Беларуска падарожнічае па самых бедных краінах Афрыкі і расказвае — як гэта, калі цябе пастаянна разводзяць на грошы
Як выглядае самы стромны афрыканскі хостэл, што стала з палацам растафарыянскага бога і а якой канчаецца каменданцкая гадзіна — пра ўсё гэта яна распавядае па-беларуску ў сваім блогу.
14.07.2024 / 08:00
Таццяна ў афрыканскай вёсачцы. Кадр з роліка
Таццяна жыве ў Бельгіі і вядзе тыкток-канал «Першы вандраўнічы», у якім на беларускай мове распавядае пра свае экзатычныя падарожжы па Афрыцы. Беларуска наведала ўжо 64 краіны свету, але ейнаму відэаблогу яшчэ ўсяго паўгода, таму ў яго трапілі толькі апошнія вандроўкі па Сьера-Леонэ, Ліберыі, Кот-д’Івуары і Эрытрэі.
Усе гэтыя краіны Чорнай Афрыкі належаць да ліку самых непаспяховых і, адпаведна, вельмі небяспечных. Большасць з іх перажылі ў сваёй нядаўняй гісторыі грамадзянскую вайну, ад наступстваў якой не могуць аправіцца дагэтуль.
Таццяна расказвае ў канале, што падарожнічае са сваім мужам Крысам. У канцы мінулага года яны разам выправіліся ў Заходнюю Афрыку. Першай краінай стала Сьера-Леонэ, для наведвання якой давялося атрымаць у Бруселі візу за 100 еўра.
Калі вы прыляціце ўначы, як і блогерка, то давядзецца сутыкнуцца з мясцовай рэчаіснасцю — каменданцкай гадзінай да 6-й раніцы — спадчынай неспакойнага мінулага.
Акрамя таго, міжнародны аэрапорт знаходзіцца па іншы бок заліва ад Фрытаўна, трапіць у сталіцу можна толькі на пароме, якога трэба чакаць яшчэ некалькі гадзін.
Заходняя Афрыка багатая на райскую прыроду і ландшафты з вадаспадамі і горамі. Прыкладам, адна з галоўных разынак Фрытаўна — пляж River No 2, дзе здымалі рэкламу знакамітых батончыкаў Bounty.
Праўда, за прыгожыя прыродныя краявіды часам даводзіцца прыплаціць мясцовым. Белых турыстаў ад самага пачатку тут спрабуюць развесці на грошы: заламаць цану за праезд на тук-туку ў 7 разоў больш ці навязаць абсалютна непатрэбныя паслугі.
У Афрыцы еўрапейцы адразу становяцца багацеямі — за 50 еўра ў абменніку беларусцы выдалі цэлы стос мясцовых купюр.
Перасоўваецца беларуска па Афрыцы звычайна аўтаспынам, у тым ліку ўнутры грузавікоў, бо з грамадскім транспартам тут не вельмі.
Мясцовы транспарт працуе па запоўненасці, не па раскладзе і таму можа спазняцца на некалькі гадзін. Паўсюль — ці то гэта паром, ці то аўтобус — выступаюць хрысціянскія і мусульманскія прапаведнікі.
Прыватныя кіроўцы доўга сварацца, высвятляючы, каму дастануцца валютныя пасажыры. Дарогі грунтавыя нават на мясцовых «аўтабанах», у машыну на заднія месцы набіваецца не менш за 4 пасажыры.
У падарожжах абавязковым пунктам ідуць запаведнікі, мясцовыя музеі з незвычайным каларытам культавых убораў, масак і іншых дзіковінак, рынкі, мясцовыя забягалаўкі.
Беларуска не баіцца каштаваць любыя афрыканскія стравы, нават калі на пах і смак яны не вельмі. Снедаць ідзе туды, куды ходзяць звычайныя жыхары, каб зразумець, як яны рэальна жывуць і пабачыць забаўныя бытавыя сцэнкі. Некаторыя з мясцовых рэстарацыях могуць быць нават «з прэтэнзіяй» — мець мыла ў туалеце.
Дзяўчына прызнаецца ў блогу, што адна з прычын, чаму яна любіць Афрыку — неймаверна танныя фрукты. Вялікую папаю можна набыць за 50 еўрацэнтаў, а какос за 30, тады як у Еўропе яны будуць каштаваць у дзясяткі разоў даражэй.
Таццяна ў сваіх роліках таксама дзеліцца мясцовымі афрыканскімі лайфхакамі, напрыклад, паказвае антыкамарынае дрэва, сок якога абараняе ад надакучлівых і небяспечных насякомых.
Блогерка паказвае, як вырошчваюць дрэвы какавы, як робяць муку з карэнняў мясцовай маніёкі. Звыклыя для беларусаў хатнія расліны кшталту дыфенбахіі, таўсцянкі Таццяна знаходзіць проста на вуліцах ці ў лесе.
Падарожнічаюць па невялікіх вёсках, дзе белыя прышэльцы адразу становяцца ўпадабаным атракцыёнам для мясцовых дзяцей. Каб спыніцца тут з намётамі, трэба атрымаць дазвол старэйшыны — як і ўсё ў Афрыцы для турыстаў, такія пытанні вырашаюцца за грошы.
