«My źbirajem ich, jak IKEA». Ukraina pry dapamozie zachodnich technałohij sama stvaraje drony, jakimi atakuje Rasiju
Ukraina vykarystoŭvaje zachodnija technałohii i finansy dla naniasieńnia sotniaŭ dalokich udaraŭ pa terytoryi Rasii. I heta niahledziačy na toje, što sajuźniki z NATA pa-raniejšamu admaŭlajucca davać Kijevu dazvoł na ŭdary pa Rasii bojeprypasami, jakija pastaŭlajucca imi — u asnoŭnym praz bojaź eskałacyi, piša Bi-bi-si.
31.08.2024 / 16:29
Pažar na naftabazie ŭ Praletarsku Rastoŭskaj vobłaści. Fota: Planet labs
Ukraina aktyvizavała svaje dalokija ŭdary pa terytoryi Rasii na praciahu apošnich niekalkich miesiacaŭ, zapuskajučy dziasiatki bieśpiłotnikaŭ adnačasova pa stratehičnych celach — avijabazach, naftaschoviščach, składach bojeprypasaŭ i kamandnych centrach.
Ukrainskija kampanii vyrablajuć sotni dronaŭ-kamikadze ŭ miesiac, ichni sabiekošt u razy mienšy, čym u anałahičnych bieśpiłotnikaŭ na Zachadzie. Pradstaŭniki adnoj z hetych kampanij raskazali Bi-bi-si, što ichnija drony nanosiać značnyja straty rasijskaj vajennaj ekanomicy pry adnosna nievialikich vydatkach.
Dron AQ 400 Scythe vyrableny z dreva. Jahonaja dalokaść palotu — 750 km. Fota: Terminal Autonomy
Kampanija Terminal Autonomy była zasnavanaja mienš čym paŭtara hoda tamu. Ciapier jana vyrablaje ŭ miesiac bolš za sotniu bieśpiłotnikaŭ vialikaj dalokaści AQ400 Scythe z dalokaściu palotu 750 km i sotni bieśpiłotnikaŭ mienšaj dalokaści AQ100 Bayonet. Hetyja drony robiacca z dreva i źbirajucca na byłych meblevych fabrykach va Ukrainie.
Fransiska Sera-Marcins, były inžynier aŭstralijskaj armii, stvaryŭ kampaniju razam z ukrainskim suzasnavalnikam pry finansavaj padtrymcy ZŠA. Heta adna ź jak minimum troch kampanij, jakija ciapier masava vyrablajuć drony va Ukrainie.
Sera-Marcins nazyvaje hetyja drony «pa sutnaści latučaj meblaj — my źbirajem jaje, jak IKEA». Na zborku fiuzielaža idzie kala hadziny, jašče paŭhadziny — na ŭstanoŭku elektroniki, ruchavika i vybuchoŭki.
Košt drona Bayonet — niekalki tysiač dalaraŭ, a rasijskaja rakieta SPA, jakaja vykarystoŭvajecca dla abarony ad jaho, moža kaštavać bolš za miljon dalaraŭ.
Fota: Terminal Autonomy
Efiektyŭnaść dronaŭ źviazanaja nie tolki ź ich tannaściu. Palantir, bujnaja amierykanskaja kampanija pa analizie vialikich masivaŭ danych, adnoj ź pieršych stała dapamahać Ukrainie paśla pačatku poŭnamaštabnaj vajny. Jana pačała ź pieradačy prahramnaha zabieśpiačeńnia dla pavyšeńnia chutkaści i dakładnaści artyleryjskich udaraŭ. Ciapier jana dała Ukrainie novyja instrumienty dla płanavańnia dalokich udaraŭ dronami.
Brytanskija inžyniery z Palantir sumiesna z ukrainskimi kalehami raspracavali prahramu dla hienieracyi i naniasieńnia na kartu najlepšych maršrutaŭ dasiahnieńnia celi. Palantir daje zrazumieć, što nie ŭdzielničaje ŭ vajennych apieracyjach, ale dapamahaje navučyć bolš za tysiaču ŭkraincaŭ vykarystańniu svajho prahramnaha zabieśpiačeńnia.
Bi-bi-si aznajomiłasia z pryncypami pracy PZ. Vykarystoŭvajučy patoki danych, prahrama moža budavać kartahramu, na jakoj adlustravanyja rasijskija sistemy SPA, radary i radyjoelektronnyja hłušycieli.
Kančatkovy pradukt padobny da tapahrafičnaj karty. Čym ščylniejšyja kontury linij, tym macniejšaja supraćpavietranaja abarona. Łakacyi ŭžo byli vyznačanyja Ukrainaj z dapamohaj kamiercyjnych spadarožnikavych zdymkaŭ i sihnalnaj raźviedki.
Łuis Mośli z kampanii Palantir kaža, što prahrama dapamahaje Ukrainie abyści rasijskija sistemy radyjoelektronnaj baraćby i supraćpavietranaj abarony, kab dabracca da celi.
«Razumieńnie i vizualizacyja taho, jak heta vyhladaje na ŭsioj prastory bajavych dziejańniaŭ, vielmi važnyja dla aptymizacyi hetych misij», — havoryć jon.
