Žurnalist raskazaŭ, čamu padlik hałasoŭ u Polščy byŭ hetym razam taki pavolny
Dźmitry Hurnievič taksama patłumačyŭ u siabie ŭ fejsbuku, čamu hetym razam palaki abrali jeŭraentuzijastaŭ, centrystaŭ, libierałaŭ i levych.
17.10.2023 / 10:44
Hałasavańnie na vybarach u Polščy. 15 kastryčnika 2023 hoda. Fota: Michal Dyjuk / AP
90% našych kłopataŭ datyčyć taho, što nikoli nie zdarycca, kazała niejak Marharet Tetčer. Jak ža jano pasuje da palityčnaj situacyi ŭ Polščy.
Vosiem hadoŭ tamu, kali PiS pieramoh i stvaryŭ urad, apazicyja kazała, što Polšča pieratvorycca ŭ druhuju Biełaruś, z dyktaturaj i aŭtarytaryzmam. I što kansiervatary navat vyvieduć krainu ź Jeŭrasajuza.
Minuli dźvie kadencyi PiSa i palaki dalej u jeŭrasupolnaści, nijakich krokaŭ nakont vychadu zroblena nie było. Na našych vačach «dyktatura» prajhrała ŭ svabodnych vybarach. Bolš za toje, padlik hałasoŭ ciapier taki pavolny, bo «dyktatarski» PiS źmianiŭ vybarčyja praviły — kožny biuleteń z ptušačkaj pavinny ŭbačyć usie siabry vybarčaj kamisii.
Apazicyja pradrakała, što sacyjalnyja vypłaty, jakija ad 2015 hodu ščodra ŭvodziŭ PiS, imhnienna źniščać polskuju ekanomiku. Ale hetaha nie adbyłosia. Polskaja ekanomika pierła jak tank usie hetyja hady. Bolš za toje, ciapier novy ŭrad nie ryzyknie ŭsie hetyja vypłaty skasavać, bo heta byŭ by supierniepapularny krok.
Šmat u čym PiS byŭ demanizavany. Naprykład, kali apanienty nazyvali jaho vyhadnaj Rasiei palityčnaj siłaj. Heta prosta niesuśvietnaje hłupstva. Ci kali kazali, što ŭrad robić mała dla Ukrainy. Pakažycie inšuju krainu, jakaja b stolki zrabiła dla ŭkraincaŭ?
Ale i biez usiaho hetaha chapała rečaŭ, za jakija palaki abjektyŭna krytykavali PiS.
Za sprobu maksimalna centralizavać uładu ŭ krainie, što asłablała dziaržaŭnyja instytuty. Bo dziaržava — heta nie tolki ŭrad i kiroŭnaja partyja, heta instytuty, jakija pavinny efiektyŭna dziejničać sami pa sabie.
Heta sudovaja reforma, jakaja kiepska adbiłasia na ŭnutranaj situacyi i imidžy Polščy ŭ śviecie (sankcyi ES). Heta parušeńnie «abarcyjnaha kansensusu», to-bok poŭnaja zabarona abortaŭ. Heta pieratvareńnie hramadskich ŚMI ŭ filijał BT, jaki časam pieraŭzychodziŭ prapahandu Łukašenki. Heta niepatrebnyja kanflikty z Bruselem, jakija źmianšali ŭpłyŭ Polščy ŭ ES.
Pretenzijaŭ u apanientaŭ bahata, ale ŭ PiSu byŭ mandat ad hramadstva, i vielmi mocny. Prychilnikaŭ PiSu krytykujuć, što jany nieadukavanyja, ź vioski i małych haradoŭ, što klujuć na papulizm. Ale… Heta ŭsio demakratyja. Kožny hołas u dziaržavie važyć stolki sama.
Palityčnaja kankurencyja ŭ Polščy — heta časta bai biez praviłaŭ. Kali ŭ siaredzinie 90-ch da ŭłady viarnulisia postkamunisty, to dla mnohich palakaŭ heta była trahiedyja. Ale postkamunisty ŭviali Polšču ŭ ES i NATO. (90% našych kłopataŭ datyčyć taho, što nikoli nie zdarycca).
Kali Polšča ŭvajšła ŭ ES, palaki bajalisia, što jany chutka rastvoracca ŭ Jeŭropie i straciać svaju identyčnaść (ja tady byŭ studentam u Varšavie i sam u heta vieryŭ). NIČOHA hetaha nie stałasia. Kali krainaj kiravaŭ libieralny ŭrad Donalda Tuska, to apanienty zajaŭlali, što jon pradaje krainu niemcam i pieratvoryć jaje ŭ «lavacki zapaviednik». Z tych časoŭ minuła 10 hod i PiS nie musiŭ deakupavać krainu ad ułady Bierlina. Bolš za toje, zachodni susied — najbujniejšy handlovy partnior Polščy, jaki źjaŭlajecca harantyjaj polskaha ekanamičnaha cudu, bo jon kuplaje ŭsio, što Polšča pradukuje.
U Polščy vielmi dobraja sistema samakiravańnia. Palaki sami abirajuć meraŭ, miascovych deputataŭ, jakija majuć realnuju ŭładu. Najčaściej heta zusim inšyja siły, jakija farmujuć urad.
I takija vioski i harady sami stvarajuć svoj paradak dnia, heta vielmi časta dziaržavy ŭ dziaržavie. I PiS taksama hetaha nie źniščyŭ, chacia jaho padazravali ŭ takich namierach.
Kali šmat chto ŭ Jeŭropie jenčyć, što tut (asabliva ŭ centralna-ŭschodniaj Jeŭropie) adradžajucca šavinizmy i praha jeŭrapiejcaŭ da mocnaj ruki, palaki abirajuć jeŭraentuzijazstaŭ, centrystaŭ, libierałaŭ i levych. 90% našych kłopataŭ datyčyć taho, što nikoli nie zdarycca.
I apošniaje, PiS pierad vybarami pałochaŭ, što kali premjeram budzie Tusk, to heta budzie vyhadna Łukašenku i Pucinu. Kali ŭ apošnich i byli takija nadziei, to im daviadziecca mocna rasčaravacca, bo 90% (sama mieniej) ich spadziavańniaŭ, pierafrazoŭvajučy Tetčer, nikoli nie spoŭniacca.
Čytajcie taksama:
U Polščy padličyli 99,92% biuleteniaŭ. Vyniki amal kančatkovyja
Refierendum u Polščy nakont ściany na miažy ź Biełaruśsiu pravaliŭsia