Але гэта нашмат танней, чым зняць гатэльчык на востраве ў нацыянальным парку. Такая начоўка можа каштаваць 50 еўра, праўда, за такі еўрапейскі кошт выгоды ў нумары будуць мясцовыя — кранік з вядром.
У большасці такіх маляўнічых мясцін беларуска з мужам Крысам былі адзінымі турыстамі.
Наступным пунктам была Манровія, сталіца суседняй Ліберыі. Нават трымаць тэлефон у руцэ там небяспечна, таму ён прывязаны да рукі. У некалі адной з найбольш багатых краін у Афрыцы на працягу 20 гадоў ішла грамадзянская вайна, якая давяла яе да галечы і разрухі.
Але адказваючы на пытанні пра бяспеку, Таццяна смяецца, што аднойчы ён давялося ўцякаць ад статка буйвалаў.
А вось да небяспекі мясцовых хвароб яна ставіцца больш сур'ёзна — прышчэплена ад гепатытаў, жоўтай ліхаманкі, поліяміеліту і чагосьці яшчэ, пра што не памятае.
У Ліберыі іх сустрэлі закінутыя выпрацоўкі і заводы. Нават найвышэйшы пункт рэгіёна, гара Німба, якая служыць стыкам межаў Ліберыі, Гвінеі і Кот-д’Івуара, аказаўся ледзь не зрыты, калі тут здабывалі руду. Ад былой раскошы засталіся толькі закінутыя руіны лакшэры-гатэляў.
Толькі на мяжы з Кот-д'Івуарам вандроўнікі нарэшце сустрэліся з прыстойнай кавярняй. «Нарэшце французскі добры ўплыў!»
Другое падарожжа Таццяна і Крыс зладзілі на іншы канец кантынента — на Афрыканскі Рог. Першай і пакуль адзінай краінай стала Эрытрэя.
Эрытрэя — гэта краіна якая атрымала незалежнасць ад Эфіопіі ў выніку 30-гадовай вайны. З моманту здабыцця незалежнасці ў 1993 годзе ёй бяззменна кіруе прэзідэнт Ісаяс Афеворкі, лідар адзінай легальнай партыі ў краіне. Эрытрэя — тыповая таталітарная дыктатура, яе ўрад лічыцца адным з найгоршых у свеце. Большая частка краіны закрытая для наведвання, як у КНДР і Лівіі.
Каб патрапіць у Эрытрэю, таксама трэба атрымаць візу, якая запаўняецца ад рукі — тэхналогію друку яшчэ не асвоілі.
У адрозненні ад субэкватарыяльнай Заходняй Афрыкі, тут пануе засушлівы трапічны клімат з больш сціплай прыродай — за акном машыны толькі велізарныя кактусы ды вярблюды.
А вось культурнай спадчыны ад амаль векавога валадарства Італіі засталося куды больш. Мадэрнісцкая забудова сталіцы Асмары ўнесена ў Спіс спадчыны ЮНЕСКА. Выглядае сапраўды прыгожа, але вельмі занядбана. З нечаканых славутасцей тут ёсць помнік Пушкіну — Эрытрэя разам з Эфіопіяй спаборнічаюць за права называцца радзімай продкаў рускага паэта.
У краіне няма інтэрнэту, так што ўсе свае тыктокі дзяўчына выкладала ўжо пасля вяртання дадому. Затое, калі вы хочаце паглядзець фільмы, у салоне вам за 1 еўра закачаюць на тэлефон адразу пяць стужак.
Чыгунка, якая намаляваная на эрытрэйскіх банкнотах, не дзейнічае, з грамадскага транспарту застаюцца толькі аўтобусы.
Праўда, карыстацца грамадскім транспартам турыстам усё роўна забаронена ўладамі Эрытрэі. Можна толькі арандаваць машыну адразу з кіроўцам.
На ўзбочынах уздоўж дарог са сталіцы застаюцца рэшкі падбітай вайсковай тэхнікі з часоў апошняга канфлікту.
Яшчэ адзін прыгожы прыморскі горад Масаўа, былая сталіца італьянскай калоніі Эрытрэя, так і не ачуняў пасля вайны і сёння выглядае разбураным і практычна закінутым.
Тут можна пабачылі руіны палаца апошняга імператара Эфіопіі Хайле Селасіе, якога ў растафарыянстве лічаць адным з увасабленняў Бога на зямлі. Праўда, боскі статус не збярог імператара ад рэвалюцыі і звяржэння.
У Эрытрэі Таццяна з мужам патрапіла ў самы жудасны хостэл у сваім жыцці — у напаўразбураным будынку на адкрытай тэрасе, куды залятаюць галубы, а вечарынка пад вокнамі не сціхае да 5-й ранку. Затое ўсяго 2 еўра за ноч і з выглядам на Чырвонае мора.
І каву тут, па прызнанні самой дзяўчыны, робяць лепшую, чым у былой метраполіі, Італіі. Усё ж гэта яе радзіма.
Таццяна тлумачыць сваім падпісчыкам, што мае мала практыкі ў беларускай мове, таму часцяком дапускае памылкі ў маўленні, але гэта не спыняе яе ў імкненні паказаць беларусам Афрыку па-беларуску.