U kolki naradžać pieršynca i navošta zamarožvać pupavinnuju kroŭ — raić hiniekołah
Doktar-hiniekołah Alena Novikava, jakaja maje staž pracy ŭ hetaj śfiery bolš za 20 hadoŭ, u tym liku ŭ EKA 9 hadoŭ, dała parady budučym mamam.
15.04.2023 / 18:52
Alena Novikava. Skrynšot videa jutub-kanała «Maksimalna».
Intervju ź joj vyjšła na jutub-kanale «Maksimalna». Pryvodzim najbolš cikavyja momanty.
Dziŭnyja pytańni ad pacyjentaŭ
Alena ličyć, što budučyja paradzichi pavinny zadavać doktaru pytańni. Pry hetym, abapirajučysia na ŭłasny dośvied, jana zaŭvažaje, što zdarajucca vypadki, kali ciažka pierakanać pacyjenta, jaki atrymaŭ infarmacyju ź internetu ci inšych krynic, admovicca ad nietradycyjnych mietadaŭ i pačać lačycca.
«Najbolš častyja pytańni dziaŭčat tyčacca škody ad tych ci inšych mietadaŭ kantracepcyi, naprykład, što aralnyja kantraceptyvy pryvodziać da naboru vahi.
Ci inšaje. Zdarajecca, što zapalenčy praces ad bakteryjalnaj infiekcyi zaciahnuŭsia. Čałavieku balić. Tut treba lačycca antybijotykam, adnak «numarołah skazaŭ, što narodžanym u hetuju datu takija voś antybakteryjalnyja preparaty nielha. A jašče ja była ŭ asteapata, jon mnie taksama skazaŭ, što možna, a što nie. A da taho ž ja lačusia tolki raślinnymi preparatami. I dajcie mnie preparat, kab hanakoki pamierli, a ja zastałasia žyvaja. Ale kab heta nie byŭ antybijotyk».
Voś takija davierlivyja ludzi. I ty dumaješ, što rabić, bo treba, kab čałaviek realna lačyŭsia», — adznačaje Alena.
Patałohija płoda i ciažkaje pytańnie vybaru
Adnosna taho, ci treba adhavorvać ad rodaŭ, kali doktar zaŭvažaje niejkuju patałohiju ŭ dziciaci, Alena Novikava ličyć, što heta pavinna być rašeńniem siamji bieź jakoha-niebudź źniešniaha ŭździejańnia:
«Heta vielmi składanaje pytańnie, bo byvaje roznaja patałohija. Na moj pohlad, nikoha nielha ni ŭhavorvać, ni adhavorvać.
Heta rašeńnie siamji. Im dalej žyć z hetym rašeńniem, ź dziciem ci biez. I tut užo doktar, jaki nastojvaŭ na pieraryvańni ci zachavańni, sydzie ź ich žyćcia. A dzicia ci prablema zastanucca.
Fota: Solen Feyissa / Unsplash
Treba dakładna, kankretna infarmavać, što budzie ź dziciem, jak jano budzie raźvivacca ŭ peŭnym uzroście. I, mahčyma, nie adzin raz, bo jość internet, u jakim šmat roznych historyj. Mahčyma, u strachu vočy vialikija. I, mahčyma, prablema nie takaja, jak jana budzie apisanaja ŭ internecie. I ŭ roznych zachvorvańniaŭ byvajuć roznyja stupieni ciažkaści. Tamu treba infarmavać, ale ŭstrymacca ad udziełu ŭ pryniaćci rašeńnia».
20 pracentaŭ vykidyšaŭ — śviedčańnie naturalnaha adboru
Adnosna statystyki pra toje, što da 20 pracentaŭ ciažarnaściaŭ zakančvajecca vykidyšami, doktar zaŭvažaje, što heta źviazana z naturalnym adboram. U paraŭnańni ź niekatorymi zamiežnymi krainami, dzie da 12—13 tydniaŭ nie vykarystoŭvajuć preparataŭ dla zachoŭvańnia, u Biełarusi isnuje inšaja praktyka.
«Jość takoje paniaćcie, jak naturalny adbor. Hučyć strašna, ale naša pryroda moža zrabić tak, što zakładka orhanaŭ ci sistem dziciaci moža być niapravilnaj. I na małych terminach ciažarnaści dziejničaje pryncyp — usio ci ničoha.
