MAHATE akazvała pramuju padtrymku iranskaj jadziernaj prahramie

Ahienctva AAN vyłučała hrošy i adpraŭlała iranskich śpiecyjalistaŭ na navučańnie ŭ Rasiju.

16.06.2024 / 19:52

Zavod pa pierapracoŭcy ŭranu ŭ Isfachanie. Fota: Getty Images

Mižnarodnaje ahienctva pa jadziernaj enierhii (MAHATE) akazvała padtrymku iranskaj jadziernaj prahramie. Heta vynikaje z kanfidencyjnych fajłaŭ pa jadziernaj prahramie Irana, na jakija spasyłajecca BILD am SONNTAG

MAHATE, jakoje ŭvachodzić u strukturu AAN, na minułym tydni abjaviła, što Iran pašyryŭ jadziernuju prahramu. Adnak mienavita hetaje ahienctva hadami padtrymlivała iranskija daśledavańni finansava, a taksama adpraŭlała daślednikaŭ ź Irana na navučańnie ŭ Rasiju.

Pradstaŭniki MAHATE ŭ pačatku 2022 hoda sustrakalisia ŭ Vienie z adnym z hałoŭnych natchnialnikaŭ stvareńnia iranskaj jadziernaj bomby Džavadam Karymi-Sabietam, jaki znachodzicca pad sankcyjami ZŠA. Zhodna z unutranaj elektronnaj pierapiskaj, MAHATE zapłaciła Karymi za sustreču hatoŭkaj, pakolki bankaŭski pieravod byŭ niemahčymy z-za sankcyj.

U 2018 hodzie amierykancy vyjšli ź jadziernaj damovy ź Iranam i ŭzmacnili žorstkaść sankcyjny režym suprać Tehierana. U vyniku ździełka rassypałasia, Iran abmiežavaŭ źniešni kantrol za jadziernymi daśledavańniami. Zhodna z kanfidencyjnymi dakumientami, MAHATE paśla zapuściła prahramy finansavańnia iranskaj jadziernaj navuki.

U kancy 2019 hoda ahienctva sfarmulavała metu prajekta «IRA2018001» paśla kansultacyj ź iranskimi navukoŭcami. U prajekcie havaryłasia, što «dziejnaść budzie nakiravana na pavyšeńnie kvalifikacyi i viedaŭ vučonych i palapšeńnie aparatnaj i prahramnaj infrastruktury, što budzie sadziejničać palapšeńniu raboty i vykarystańniu daśledčych reaktaraŭ».

Daśledčyja reaktary ličacca patencyjnaj krynicaj płutoniju, jaki možna vykarystoŭvać dla stvareńnia jadziernaj zbroi.

MAHATE taksama finansavała mnohija prahramy navučańnia navukoŭcaŭ z Tehierana ŭ Rasii: adabranyja ekśpierty časam tydniami navučalisia tam pad ehidaj rasijskaha «Rasatama».

Hetyja źviestki častkova paćviardžajuć padazreńni prezidenta Ukrainy Uładzimira Zialenskaha: nieŭzabavie paśla rasijskaha ŭvarvańnia jon zajaviŭ pra isnavańnie aljansu Rasii i Irana. Pavodle jaho słoŭ, režym ajatały atrymaŭ ad Maskvy padtrymku jadziernaj prahramy ŭ abmien na pastaŭku bieśpiłotnikaŭ.

Pradstaŭnik MAHATE paćvierdziŭ fakt navučańnia iranskich navukoŭcaŭ u Rasii: «Prahrama techničnaha supracoŭnictva (MS) MAHATE padtrymlivaje dziaržavy-členy ŭ <…> raźvićci i kiravańni jadziernymi viedami». Arhanizacyja musiła pakłapacicca pra toje, kab irancy nie atrymali nijakich viedaŭ pra jadziernuju zbroju padčas navučańnia.

Nashaniva.com