Navukoŭcy zrazumieli, nakolki važny dla zdaroŭja i daŭhalećcia taŭryn
Aminakisłata taŭryn sadziejničaje pavieličeńniu praciahłaści žyćcia i ŭmacoŭvaje zdaroŭje. Utrymlivajecca jana ŭ jajkach, mnohich vidach ryby i daroŭ mora, a taksama ŭ miasie, asabliva ŭ jazyku, indyčcy i ciomnych častkach kurycy. Efiekt taŭrynu paćvierdzili daśledavańni amierykanskich vučonych, jakija praviali ekśpierymienty na myšach i małpach.
10.06.2023 / 21:06
Taŭryn utrymlivajecca ŭ jajkach, mnohich vidach ryby i morapraduktach. Fota: «Naša Niva»
Daśledavańnie było praviedziena hrupaj navukoŭcaŭ z Kałumbijskaha ŭniviersiteta, a vyniki apublikavanyja ŭ časopisie Science. Kamanda daśledčykaŭ jašče ŭ 2012 hodzie źviarnuła ŭvahu na taŭryn jak na patencyjnuju ruchalnuju siłu pracesu stareńnia. Praviedzieny imi ŭ toj čas analiz złučeńniaŭ kryvi pakazaŭ, što ŭ myšej, małpaŭ i ludziej z uzrostam mienšaje kolkaść taŭrynu ŭ kryvi. Va ŭzorach kryvi ludziej starejšych za 60 hadoŭ jaho kolkaść składała tolki treciuju častku ad uzroŭniu ŭ dziaciej i padletkaŭ.
Navukoŭcy pasprabavali vyśvietlić, ci ŭpłyvaje taŭryn na praces stareńnia. Dla hetaha jany karmili adnu hrupu myšej va ŭzroście ad 14 miesiacaŭ da kanca ich žyćcia taŭrynam u sutačnaj dozie 1000 milihramaŭ na kiłahram masy cieła, što pavialičvała jaho kolkaść u ich kryvi da ŭzroŭniu ŭ maładych myšej (4-tydniovych).
Vyniki paraŭnoŭvalisia z kantrolnaj hrupaj myšej. Kancentracyja rastvoru była atrymanaja na padstavie ekśpierymientalnych daśledavańniaŭ. Myšy z abiedźviuch hrup mieli svabodny dostup da adnaho i taho ž kormu.
Jak pakazaŭ ekśpierymient, myšy, jakija atrymlivali rastvor taŭrynu, žyli ŭ siarednim daŭžej. U samak praciahłaść žyćcia była na 12%, a ŭ samcoŭ — na 10% bolšaja, čym u ich surodzičaŭ z kantrolnaj hrupy. Dla myšej heta roŭna trom-čatyrom miesiacam, što prykładna adpaviadaje siami-vaśmi hadam u čałavieka.
Padobny ekśpierymient byŭ paŭtorany ź niematodami i prostymi draždžami. Taŭryn pavialičyŭ praciahłaść žyćcia niematod na 10—23%. A voś z draždžami nijakich źmien nie adbyłosia. Heta vučonyja tłumačać roznym mietabalizmam taŭrynu ŭ arhaniźmie.
Nastupnyja ekśpierymienty na myšach i makakach-rezusach pakazali, što žyvioły, jakija starejuć i jakich karmili taŭrynam ciaham hoda, byli bolš zdarovymi za svaich ravieśnikaŭ.
Myšy, jakija atrymlivali taŭryn, nabirali mienš vahi ŭ zaležnaści ad vieku, tracili bolš kałoryj, mieli bolš mocnyja kostki i myšcy, viali siabie mienš pryhniečana i tryvožna. U ich była taksama mienšaja rezistentnaść da insulinu, a imunnaja sistema — bolš zdarovaja. Padobny efiekt byŭ zaŭvažany i ŭ makak-rezusaŭ.
Navukoŭcy adznačajuć, što atrymanyja vyniki ich urazili, ale jany nie viedajuć, ci možna hetyja vyniki pieranosić na ludziej. U toj ža čas analiz miedyčnych danych 12 tysiač jeŭrapiejcaŭ va ŭzroście 60 hadoŭ i bolš pakazvaje, što ludzi z vysokaj kolkaściu taŭrynu ŭ kryvi radziej chvareli na dyjabiet druhoha typu, pakutavali ad atłuścieńnia i vysokaha kryvianoha cisku, a taksama mieli značna mienšy ŭzrovień zapaleńnia. Praciahłaść žyćcia makak-rezusaŭ u 30 hadoŭ nie dazvoliła vučonym vyznačyć upłyŭ taŭrynu na praciahłaść žyćcia.
Niahledziačy na peŭnyja stanoŭčyja vyniki, daśledčyki źviartajuć uvahu, što miechanizm dziejańnia taŭrynu na arhanizm zastajecca da kanca nie vyśvietleny. Biez surjoznych daśledavańniaŭ vučonyja nie rekamiendujuć ludziam pavialičvać jaho spažyvańnie ŭ vyhladzie tabletak ci źmieny dyjety.
Taŭryn ciapier dadajuć u enierhietyčnyja napoi, ale vučonyja nahadvajuć, što enierhietyčnyja napitki, akramia taŭrynu, utrymlivajuć inšyja rečyvy, užyvańnie jakich u vialikaj kolkaści moža być niebiaśpiečnym.
U toj ža čas daśledavańni dakazali, što ŭ ludziej pavialičvajecca vypracoŭka taŭrynu ŭ vyniku rehularnych zaniatkaŭ sportam.
Dla taho, kab zrabić vyvady ab roli taŭrynu ŭ baraćbie sa stareńniem i patałohijami, što jaho supravadžajuć, vučonyja źbirajucca na praciahu troch-čatyroch hadoŭ pravieści kliničnyja vyprabavańni. Taksama nieabchodna vyvučyć ryzyku, źviazanuju z pryjomam taŭrynu ludźmi.
Čytajcie jašče:
Źmiena zvyčak zapavolvaje stareńnie
Užyvańnie niezvyčajnaj marskoj istoty moža źmianić praces stareńnia