I dobra, što jon dziejničaje. Tamu što kali patałohija zusim ciažkaja, to raźvićcio ciažarnaści nie nastupić, i kali my na małym terminie nie budziem niejkim čynam zachoŭvać, to budzie vykidyš. Tamu šmat u jakich krainach na małych terminach ciažarnaść nie zachoŭvajuć nijakimi preparatami, a rajać pryjści ŭ 12—13 tydniaŭ. Tamu što da hetaha pracuje naturalny adbor.
U nas niaredka my pryznačajem preparaty dla zachavańnia. Kali jość kryvianistyja vydzialeńni padčas ciažarnaści na małych terminach. Heta takaja pałka z dvuma kancami. Z adnaho boku, ty zachoŭvaješ ciažarnaść, ale ź inšaha, ty jaje zachavaješ ź niejkimi anamalijami, patałohijami.
I my pierachodzim da niejkich maralnych pryncypaŭ. Adna reč, zhubić adnu ciažarnaść, kali spracavaŭ naturalny adbor, heta vypadkovaść. Jak skazać pra heta? Pryroda vybrała vas? A čamu nie inšaha? Da taho ž składana padzialić, dzie pryroda vybrała, a dzie jość niejki momant, jaki možna papravić. I heta zusim nie pryroda vybrała».
Abiazbolvańnie pry rodach
Alena sa svajho dośviedu raić paradzicham prasić abiazbolvańnie jak u pryvatnych, tak i ŭ dziaržaŭnych ustanovach:
«Nieabchodna havaryć pra heta, kali ty traplaješ u radzilniu, kali płanuješ svaje rody. I pytacca, što treba dla hetaha zrabić, kamu skazać, jakuju zajavu napisać. Uvohule, treba razmaŭlać ź ludźmi, havaryć, što ty chočaš. Zrazumieła, što kali ty pryjedzieš i budzieš maŭčać, naŭrad ci chto-niebudź prapanuje.
Za ŭskładnieńniami, jakija mohuć uźniknuć, sočyć doktar-aniestezijołah. Jon moža padkazać, kali heta treba rabić i jak rabić biaśpiečna. Tamu treba prosta damovicca, skazać, što tabie heta nieabchodna, i doktar taksama pavinien zrazumieć, što tabie heta nieabchodna».
Radžać — baluča
Adnosna raspaŭsiudžanaha mierkavańnia, što radžać nie baluča, kali da hetaha padrychtavacca, Alena Novikava zaŭvažaje, što heta nie tak. I pierakazvaje svoj ułasny dośvied.
«Kali ja vučyłasia va ŭniviersitecie, na čaćviortym kursie mužčyna ŭ nas vioŭ akušerstva. Jon vielmi dobra raskazvaŭ pra toje, što radžać nie baluča. Heta prosta pytańnie psichałahičnaj padrychtoŭki. Ja rychtavałasia, rychtavałasia, a potym ja jaho vielmi zhadvała. Voś i vier mužčynam paśla hetaha.
Jon zychodziŭ z anatomii, z taho, dzie jość bolevyja receptary, a dzie ich niama. Što ŭ šyjcy matki niama ich. Ale potym da mianie dajšło, što tam šmat inšych orhanaŭ zadziejničana, u jakich jość bolevyja receptary».
Chatnija rody: mierkavańnie doktara
Niekatoryja biełaruski vybirajuć chatnija rody, bo bajacca balnic. Doktar admoŭna adnosicca da chatnich rodaŭ. Jana spasyłajecca na niepradbačanyja situacyi, jakija mohuć uźniknuć i zapatrabujuć nieadkładnaj dapamohi. A razmovy pra toje, što našy babuli naradžali ŭ poli, jana prapanuje supastavić ź ličbaj dziciačaj i maciarynskaj śmiarotnaści tych časoŭ:
«Chatnija rody — niadobra. Tamu što ŭ rodach jość šmat niečakanych momantaŭ, kali tabie budzie patrebna dapamoha. Naprykład, kryvaciok paśla rodaŭ. Vielmi chutka žančyna hublaje kroŭ. Heta vielmi strašna. I treba chutka dziejničać, bo lik idzie na chviliny. I ad hetaha možna pamierci, pakul pryjedzie chutkaja.
