U Mahilovie ŭziali pad achovu dom, dzie žyŭ Barys Maisiejeŭ
Ministerstva kultury zaćvierdziła novy prajekt zon achovy histaryčnaha centra Mahilova. Ciapier da kaštoŭnych budynkaŭ, jakija treba źbierahać, adniesieny i dom znakamitaha śpievaka, na jakim niadaŭna ŭstalavali pamiatnuju šyldu. Suprać ušanavańnia asoby Maisiejeva vajuje infakazačka Volha Bondarava.
04.10.2023 / 18:27
Abnoŭleny prajekt zon achovy histaryčnaha centra Mahilova, jaki pryjšoŭ na źmienu sastarełamu varyjantu 2005 hoda, nabyŭ moc 31 žniŭnia 2023 hoda. Pra novaŭviadzieńni ŭ im raspaviadajuć aktyvisty achovy pomnikaŭ.
Siarod inšaha kaštoŭnaj zabudovaj byli pryznanyja mnohija mižvajennyja i paślavajennyja budynki ŭ abłasnym centry. Adnym z takich staŭ i dom znakamitaha śpievaka Barysa Maisiejeva.
Hetaj padziei papiaredničała padvyšeńnie ŭ 2020 hodzie statusu histaryčnaha centra z 3-j katehoryi (pomnika rehijanalnaha značeńnia) da 2-j katehoryi (pomnika nacyjanalnaha značeńnia). Praz hod rada pry Minkultury vyrašyła pašyryć miežy histaryčnaha centra na poŭnač, daciahnuŭšy ich da mižvajennaha ansamblu, jaki sfarmavaŭsia vakoł płoščy Lenina, kali siudy płanavaŭsia pieranos stalicy BSSR. Usie hetyja źmieny vymahali nieadkładnaj pierapracoŭki achoŭnych zon.
U novym dakumiencie byli ŭdakładnieny miežy hranic achoŭnych zon, uviedzieny novyja, a taksama pašyrany śpis abjektaŭ, jakija adnosiacca da šarahovaj i kaštoŭnaj zabudovy. Mnohija budynki pierakačavali sa staroha dakumienta, ale źjavilisia i cełyja novyja rajony, zabudavanyja pieravažna mižvajennymi i paślavajennymi budynkami.
«Šery dom» u XX stahodździ. Fota: Wikimedia Commons
Adnym z takich rajonaŭ stała Mianžynka, rajon na zachad ad centra, jaki histaryčna nazyvaŭsia Zavallem, bo tut prachodziła apošniaja, treciaja linija haradskich umacavańniaŭ horada. Za savieckim časam vulicu ŭzdoŭž byłoha vała pierajmienavali ŭ honar partyjnaha dziejača Viačasłava Mianžynskaha — adkul i pajšła novaja narodnaja nazva.
U 1930-ja hady hety rajon aktyŭna zabudoŭvali, tak na rahu z vulicaj Čaluskincaŭ, niedaloka ad miesca, dzie stajała Bychaŭskaja brama, pabudavali čatyrochpaviarchovy dom. Heta ŭžo byŭ postkanstruktyvizm, jaki praz najaŭnaść kłasičnaha dekoru časta błytajecca z paślavajennym «stalinskim ampiram».
Hety budynak praz svoj koler atrymaŭ mianušku «šery dom». Na pieršym paviersie raźmiaščaŭsia hastranom, jaki nasiŭ takuju ž nazvu. Paźniej kramu pieranieśli ŭ dom praz darohu, ale jana tak i nie zhubiła svaju nazvu. Siońnia, jak adznačajuć aktyvisty, nijakaj pavahi da historyi ŭ horadzie nie zastałosia, tamu jaho pafarbavali ŭ zialony koler.
Miemaryjalnaja doška Barysu Maisiejevu na «šerym domie». Usie fota: mogilevonline / Telegram
Mienavita ŭ hetym «šerym domie» pa vulicy Čaluskincaŭ, 54 pražyŭ pieršyja čatyrnaccać hadoŭ svajho žyćcia, z 1954 da 1968, budučy pop-śpiavak Barys Maisiejeŭ. Bajku pra toje, što jon naradziŭsia ŭ žanočaj papraŭčaj kałonii, zapuściŭ sam śpiavak i rehularna ŭ roznych interpretacyjach raspaviadaŭ u intervju.
Skončyŭšy škołu Barys adpraviŭsia ŭ Minsk, dzie i atrymaŭ adukacyju kłasičnaha tancoŭščyka ŭ Minskim chareahrafičnym vučyliščy. Dalej pracavaŭ hałoŭnym baletmajstram litoŭskaha arkiestra «Trymitas», stvaryŭ trya «Ekspresija», dzie budučuju zorku rasijskaj estrady zaŭvažyła Ała Puhačova.
Maisiejeŭ na pačatku 1990-ch adnym ź pieršych na postsavieckaj prastory zrabiŭ kaminh-aŭt i staŭ prezientavać siabie jak śpievaka-homaseksuała, što znajšło adlustravańnie i ŭ jaho repiertuary, ale heta nie pieraškadžała jaho vialikaj papularnaści ŭ 1990-ja.
Pamior śpiavak letaś 27 vieraśnia na 69-m hodzie žyćcia ŭ Maskvie. Sioleta ŭ horadzie vyrašyli ŭšanavać svajho znakamitaha ŭradženca. U ramkach aficyjnaj prahramy zakryćcia fiestyvalu «Słavianski bazar» u Viciebsku, na «šerym domie», dzie vyras śpiavak, u siaredzinie lipienia była ŭstalavana miemaryjalnaja šylda z profilem Maisiejeva. Pa kruzie raźmieščanaja cytata śpievaka: «Ja lublu hety horad, ja lublu hety dom».
Budynak doŭhi čas nie mieŭ nijakaj achovy, ale ciapier byŭ pryznany dziaržavaj kaštoŭnaj šarahovaj zabudovaj. Budynak nielha źniščać, źmianiać habaryty i fasady, a taksama zabaroniena pravodzić lubuju dziejnaść, jakaja pryviadzie da straty im admietnych duchoŭnych, mastackich i dakumientalnych vartaściej abjektaŭ. Da takich vartaściej całkam možna adnieści i šyldu Maisiejevu.
Zialony «šery dom» u Mahilovie, dzie vyras Maisiejeŭ. Fota: Wikimedia Commons
Ale šyldzie byli radyja nie ŭsie. Hetamu ŭšanavańniu «pieršaprachodca na nivie prapahandy homaseksualizmu» aburylisia prarasijskija błohiery z koła Volhi Bondaravaj. Paśla hetaha vypadku jany pajšli ŭ jaŭnuju ataku na abłasny centr, pišučy skarhi na miascovy «muziej BDSM» i seks-šop, a taksama na bčb-stužki, jakija prymroilisia im na mahiloŭskim aŭtobusie, zaklikajučy pa hetych temach i šyldzie Maisiejevu abryvać telefony mahiloŭskich čynoŭnikaŭ.
Ale inšyja łukašysckija błohiery papiaredžvajuć Bondaravu, što praz takija spam-ataki z nahody vydumanych ŁHBT-zmovaŭ i dyletanckich traktovak historyi, moža chutka skončycca ciarpieńnie ŭ słužbovych asob, bo niervy ŭ ich «nie humovyja».
Čytajcie taksama:
«Miehatop» źniaŭ rekłamu, dzie mužčyna ŭ ružovym paradziruje Kery Bredšou. I narvaŭsia na HUBAZiK
Łukašystaŭ zaniepakoiła źniščeńnie spadčyny. Ale jość niuans