Pryvatniki zakryvajucca: baćki raspaviali pra sychod hurtkoŭ sa škoł
Niekatoryja baćki školnikaŭ zaŭvažyli, što dzieciam bolš nie prapanujuć pasłuhi pryvatnikaŭ na dadatkovych zaniatkach, a biaspłatnych kružkoŭ pamienieła. Čamu tak adbyłosia, što dzieci atrymali ŭzamien i što budzie ŭ budučyni, daviedałasia «Točka».
18.12.2023 / 09:15
Ilustracyjny zdymak. Fota: AP Photo / Michal Dyjuk
Sistema adukacyi prykmietna refarmujecca: naroŭni sa źmienami ŭstupnaj kampanii adbyvajucca i inšyja ledź prykmietnyja mietamarfozy.
Škołam treba zarablać?
Pra toje, što sa škoły sychodziać pryvatniki, baćka dvaich dziaciej Ihar (imia źmieniena na prośbu hieroja, jaho kantakty jość u redakcyi. — Tochka.by) daviedaŭsia ŭ mai 2022-ha.
Na praciahu čatyroch hadoŭ jaho dačka chadziła na karate, zaniatki arhanizavała pryvatnaja ŭstanova. Treniroŭki dla dziaŭčynki prachodzili niadrenna: jeździła na spabornictvy, abaraniła žoŭty pojas.
Ale ŭ novym navučalnym hodzie praciahnuć zaniatki nie atrymałasia – ich vyklučyli sa školnaha raskładu, kaža mužčyna.
«Nie mahu dakładna skazać, ci była heta inicyjatyva škoły, ci nie. Ale ŭ vieraśni my znajšli ŭ śpisie tolki tyja hurtki, jakija arhanizuje dziaržustanova.
Płavańnie viadzie fizruk, futboł taksama. Jano ŭ cełym niadrenna, ale ŭsie zaniatki standartnyja, syšło niešta niezvyčajnaje. Toje ž karate fizruk biez pojasa vieści nie zmoža», — adznačaje Ihar.
Alternatyvy zaniatkam karate ŭ pryvatnaj arhanizacyi baćka dziaŭčynki nie zmoh znajści ni ŭ miežach «chrama viedaŭ», ni pablizu ź im. Plus da ŭsiaho sama ideja trenirovak na bazie škoły baćku vielmi padabałasia: jon ličyć, što ŭ dziaržustanovie dzicia ŭ biaśpiecy.
Zaraz dačka Ihara kožny tydzień chodzić u basiejn na płavańnie.
«Vidavočna, što škołam treba zarablać. Moža, tamu tak vyjšła z kružkami», — miarkuje jon.
Pry hetym jon udakładniaje, što za płavańnie dački płacić nie treba, a voś hurtok syna pa futbole ciahnie na Br90 za vosiem zaniatkaŭ na miesiac.
«Nam nie prapanavali nivodnaha biaspłatnaha fakultatyva»
Svajoj historyjaj padzialiłasia i Alena (imia źmieniena na prośbu hieraini, jaje kantakty jość u redakcyi. — Tochka.by), maci dvuch dziaŭčat ź inšaj minskaj škoły.
Jana raskazała, što letaś jaje dačka naviedvała biaspłatnyja zaniatki pa anhielskaj movie. Praŭda, dziaŭčyncy nie vielmi padabałasia, i Alena chadzić nie prymušała.
«Nam skazali, što z-za vialikaj nahruzki va ŭsioj paraleli nam mohuć prapanavać tolki adzin hurtok na biaspłatnaj asnovie, ale, kali chočam chadzić kudyści na płatnaj, abmiažoŭvać nie mohuć», — adznačaje naša hierainia.
U hetym ža hodzie hurtok pa anhielskaj movie ź biaspłatnaha pieratvaryŭsia ŭ płatny, raskazvaje Alena. Praŭda, vykładčyka, jaki viadzie zaniatki, zamianili.
«Biantežyć toje, što na fakultatyŭ iduć dzieci z usich hrup pa vyvučeńni anhlijskaj. Jak ź nizkim uzroŭniem viedaŭ, tak i z vysokim. Bo na hurtki ŭ nas dzielać prosta pa ałfavicie, nie aryjentujučysia na zdolnaści vučniaŭ. Tak, naprykład, u nas jość dzieci, jakija čytać nie ŭmiejuć pa-anhielsku ŭ siaredniaj škole, a jość tyja, chto moža vučycca na padvyšanym uzroŭni. I na kaho aryjentujecca nastaŭnik?» — zadaje pytańnie Alena.
Atrymlivajecca, sioleta dla kłasa dački surazmoŭnicy nie prapanavali nivodnaha biaspłatnaha fakultatyva ci hurtka.