Ci naradžajecca dzicia, jakoje aśpiravanaje (udychnuła kalapłodnyja vody). Jamu taksama patrebnaja chutkaja dapamoha. Nieabchodna vysmaktać, prybrać toje, što jano ŭdychnuła, dapamahčy razdychacca.
Fota: Stephen Andrews / Unsplash
Takoje zdarajecca redka, ale kali heta zdarycca doma, to chutkaja prosta nie paśpieje. Vybirajučy chatnija rody, ty ryzykuješ žyćciom dziciaci i svaim.
Heta jak ź pierachodam darohi ŭ niepryznačanym dla hetaha miescy. Ty možaš pierabiehčy, i ŭsio budzie dobra. Šmat ludziej pierabiahaje, ale niechta nie pierabiažyć. Tamu i jość praviły, jakija patrabujuć pierachodzić darohu pa piešachodnym pierachodzie», — adznačaje Novikava.
«Naradžać pieršynca pažadana da 35, a kali nie — to možna zamarozić jajcakletki»
Alena Novikava vystupaje za papularyzacyju prahramy adkładzienaha maciarynstva, jakaja dapamahaje zachavać fiertylnaść, i za toje, kab pieršaja ciažarnaść nastupiła da 35 hadoŭ:
«Kožny hiniekołah razumieje, što žanočy arhanizm uładkavany tak, što kolkaść jajcakletak — kaniečnaja. I z uzrostam kolkaść pamianšajecca. I šanc zaciažaryć i naradzić druhoje dzicia taksama źmianšajecca. I ty chočaš nakiravać žančynu, chočaš joj padkazać, što karjera — heta kłasna, ale žyćcio jość žyćcio.
Kali ty chočaš u budučyni mieć dziaciej, to zadumajsia. Možna skazać: «Tabie 27 hadoŭ, što ty sabie dumaješ». A možna raskazać pra prahramy adkładzienaha maciarynstva, jakimi možna skarystacca, kali naradžeńnie dziciaci adkładziena. Možna zamarozić jajcakletki.
Pažadana da 35 hadoŭ zaciažaryć pieršym dziciem. Tamu što ŭ hetym uzroście źmianšajecca rezierv našaha jaječnika, stanovicca mieniej jajcakletak, zjaŭlajucca pieršyja ciažkaści. Z uzrostam nazapašvajucca mutacyi. Mienavita ŭzrost 35—37 hadoŭ zjaŭlajecca krytyčnym. Paśla jaho značna ŭzrastaje ryzyka naradžeńnia dziciaci z anamalijami. Da taho ž z uzrostam źmianšajecca šaniec zaciažaryć».
Pupavinnaja kroŭ moža ŭ budučym vyratavać žyćcio dziciaci
Doktar ličyć, što tradycyja zachavańnia paśla rodaŭ płacenty nie maje nijakich miedycynskich padstaŭ i raić zachoŭvać pupavinnuju kroŭ jak krynicu stvałavych kletak.
«Tolki farmkampanii mohuć z płacenty zdabyvać niejkija ekstrakty. Ale sam čałaviek ź joj ničoha nie zrobić. Heta hłupstva.
Treba zachoŭvać pupavinnuju kroŭ. Jana krynica stvałavych kletak. Jaje treba zamarožvać. Jana śpiecyjalnym čynam apracoŭvajecca i zastajucca kletki, jakija zjaŭlajucca ŭnikalnymi: jany mohuć pieraŭtvaracca ŭ inšyja kletki i mohuć u budučym słužyć dla lačeńnia lejkozaŭ kankretna hetaha dziciaci.
Pupavinnuju kroŭ u Biełarusi ŭžo šmat hadoŭ zamarožvajuć. Heta robicca ŭ NII ankahiematałohii (Respublikanski navukova-praktyčny centr dziciačaj ankałohii, hiematałohii i imunałohii. — NN). Možna napisać zajavu, apłacić pasłuhu. Pryjedzie bryhada i zabiare pupavinnuju kroŭ», — raić hiniekołah.
Čytajcie jašče:
Ciažarnaść i rody: što treba viedać pra ich
Jakija abśledavańni treba prachodzić žančynie paśla 40 hadoŭ
Biełaruskija daktary i aktyvistki zapuścili prajekt ab žanočym zdaroŭi