U ZŠA pamierła adna ź lidaraŭ chunviejbinaŭ Maa Czeduna
Sun Bińbiń pamierła ŭ Ńju-Jorku va ŭzroście 77 hadoŭ. Jana była simvałam «kulturnaj revalucyi» ŭ Kitai i ŭdzielnicaj kitajskich studenckich atradaŭ, jakija vykarystoŭvalisia dla represij nasielnictva.
30.09.2024 / 07:17
Maa Czedun i Sun Bińbiń. Fota: Wikimedia Commons
U Ńju-Jorku na 78-m hodzie žyćcia pamierła Sun Bińbiń, jakaja była i simvałam «kulturnaj revalucyi» ŭ Kitai, i ŭdzielnicaj kitajskich studenckich atradaŭ, jakija vykarystoŭvalisia dla represij nasielnictva (členy hetych atradaŭ nazyvalisia chunviejbinami), piša RBK.
U ZŠA jaje zapomnili jak navukoŭca: u 1989 hodzie jana atrymała doktarskuju stupień u Masačusieckim technałahičnym instytucie, ale pra minułaje žančyny adnakurśnikam amal ničoha nie było viadoma.
U 1960-ch hadach Sun Bińbiń była adnym ź lidaraŭ chunviejbinaŭ, tak zvanych «čyrvonych achoŭnikaŭ», jakija dziejničali pa zahadach pieršaha lidara kamunistyčnaj dziaržavy Maa Czeduna.
Mienavita Sun Bińbiń — dačka hienierała Sun Žeńciuna, adnaho z zasnavalnikaŭ Kamunistyčnaj partyi Kitaja (KPK), vystupiła z zaklikam pieraśledvać nastaŭnikaŭ, jakija supraćstajać revalucyjnym idejam Maa. Hanieńni na členaŭ intelihiencyi, represii i raspravy ź imi ŭłady Kitaja nazvali «kulturnaj revalucyjaj». Čystki zakranuli taksama relihijnuju śfieru i samu KPK.
5 žniŭnia 1966 hoda ŭ žanočaj himnazii pry Piekinskim piedahahičnym univiersitecie, dzie vučyłasia dziaŭčyna, «čyrvonyja achoŭniki» da śmierci zabili namieśnika dyrektara Biań Čžunjuń za toje, što taja nie padzialała idei partyi. Jana stała pieršaj hučnaj achviaraj «kulturnaj revalucyi».
Sun Bińbiń zaachvocili: joj dazvolili nadzieć čyrvonuju paviazku na ruku Maa Czedunu padčas demanstracyi na hałoŭnaj płoščy krainy Ciańańmeń. Akramia taho, Maa daŭ joj novaje imia: zamiest Sun Bińbiń jana stała Sun Jaou, što aznačaje «vajaŭnica».
Za žnivień i vierasień 1966 hoda pa ŭsioj krainie ad ruk padrostaŭ-chunviejbinaŭ zahinuli kala 1,8 tys.čałaviek.
U 1980-ch hadach Sun Bińbiń pierabrałasia za košt srodkaŭ Kampartyi Kitaja ŭ Złučanyja Štaty i zastałasia tam žyć, atrymaŭšy hramadzianstva.
Praz amal 50 hadoŭ paśla padziej u Piekinie, 12 studzienia 2014 hoda Sun Bińbiń vybačyłasia pierad žanočaj himnazijaj pry Piekinskim piedahahičnym univiersitecie i nazvała «kulturnuju revalucyju» biedstvam.
Sun Bińbiń apraŭdvałasia, što nie mahła spynić źbićcio Biań Čžunjuń, pakolki inakš by jaje abviaścili «supraćstajałaj baraćbie z buržuaznymi elemientami».
U 2016 hodzie aficyjnaja hazieta Kampartyi Kitaja «Žeńmiń žybaa» nazvała «kulturnuju revalucyju» 1960-ch hadoŭ pamyłkaj i zapatrabavała nie dapuścić jaje paŭtareńnia.