvaryjatu ŭ fejsbuku adzin z udzielnikaŭ vykłaŭ karcinu, jakuju paprasiŭ acanić. Heta viečarovy zimovy piejzaž z račułkaj, mostam i chatkaj pry im. Samo pałatno nievialikaje, pamieram usiaho 40ch30 sm. Jak patłumačyŭ ułaśnik, była jašče rama, ale jaje stan byŭ zanadta drennym i jana pajšła va ŭtyl. Karcinu jon nabyŭ u pačatku 2000-ch za kapiejki razam ź inšymi rečami.
Na karcinie ŭ levym nižnim vuhłu čyrvonaj farbaj zrobleny podpis aŭtara — Białynicki-Birula.
Podpisam Białynickaha-Biruli na karcinie. Fota: fejsbuk-supołka «Požałujsta! Ocienitie moj antikvariat.»
Vitold Kaetanavič Białynicki-Birula naradziŭsia ŭ 1872 hodzie ŭ falvarku Krynki niedaloka ad Białyničaŭ. Siamja jaho naležała da drobnaj katalickaj šlachty, jakaja arandavała ziamlu. Niahledziačy na suhučnaść proźvišča z najbližejšym miastečkam, dzie siońnia adkryty muziej u jaho imia, pachodzić jano, nasamreč, ad zusim inšaha pasielišča.
Vučyŭsia ŭ Maskoŭskim vučyliščy žyvapisu, skulptury i dojlidstva ŭ Siarhieja Karovina, Vasilija Palenava i Iłaryjona Pranišnikava, pracavaŭ u majsterni Isaka Levitana. Jak i jaho nastaŭniki, zachapiŭsia piejzažnym žyvapisam. Jahonyja karciny pryciahvali ŭvahu amataraŭ pryhožaha mastactva i atrymlivali miedali na mižnarodnych vystaŭkach. Da revalucyi Białynicki-Birula atrymaŭ stupień akademika žyvapisu, a ŭ saviecki čas razam z Azhuram i Hrube byŭ u liku pieršych udastojeny zvańnia Narodnaha mastaka Biełaruskaj SSR.
Znakamitaja karcina «Zimovy son», napisanaja mastakom u 1911 hodzie, zavajavała bronzavy miedal na vystaŭcy ŭ Barsiełonie. Siońnia jana ekspanujecca ŭ Nacyjanalnym mastackim muziei Biełarusi
Jahonyja liryčnyja piejzažy niaredka adroźnivajucca minimalistyčnymi srodkami vyraznaści. Ale, jak zaŭvažyli ŭdzielniki supołki antykvaryjatu, adšukanaja karcina z podpisam Białynickaha-Biruli zusim nie padobnaja da maniery vydatnaha žyvapisca, heta tapornaja i brudnaja ŭ płanie napisańnia reč. Niechta byŭ bolš vostry ŭ acency — «kašmarny piejzažyk» i «durnaja maźnia».
Ale sam ułaśnik z tych ža mierkavańniaŭ ličyć, što heta aryhinał Białynickaha-Biruli, bo «na taki strach z metaj nažyvy sapraŭdy nie stali b lapić jahony podpis».
Siońnia karciny Białynickaha-Biruli znachodziacca ŭ mnohich muziejach Biełarusi, Rasii i Ukrainy, ale pieryjadyčna jany traplajucca i na rynku antykvaryjatu. Tak u 2015 hodzie ŭ Sankt-Pieciarburhu pryblizna za $14 tysiač pradavali trochi bolšy pa pamierach piejzaž «Chatka la voziera», napisany mastakom u 1911 hodzie.