Vialikaja ironija, razvahi pra volu vypadku i malaŭničy vosieński Paryž — jakim atrymaŭsia 50-ty film Vudzi Alena
Coup de Chance (u ruskamoŭnym prakacie «Vialikaja ironija», a ŭ dasłoŭnym pierakładzie z francuzskaj — «ščaślivy vypadak») — śmiešnaja i sumnaja, enierhičnaja i zyčlivaja ramantyčnaja trahikamiedyja z kryminalnym prysmakam, jakaja razhortvajecca siarod zhasłaha śviatła i załatoha liścia.
17.11.2023 / 21:25
Nils Šnajder i Łu de Łaaž u filmie Vudzi Alena Coup de Chance. Fota: United King Films
Niahledziačy na šmatlikija skandały, źviazanyja z kulturaj admieny i rucham #MeToo, a taksama nieadnaznačnuju reakcyju aktyvistaŭ na źjaŭleńnie 87-hadovaha Vudzi Alena na čyrvonym dyvanie padčas Vieniecyjanskaha kinafiestyvalu, u tym, što datyčyć majsterstva, režysior pa-raniejšamu na vyšyni. Bolšaść kinakrytykaŭ nazvała Coup de chance, «badaj, najlepšym filmam Alena za apošnija paru dziesiacihodździaŭ».
Svaju jubilejnuju 50-ju stužku Vudzi Alen vyrašyŭ nie zdymać u rodnaj Amierycy. U apošnija hady ŭsia drama karjery režysiora była źviazanaja z admovaj kampanij raspaŭsiudžvać jaho filmy ŭ ZŠA, i ŭsio z-za abvinavačvańniaŭ u seksualnym hvałcie, jakija vysunuła suprać jaho pryjomnaja dačka Dyłan. Apošni film Alena ŭ Amierycy, «Koła cudaŭ», byŭ vypuščany šeść hadoŭ tamu — u 2017-m.
Treba skazać, što, akramia epapiei z abvinavačvańniami, jość i taja akaličnaść, što Alen jak tvorca zaŭsiody vyłučaŭsia svajoj peŭnaj staramodnaściu, knižnymi žartami i luboŭju da litaratury, što rabiła jaho chutčej jeŭrapiejskim artystam, čym typovym pradstaŭnikom Halivuda. Uličvajučy nazvanyja pryčyny, nie dziva, što Coup de chance režysior vyrašyŭ źniać u Francyi z udziełam francuzskich akcioraŭ i na srodki francuzskaj kinakampanii.
Vudzi Alen užo zdymaŭ u Francyi — šyrokaviadomyja «Poŭnač u Paryžy» i «Mahiju miesiacovaha śviatła». Ale Coup de chance staŭ pieršym filmam z małaviadomymi francuzskimi akciorami i na francuzskaj movie, jakoj režysior, darečy, nie viedaje. Tamu scenar jon napisaŭ na anhlijskaj, a zatym tekst byŭ pierakładzieny.
U filmie hieroi chodziać pa miescach, jakija Alen palubiŭ jašče padčas pracy nad «Poŭnačču ŭ Paryžy» — Luksiemburhskim sadzie, alejach Viest-Enda i Manmartra. Novaja karcina Alena ŭ niejkim sensie padobnaja da pryznańnia Paryžu ŭ lubovi. Heta šmat u čym zasłuha apieratara, italjanca Vitorya Starara — znakamitaha «łaŭca» załatoha śviatła, jaki stvaryŭ niekalki kinašedeŭraŭ dla Biernarda Biertałučy.
U asnovie siužeta — šlubnaja zdrada žonki miljaniera Fani, jakaja pačynaje sustrakacca ź piśmieńnikam Alenam (jak tut nie zhadać film «Idealnaje zabojstva» ź Viha Mortensanam, Hviniet Pełtrau i Majkłam Duhłasam, dzie padobny siužet, choć stužka i zusim inšaja pa nastroi).
Z bahatym i pryhožym mužam Fani žyvie lohka i raskošna, ale adnojčy na vulicy jana sustrakaje byłoha adnakurśnika, jaki niekali byŭ u jaje zakachany. Alen žyvie ŭ bahiemnaj kvatery pad dacham i piša knihu pra kachańnie. Pamiž Fani i Alenam zaviazvajecca burny raman, jaki nie ŭdajecca jak śled schavać ad Žana. Poŭny padazreńniaŭ, Žan užo naniaŭ pryvatnaha detektyva, kab toj vysočvaŭ jaho žonku pa horadzie — i z hetaha momantu miełanchaličnaja kamiedyja rychtujecca pierajści ŭ inšy žanr — bolš zmročny.
Łu de Łaaž u filmie Vudzi Alena Coup de Chance. Fota: labiennale.org
Nijakaha rovara stužka Vudzi Alena, viadoma, nie vynachodzić: režysior, jak i ŭ raniejšych svaich filmach, usio hetak ža śmiajecca ź ciažaru čałaviečych žarściaŭ i abudžaje ŭ kožnym hieroi ŭnutranaha nieŭrotyka, schilnaha da isnavańnia ŭ biaskoncych iluzijach i ŭciokach ad asabistaj adkaznaści. Adnak u Coup de Chance Alen robić heta kudy bolš bliskuča, čym u svaich papiarednich niadaŭnich filmach. «U stužcy jość radasny ton spakojnaj viesiałości, jakomu spryjaje džazavy saŭndtrek z 60-ch. Heta nie kamiedyja, ale padčas prahladu vy amal možacie ŭbačyć, jak Vudzi Alen staić ubaku i paśmiejvajecca z čałaviečaha hłupstva, jakoje jon vam pakazvaje», — trapna adznačaje Oŭen Hlibiermajn u ahladzie dla Variety.
Ad usich inšych amataraŭ «parazvažać u kino» Alen adroźnivajecca vydatnym umieńniem uplatać razvahi pra žyćcio ŭ dyjałohi hierojaŭ praktyčna biasšvova — tak, jak heta robiać dobryja litaratary. Coup de chance u hetym sensie nie vyklučeńnie. Nazva adsyłaje da temy ŭdačy i ščaślivaha vypadku, i hetaja tema pranizvaje ŭvieś film. Piśmieńnik Alen kaža, što ŭsio žyćcio — heta ščaślivy vypadak. Na dumku finansista Žana, udačy nie byvaje, jość tolki płanavańnie. Praŭda lažyć dzieści pasiaredzinie. I toje, jak hieroi šukajuć jaje na praciahu filma, zachaplaje, chvaluje i prynosić vialikaje zadavalnieńnie.
Bolš pra kino:
Siońnia startuje kinafiestyval «Listapad»
Kinafest «Paŭnočnaje źziańnie» ahučyŭ mižnarodnuju prahramu. Voś jakija 17 filmaŭ pakažuć
Kinafiestyval «Paŭnočnaje źziańnie» ahučyŭ prahramu. Voś što možna budzie pahladzieć biaspłatna