«Dastavili 150 chutkich i 1500 rovaraŭ». Biełarus, jaki pracuje ŭ Niderłandach, źbiraje dapamohu dla Ukrainy
35-hadovy Źmicier Žaleźničenka pierajechaŭ u Niderłandy jašče ŭ 2009-m. Vymušana — łukašenkaŭcy nie davali žyćcia jamu, tady studentu i aktyvistu Maładoha frontu. Ciapier prahramist — adzin z kaardynataraŭ dabračynnaha fondu Zeilen van Vrijheid («Vietrazi svabody»).
25.04.2023 / 18:25
Chutkija dapamohi dla Ukrainy. Fota: archiŭ Źmitra Žaleźničenki
Źmicier Žaleźničenka rodam z Homiela. U siaredzinie 2000-ch Žaleźničenka vučyŭsia ŭ Homielskim dziaržaŭnym univiersitecie, ale dvojčy trapiŭ pad adličeńnie. Pieršy raz Źmitra aryštavali za arhanizacyju kancerta biełaruskich bardaŭ: maŭlaŭ, chłopiec zajmaŭsia niezakonnaj pradprymalnickaj dziejnaściu. A potym studenta-vydatnika abvinavacili ŭ chulihanstvie i niepadparadkavańni supracoŭnikam milicyi.
Paśla druhoha adličeńnia Žaleźničenku zabrali ŭ armiju, dzie jon dabivaŭsia, kab jamu addavali zahady pa-biełarusku, i navat vioŭ pra heta pierapisku z tahačasnym ministram abarony Leanidam Malcavym.
Kab atrymać vyšejšuju adukacyju, jon paśla armii pajechaŭ u Amsterdam. Tam jon i žyvie ciapier z žonkaj-biełaruskaj, u minułym taksama aktyvistkaj studenckaha ruchu. Razam jany hadujuć dačku. Małaja naradziłasia ŭ kastryčniku 2020 hoda — u hod biełaruskaha ŭzdymu.
Kali pačałasia vajna, Źmicier pastanaviŭ: treba niejak dapamahać ŭkraincam. Mužčyna pažadaŭ nabyć mašynu chutkaj dapamohi, dasłać jaje tudy ad siabie i dyjaspary, kab padtrymać ludziej. Adzinadumcaŭ znajšoŭ praz fejsbuk:
«Bačyŭ, što zbolšaha adhukajucca ludzi ź biełaruskimi proźviščami, tamu vyrašyŭ, što ŭ asnoŭnym mnie dapamahajuć biełarusy. Tady nichto nie płanavaŭ, što ŭsio raściahniecca tak nadoŭha, ludzi prosta zadanacili, i ŭsio.
U pieršyja dni nie było nijakaj sistemy. A potym my pačali šukać karparatyŭnych sponsaraŭ, i sfarmavałasia naša kamanda: chtości arhanizuje zbor srodkaŭ, chtości pracuje sa sponsarami i zajmajecca markietynham».
Siarod kaardynataraŭ Źmicier — adziny biełarus, astatnija — niderłandcy, rasijanie i ŭkraincy. A voś siarod vałancioraŭ jość jašče para biełarusaŭ — kiroŭcy, jakija jeździać u kanvojach.
Uznaharoda Źmitra — nahrudny znak «Za spryjańnie vojsku». Fota: archiŭ Źmitra Žaleźničenki
«Naša arhanizacyja ŭtvaryłasia ź ludziej, jakija žyvuć pieravažna ŭ Niderłandach. Tak atrymałasia, što my ŭsie pryjechali z adnaho rehijona i pracujem razam», — kaža Źmicier Žaleźničenka.
Bolšaść srodkaŭ fond atrymlivaje ad karparatyŭnych sponsaraŭ.
«Pryvatnyja achviaravańni dajuć kala 20-30% usich našych hrošaŭ. Astatniaje — praca ź vialikimi sponsarami», — kaža biełarus.
Fota: archiŭ Źmitra Žaleźničenki
«Vietrazi svabody» śpiecyjalizujucca na vykupie i pastaŭcy va Ukrainu śpisanych niderłandskich «chutkich dapamoh». U Niderłandach mašyny śpisvajucca paśla niedzie siami hadoŭ pracy, to-bok jašče ŭ prydatnym stanie dla vykarystoŭvańnia.
Da vajny takija mašyny pierapradavali ŭ Polšču, Rumyniju, Maroka, a ciapier značnaja častka ich traplaje va Ukrainu.
«Z pačatku vajny dasłali va Ukrainu amal 150 mašyn»
«Vietrazi svabody» dastaŭlajuć va Ukrainu nie tolki «chutkija»: «Adpravili piać mašyn z abstalavańniem dla reanimacyi novanarodžanych i zaŭčasna narodžanych dziaciej, jakim patrebnaja štučnaja vientylacyja lohkich i ahułam miedyčny dahlad. Hetyja mašyny vielmi dobra abstalavanyja, jany jeduć u abłasnyja dziciačyja balnicy i pierynatalnyja centry.
Aproč hetaha, dastaŭlajem va Ukrainu mašyny dla miedykaŭ — nie «chutkija», ale prystasavanyja dla daktaroŭ: «Falksvahien Turan», «Volva». Na takoj mašynie doktar moža jeździć na tyja vykliki, dzie nie patrebnaja špitalizacyja i pieravozka pacyjenta. U niekatorych z hetych mašyn jość defibrylatar, aparat UHD, kisłarodnyja bałony».
Fota: archiŭ Źmitra Žaleźničenki
«Chutkija» ad «Vietraziaŭ svabody» papadajuć jak u zvyčajnyja balnicy, tak i z vajskovyja špitali.
«Usiaho z pačatku vajny my adpravili va Ukrainu amal 150 mašyn. Taksama pieradali šmat miedabstalavańnia. Adpravili bolš za paŭtary tysiačy rovaraŭ, ich raźmiarkoŭvajuć siarod prymusovych pierasialencaŭ, vałancioraŭ i sacyjalnych rabotnikaŭ».
Fond pieradaje kardyjachirurhičnyja pryłady i srodki ŭ centr sardečna-sasudzistaj chirurhii imia Amosava ŭ Kijevie, pracuje z abłasnymi balnicami ŭ Łucku i Mikałajevie, ź dziciačaj abłasnoj balnicaj u Bojarcy Kijeŭskaj vobłaści.
Častka dapamohi idzie ŭ dabraachvotnickija miedycynskija arhanizacyi. Jany abo vykarystoŭvajuć hetuju dapamohu sami, abo razdajuć tym vajskovym, kamu jana moža być patrebnaja. Heta paramiedyki z arhanizacyi «Zhraja», «Kharkiv Help», jaki ciapier nazyvajecca Internacyjanalny lehijon dapamohi, miedbat «Haśpitaljery», dabraachvotnickaje farmavańnie miedykaŭ PDMŠ.
Fota z fejsbuka Stichting Zeilen van Vrijheid
Źmicier Žaleźničenka vałancioryŭ jašče ŭ Biełarusi, ale nie dumaŭ, što niekali budzie pryśviačać hramadskaj spravie stolki času, jak ciapier. «Pryjemna, što my atrymlivajem stolki padtrymki ad biznesaŭ, niderłandcaŭ i ekspataŭ, u tym liku ad vychadcaŭ z Uschodniaj Jeŭropy», — padsumoŭvaje Žaleźničenka.
Achviaravać na «Vietrazi svabody» možna praz sajt fundacyi abo praź jaje fejsbuk.