Сокалава-Воюша не пазнаць. Што стала са знаным бардам 1980-х?
У 1990-я ніводны мітынг не абыходзіўся без барда Сержука Сокалава-Воюша і яго песень. Цяпер ён выглядае як Купалаў Гусляр. Усяму віной — вайна ва Украіне.
16.04.2023 / 10:06
Сяржук Сокалаў-Воюш на вечарыне да сёлетняга Дня Волі. Фота: Алесь Пазняк
З фотаздымкаў 1980-х Сяржук Сокалаў-Воюш глядзіць з бела-чырвона-белай стужкай на галаве ды вечнай сваёй спадарожніцай, гітарай.
Яго канцэртаў у Беларусі даўно не было, але песні застаюцца ў хованках калекцыянераў ды інтэрнэце. Сам Сокалаў-Воюш зрэдку з’яўляецца беларускаму свету, бо не мае акаўнтаў у сацыяльных сетках.
Сяржук Сокалаў-Воюш у 1990-я. Фота: vytoki.net
Днямі ён удзельнічаў у віленскай вечарыне, прысвечанай Ларысе Геніюш. На фота з яе Сокалава-Воюша не пазнаць.
Музыкантка Таццяна Грыневіч, якая апублікавала ў фэйсбуку здымак, сказала, што «Сяржук перастаў галіць бараду, як пачалася вайна, а калі скончыцца, адразу ж зголіць».
З барадой Сокалаў-Воюш падобны да Купалавага Гусляра.
«Барада — мая ўнутраная салідарнасць з часткова барадатымі цяпер каліноўцамі, якая пайшла ад салідарнасці з азоўцамі», — тлумачыць Сокалаў-Воюш.
Даўжыня барады роўная працягласці вайны, кажа ён.
«Не галюся ад першага дня вайны. Пераможам — згалю, — абяцае суразмоўца. — А яшчэ ёсць такі чыннік, як брак часу. Ледзь паспяваю сачыць за навінамі і пісаць».
Паэт Сяржук Сокалаў-Воюш у нашы дні. Фота: Славамір Сокалаў
На яго погляд, вайна ва Украіне была непазбежнай.
«Для мяне свет не змяніўся, — адзначае ён. — Усё, што гадамі думаў пра маскоўшчыну, спраўдзілася, прыйшло. Крыху больш спадзяваўся на беларусаў — крыху і памыляўся».
Беларускі бард спадзяваўся, што «дома былі людзі, здольныя ўзначаліць пратэсты».
«Я спадзяваўся, што ёсць нейкі план перамогі, а быў толькі план паразы. Калі мы думаем, што кроў палеглых толькі на руках рэжыму — гэта памылка. Кроў і на руках тых, хто гэтыя пратэсты здаў», — заяўляе паэт.
Сяржук Сокалаў-Воюш лічыць, што з Беларуссю нічога надзвычайнага не адбываецца.
«А што мусіла б? Калі яна была іншай? На маёй памяці — не. Усё заканамерна, усё лагічна. Усё, як заўсёды», — падкрэслівае ён.
Сяржук Сокалаў-Воюш нарадзіўся на Полаччыне. У яго падвоеным прозвішчы захаваны бацькаў і матчын пачатак.
«Вершы пачаў пісаць у 8 ці 9 гадоў, — згадвае ён. — А песні… Была патрэба спяваць нешта беларускае, простае, нескладанае, ля вогнішчаў, падчас вандровак ці пры сяброўскім стале. Паўсюль жа панавала маскоўшчына, або вельмі якасная беларушчына («Песняры»), на якую варта было мець хаця б голас».
Сяржук Сокалаў-Воюш просіць не называць яго музыкам, бо ім не ёсць.
«Я паэт, — настойвае ён. — Я ведаю ўсяго тры акорды і не маю музычнага слыху. Калі б нехта тады пісаў і спяваў патрэбныя тэксты — я нічога падобнага не рабіў бы».
Сяржук Сокалаў-Воюш працаваў на заводзе, служыў у савецкім войску, настаўнічаў, быў навуковым супрацоўнікам у музеі Якуба Коласа ў Мікалаеўшчыне. Працаваў у лялечнай трупе Беларускага дзяржаўнага акадэмічнага тэатра імя Якуба Коласа.
Сяржук Сокалаў-Воюш на мінскім стадыёне «Дынама» ў 1989 годзе. Фота: Tut.by
У 1991 годзе перабраўся ў сталіцу Чэхіі і там стаў працаваць у беларускай службе «Радыё Свабода». Цяпер жыве з сям’ёй у Нью-Ёрку. Ягоная жонка — амерыканская беларуска, якая нарадзілася і вырасла ў ЗША. Мае трох сыноў — Станіслава, Светавіта і Славаміра.
Сяржук Сокалаў-Воюш працягвае складаць беларускія творы і ў далечыні ад Беларусі.
«Пішацца шмат усяго і кожны дзень, — адзначае ён. — Вершы, песні, пераклады, проза. Выступаць асабліва няма дзе. Беларускія мітынгі ці пікеты тут рэдкасць. Калі нешта бывае і мяне запрашаюць — не адмаўляю».
«Хаця, — дадае суразмоўца, — маю нізку песняў «Граблі» з крытыкай некаторых дзеячаў старой эміграцыі. Часам запрашаюць і просяць гэтых песняў не спяваць. Таму, бывае, даводзіцца адмаўляцца ад выступу».
Апошні раз спяваў у Беларусі больш як 10 гадоў таму. Гэта адбылося ў беларускім летніку пад Наваградкам пры вогнішчы.
Глядзіце таксама:
Бард Андрэй Мельнікаў: Заставацца ў Беларусі стымулюе сорам перад людзьмі, якія абралі варыянт сядзецьБеларускія 90-я. Рок адусюль, беларуская мова, бчб на БТ — якім быў шоўбіз і тагачасныя медыя?
Сяржук Сокалаў-Воюш дабрачынным канцэртам сабраў 1860 даляраў для параненых украінскіх вайскоўцаў