«Tolki dla vučniaŭ pačatkovaj škoły biaspłatnyja tancy i vakał. Jašče nastaŭnik fizkultury pravodzić zaniatki pa baskietbole, za ich taksama płacić nie treba», — dapaŭniaje Alena.
Pavodle jaje słoŭ, raniej u małodšaj škole było vielmi zručna: paśla ŭrokaŭ dzieci zajmalisia ŭ biaspłatnych hurtkach. Zaraz zaniatkaŭ, za jakija nie treba płacić, stała našmat mienš, zaŭvažaje žančyna.
«Kali dziciaci sapraŭdy padabajecca dzieści zajmacca, ja hatovaja płacić. Ale, naprykład, u nas sa škoły prybrali hurtok pa teatralnym majsterstvie. Jaho viała pryvatnaja arhanizacyja, dačce padabałasia. Ale ciapier u škole jany nie pracujuć», — raspaviadaje žančyna.
Zamiest hetaha starejšaja dačka pajšła ŭ basiejn. Zaniatki — školnyja. Usio dobra, ale jość niuans z abaniemientami.
«Navat kali dzicia chvareje, usio roŭna davodzicca padaŭžać abaniemient. Bo kali hetaha nie zrabić, jaho addaduć u prodaž. I tam užo jak pašancuje: albo jaho vykupiać inšyja, albo jon znoŭ dačakajecca dzicia. Prapuščanyja ž zaniatki prapanujuć adpracavać na praciahu troch nastupnych miesiacaŭ pa žadańni, ale heta nie sa svajoj hrupaj atrymlivajecca», — apisvaje situacyju Alena.
Praŭda, košt zaniatkaŭ tut demakratyčny — mienš za Br8 za 45 chvilin. U paraŭnańni z pryvatnymi heta ŭ dva razy tańniej, havoryć naša hierainia.
Pryvatniki nie adpaviadajuć patrabavańniam
Prakamientavać situacyju žurnalisty paprasili Minadukacyi. Adkaz ź viedamstva atrymali da momantu apublikavańnia ŭkaza № 380. Hetym dakumientam zaćviardžajecca płan padrychtoŭki prajektaŭ zakanadaŭčych aktaŭ na 2024 hod.
Tak, u nastupnym hodzie dla Kodeksa ab adukacyi płanujuć padrychtavać niekalki pravak.
Adna ź ich — ułady źbirajucca vyklučyć indyvidualnych pradprymalnikaŭ z raździełaŭ daškolnaj i śpiecyjalnaj adukacyi.
«Praktyka prymianieńnia zakanadaŭstva ab licenzavańni pakazała, što nivodny indyvidualny pradprymalnik u Biełarusi nie zmoh zabiaśpiečyć vykanańnia dalicenzijnych i licenzijnych patrabavańniaŭ da adukacyjnych prahram», — skazana ŭ abhruntavańni.
Što havorać u ministerstvie
U Minadukacyi rastłumačyli, što na dadzieny momant atrymać dadatkovuju adukacyju dzieci mohuć jak u dziaržaŭnych, tak i ŭ tych pryvatnych ustanovach, jakija dziejničajuć:
«Pryvatnyja i inšyja ŭstanovy majuć prava ažyćciaŭlać adukacyjnuju dziejnaść pry ŭmovie vykanańnia Kodeksa ab adukacyi i inšych narmatyŭnych aktaŭ, jakija rehłamientujuć hramadskija adnosiny ŭ śfiery adukacyi».
Piedahahičny ž skład takich arhanizacyj pavinien adpaviadać patrabavańniam Adzinaha kvalifikacyjnaha daviednika pasad słužačych.
«Razam z tym nieabchodna źviartać uvahu, jak pravilna vieści dziejnaść, i arhumientavać ceny, pa jakich płaciać baćki za naviedvańnie takich «urokaŭ», — adznačajuć u viedamstvie.
Tak, śpiecyjalisty Minadukacyi pryviali prykład: kali pryvatnymi ŭstanovami zaklučana damova arendy na płošču dziaržaŭnaj ustanovy, to cana adnoj hadziny zaniatkaŭ nie pavinna pieravyšać uzroŭniu 150 pracentaŭ cany adnoj hadziny arendy.
Pavodle źviestak viedamstva, zaraz u krainie aficyjna zarehistravana 256 ustanoŭ dadatkovaj adukacyi. Za košt srodkaŭ dziaržavy na ich bazie pracuje bolš za 30 tys. hurtkoŭ i siekcyj, dzie zajmajecca zvyš 360 tys. chłopčykaŭ i dziaŭčatak.
Čytajcie taksama:
Biełaboty, rasijskija ladovyja šou i katy. Čym buduć zabaŭlać biełaruskich dziaciej pad Novy hod