Vykanańnie dalokich udaraŭ bieśpiłotnikami kaardynujecca raźviedvalnymi słužbami Ukrainy, jakija pracujuć va ŭmovach sakretnaści. Ale Bi-bi-si stali viadomyja niekatoryja detali ź inšych krynic. U chodzie adnoj misii mohuć być zapuščanyja dziasiatki bieśpiłotnikaŭ — da 60 na adnu cel.
Ataki ŭ asnoŭnym ździajśniajucca nočču. Bolšaść bieśpiłotnikaŭ źbivajucca. Celaŭ dasiahajuć časam usiaho 10%. Niekatoryja bieśpiłotniki navat źbivajucca pa darozie družalubnym ahniom — ułasnymi srodkami SPA Ukrainy.
Ukrainie pryjšłosia raspracavać sposaby baraćby z rasijskimi elektronnymi pieraškodami. Bieśpiłotnik Scythe kampanii Terminal Autonomy vykarystoŭvaje vizualnaje pazicyjanavańnie — prakładaje kurs i apaznaje miascovaść z dapamohaj štučnaha intelektu. Udzieł piłota ŭ hetym vypadku nie patrabujecca.
Prahramnaje zabieśpiačeńnie Palantir prakładaje aptymalnyja maršruty.
Pa słovach Sera-Marcinsa, zapusk vialikaj kolkaści bieśpiłotnikaŭ — heta kluč da taho, kab pierahruzić i źniasilić rasijskuju supraćpavietranuju abaronu. Taksama važna, kab bieśpiłotniki byli tańniejšyja za rakiety, jakija sprabujuć ich źbić, abo celi, jakija jany sprabujuć parazić.
Prafiesar Džaścin Bronk z Karaleŭskaha instytuta abjadnanych słužbaŭ (RUSI) havoryć, što ataki bieśpiłotnikaŭ dalokaha radyusu dziejańnia z boku Ukrainy staviać Maskvu pierad dylemaj. Choć u Rasii šmat srodkaŭ supraćpavietranaj abarony, jana ŭsio adno nie moža abaranić usio.
Prafiesar Bronk padkreślivaje, što dalokija ŭdary Ukrainy pakazvajuć prostym rasijanam, što «dziaržava nie moža abaranić ich całkam i što Rasija ŭraźlivaja».
Ukrainskija bieśpiłotniki zaŭvažalisia na adlehłaści bolš za 1000 km ad miažy z Ukrainaj. Ich źbivali nad Maskvoj. Ale asnoŭnaja ŭvaha nadajecca vajskovym abjektam. Za apošnija niekalki miesiacaŭ byli naniesienyja ŭdary pa piaci rasijskich avijabazach.
Prafiesar Džaścin Bronk havoryć, što naniasieńnie ŭdaraŭ pa rasijskich avijabazach pakul što źjaŭlajecca adzinym efiektyŭnym sposabam, jakim Ukraina moža adkazać na rasijskija kiravanyja avijabomby. Heta prymusiła Rasieju pieramiaścić samaloty na bolš addalenyja bazy i źmienšyć častatu napadaŭ.
Ukraina vidavočna ličyć, što moža damahčysia bolšaha z dapamohaj dalnabojnaj zachodniaj zbroi. Ale pakul sajuźniki nie zhadžajucca na prośby Kijeva. U Vašynhtonie i Bierlinie ŭsio jašče zachoŭvajecca strach, što heta moža jašče bolš uciahnuć Zachad u kanflikt.
Ale heta nie pieraškadžaje zachodnim kampanijam i finansistam dapamahać Kijevu.
Ukrainie, pierakananaj u tym, što pieranos vajny na terytoryju Rasii — heta kluč da pieramohi, pa-raniejšamu davodzicca spadziavacca na ŭłasnyja siły.
Fransiska Sera-Marcins taksama ličyć, što zachodnija vytvorcy ŭsio jašče «całkam nie hatovyja» da viadzieńnia vajny vysokaj intensiŭnaści — jany vyrablajuć značna mienš zbroi dalokaha radyusu dziejańnia pry značna bolš vysokim košcie. Pavodle jaho słoŭ, Ukrainie prosta treba «šmat nieidealnych, ale pracoŭnych sistem».
Bi-bi-si parazmaŭlała z adnoj ukrainskaj kampanijaj, jakaja ŭžo raspracoŭvaje novuju kryłatuju rakietu, prynamsi ŭ 10 razoŭ bolš tannuju, čym brytanskaja rakieta Storm Shadow. Niahledziačy na aściarohi Zachadu, Ukraina płanuje ŭzmacnić udary pa Rasii.
«Toje, što vy bačycie ciapier, — heta ništo ŭ paraŭnańni z tym, što vy ŭbačycie da kanca hoda», — kaža Fransiska Sera-Marcins.
Ukrainskija drony atakavali Kałuhu
Drony ŭpieršyniu atakavali Kiraŭskuju vobłaść Rasii — da miažy z Ukrainaj 1400 km
Ukraincy nočču atakavali jašče adnu naftabazu ŭ Rastoŭskaj vobłaści
Nazvana ličba źbitych ukrainskich dronaŭ u niebie nad Biełaruśsiu. Jana ŭražvaje
Deputatka pra źbityja nad Biełaruśsiu drony: Ukraina bjecca ŭ kanvulsijach i ahonii