Leta, śpioka. Jak nie padchapić kišečnuju infiekcyju?
Leta — nie tolki para doŭhačakanych adpačynkaŭ i školnych kanikułaŭ, ale i čas, kali ŭzrastaje ryzyka kišečnych infiekcyj. Pra toje, jak zaścierahčy siabie i svaich dziaciej, raskazaŭ «Źviaździe» doktar-infiekcyjanist 11-j haradskoj palikliniki Minska Andrej Makarevič.
13.07.2023 / 14:14
— Andrej Michajłavič, spačatku raskažycie, što razumiejuć pad ahulnym paniaćciem vostrych kišečnych infiekcyj.
— Heta hrupa infiekcyjnych zachvorvańniaŭ, jakija supravadžajucca parušeńniem matoryki straŭnikava-kišačnaha traktu z raźvićciom laksaŭ (dyjarei), intaksikacyi, a ŭ šerahu vypadkaŭ — abiazvodžvańniem.
Uzbudžalnikami vostrych kišečnych infiekcyj moža być šmatlikaja hrupa bakteryj, virusaŭ, jakija mohuć vyklikać dysfunkcyju kišečnika. Najbolš časta ŭ kliničnaj praktycy zachvorvańnie abumoŭlenaje dyzienteryjnymi pałačkami (šyhiełami), salmaniełami, patahiennymi kišečnymi pałačkami (ešerychijami), stafiłakokami, klebsijełami, pratejem, ijersinijami, siniehnojnaj pałačkaj, chalernymi vibryjonami i inš. Ź virusaŭ najbolšaje značeńnie majuć ratavirusy, enteravirusy Koksaki, karanavirusy, adenavirusy, virusy Norvałk i inš. Dyjareja moža być taksama abumoŭlenaja amiobami, lamblijami, kryptasparydyjami. I hety pieralik uzbudžalnikaŭ vostrych kišečnych infiekcyj daloka nie poŭny, mnohija ź ich niedastatkova vyvučanyja, pastajanna adkryvajucca ŭsio novyja ŭzbudžalniki.
Uzbudžalniki vostrych kišečnych infiekcyj ustojlivyja ŭ navakolnym asiarodździ, mohuć praciahły čas zachoŭvacca na rukach, posudzie, cackach i pradmietach užytku, u hlebie i vadzie, infikavanych fiekalijami chvoraha. Niekatoryja ź ich zdolnyja razmnažacca ŭ praduktach charčavańnia pry pakajovaj ci navat nizkaj tempieratury. Jany zvyčajna hinuć pry kipiačeńni i apracoŭcy dezynfiekcyjnymi srodkami, jakija ŭtrymlivajuć chłor.
— Chto najčaściej schilny da zachvorvańniaŭ na kišečnyja infiekcyi?
— Zachvaralnaść na vostryja kišečnyja infiekcyi vysokaja i rehistrujecca na praciahu ŭsiaho hoda z uzdymam u letni dy vosieński pieryjad. Chvarejuć darosłyja i dzieci, pryčym małyja najbolš časta va ŭzroście ad 1 da 7 hadoŭ.
Śmiarotnaść pry vostrych kišečnych infiekcyjach adnosna nievysokaja i nazirajecca pieravažna ŭ dziaciej rańniaha ŭzrostu.
— Jak adbyvajecca zaražeńnie?
— Krynica infiekcyi — chvory čałaviek, a taksama nośbity ŭzbudžalnikaŭ zachvorvańnia. Najbolš niebiaśpiečnyja chvoryja na lohkija, ściortyja i bieśsimptomnyja formy vostrych kišečnych infiekcyj. U dziciačych kalektyvach krynicami epidemičnych usploskaŭ niaredka byvajuć rabotniki charčabłokaŭ.
Asnoŭny miechanizm pieradačy — fiekalna-aralny, jaki realizoŭvajecca charčovym, vodnym i kantaktna-bytavym šlachami, radziej — pavietrana-pyłavym. Faktarami pieradačy mohuć stać ježa, vada, pradmiety ŭžytku, cacki, inficyravanyja fiekalijami chvoraha, u pieradačy niekatorych infiekcyj majuć značeńnie nasiakomyja, u pryvatnaści muchi. Zaražeńniu vostrymi kišečnymi infiekcyjami spryjajuć antysanitarnyja ŭmovy žyćcia, niezachavańnie pravił asabistaj hihijeny, užyvańnie zaražanych praduktaŭ charčavańnia, jakija zachoŭvalisia ci rychtavalisia z parušeńniem praviłaŭ.
— Što rabić pry simptomach kišečnaj infiekcyi?
— Hałoŭnaje — adnaŭleńnie abjomu stračanaj vadkaści, jakuju možna papoŭnić z dapamohaj takich preparataŭ, jak normahidron, jaki rastvarajecca ŭ suadnosinach 1 pakunačak na 1 litr vady, u sutki treba vypić minimum 2 litry dla darosłaha čałavieka. Sarbienty, jak usim viadomaja śmiekta, taksama pavinny vykarystoŭvacca ŭ takich vypadkach — 3 pakunački na sutki.
Siarod preparataŭ, jakija dziejničajuć suprać uzbudžalnikaŭ-bakteryj, dobra pakazaŭ siabie stopdyjar, jaki prymajecca ŭ adpaviednaści ź instrukcyjaj da preparata. Kali prablema virusnaha charaktaru, to možna rekamiendavać prabijotyki, naprykład prabijołah ci linieks forte, taksama ŭ adpaviednaści ź instrukcyjaj. Niališnimi buduć preparaty kreon (fiermient, jaki dapamoža stravavańniu) i espumizan, jaki likviduje hazaŭtvareńnie. Pažadana ŭ pieryjad chvaroby zachoŭvać dyjetu. Varta admovicca ad małočnych praduktaŭ, a taksama ad harodniny i sadaviny.