«Naš prezident staŭ vajennym złačyncam». Aficer FSA, jaki pracavaŭ z Pucinym, uciok z Rasii i daŭ intervju
Hleb Karakułaŭ — samy vysokapastaŭleny supracoŭnik śpiecsłužbaŭ z pačatku poŭnamaštabnaha ŭvarvańnia Rasii va Ukrainu, jaki źbieh z krainy i asudziŭ vajnu. U Rasii Karakułaŭ abjaŭleny ŭ vyšuk, na jaho zaviali kryminalnuju spravu ab deziercirstvie. Intervju ź im było zapisanaje ŭ kancy 2022 hoda. «Daśje» apublikavała jaho, kali Karakułaŭ i jaho siamja akazalisia ŭ biaśpiecy.
04.04.2023 / 10:51
Hleb Karakułaŭ. Kadr ź videa
Hleb Karakułaŭ — kapitan Fiederalnaj słužby achovy (FSA). Da siaredziny kastryčnika 2022 hoda jon byŭ inžynieram va ŭpraŭleńni prezidenckaj suviazi i pracavaŭ z Uładzimiram Pucinym. U jaho abaviazki ŭvachodziła zabieśpiačeńnie prezidenta sakretnaj suviaźziu. Na pačatku kastryčnika jon adpraviŭsia ŭ Astanu, dzie Pucin pavinien byŭ pryniać udzieł u troch mierapryjemstvach. 14 kastryčnika, u apošni dzień kamandziroŭki, Karakułaŭ pakinuŭ svaich kaleh i razam z žonkaj i dačkoj palacieŭ u Stambuł.
Ucioki
— Jak vy vyrašyli, što čas zaviazvać z hetaj pracaj?
— Było vielmi šmat zvanočkaŭ, jakija mnie davali jasna zrazumieć, što ja nie hatovy iści na ździełki z sumleńniem, znachodziačysia na słužbie. Sumleńnie majo kazała: «Słuchaj, nu heta nie toje». U mianie mienš jak praz dva hady pavinna była być piensija. I ja płanavaŭ, što dasłužu, zakryju ipateku i sapraŭdy ŭsio — nie budu praciahvać kantrakt. Ale ŭ lutym hetaha hoda pačałasia złačynnaja vajna, i ja nie moh iści na zhodu z sumleńniem. Ja prosta nie moh znachodzicca na słužbie ŭ hetaha prezidenta. Ja liču hetaha čałavieka vajennym złačyncam. Choć ja i nie ŭdzielničaŭ mienavita ŭ vajennych dziejańniach, ale vykonvać jaho złačynnyja zahady ci prosta znachodzicca ŭ jaho na słužbie ja nie liču dla siabie mahčymym.
— Vy znachodziciesia nie na terytoryi Rasii. Jak vy pakinuli Rasiju? Jak vy zvolnilisia z FSA?
— Zvolniŭsia zavočna. Nasamreč, usio pačałosia 24 lutaha. Ja, jak i šmat jakija inšyja hramadzianie našaj krainy, čamuści spadziavaŭsia, što nijakaj eskałacyi nie adbudziecca, tym bolš adkrytaj ahresii. 24-ha čysła, musić, paŭhadziny ja prosta siadzieŭ u stupary prosta z ranicy. Potym, vidać, z-za ŭsich pieražyvańniaŭ u mianie sa zdaroŭjem [pačalisia prablemy], apiendycyt — nie apiendycyt… I try miesiacy ja byŭ na balničnym. Krychu supakoiŭsia, staŭ [siabie ŭhavorvać], što mianie heta nie tyčycca. Ale, naturalna, ja ŭžo zrazumieŭ, što treba niejak pavoli sychodzić — chutčej, čym na piensiju.
Na žal, u mianie skončyŭsia zamiežny pašpart, i mnie treba było vyrašać pytańnie z atrymańniem zvyčajnaha hramadzianskaha zamiežnaha pašparta. Prajšło try miesiacy, plus adpačynki byli. U vyniku maja pieršaja kamandziroŭka paśla takoha praciahłaha pieryjadu pačałasia 1 žniŭnia — i adrazu na 19 dzion. I ja prosta apynuŭsia ŭ huščy abmierkavańnia, viedajecie, navat smakavańnia ŭsiaho, što adbyvajecca na vajnie. Ja navat nie viedaju, jak pieradać, nakolki heta było ahidna i niepryjemna.
— Heta značyć, vašy kalehi pa FSA abmiarkoŭvali, jak usio adbyvajecca na froncie?
— Prosta smakujučy. Ja nie viedaju, [ja adčuŭ] niejkuju takuju žudasnuju ahidu. Ja płanavaŭ prosta zvolnicca, prydumać jakuju-niebudź pryčynu. Składana skasavać kantrakt, ale heta možna.
Dalej — 21 vieraśnia, mabilizacyja. Ja razumieju, što navat kali ja zvolniusia, to rablusia aficeram zapasu. I pramym rejsam adrazu paśla zvalnieńnia na front. Ja kateharyčna nie moh pahadzicca na ŭdzieł u hetaj złačynnaj vajnie. Ja pryjazdžaju [z kamandziroŭki], pa-mojmu, 22 vieraśnia. I praź niekalki dzion daviedajusia, što mianie zapisali ŭ nastupnuju kamandziroŭku. Hetym razam heta była Astana, Kazachstan.
U mianie zjaviłasia dumka, što heta dobry varyjant, jaki nielha stracić: albo praciahvać pakutavać i słužyć, albo zvalniacca — i tady pramaja daroha na front, albo zjechać.
— Što adbyłosia ŭ Astanie? Jak vy spłanavali hetyja ŭcioki?
— Vylecieli my tudy dla padrychtoŭčych mierapryjemstvaŭ 6 kastryčnika. Maja žonka zastavałasia ŭ Maskvie jašče niekalki dzion, jana prylacieła ŭ Astanu 8 kastryčnika razam z dačkoj. My ničoha hłabalnaha nie paśpieli zrabić da adjezdu: ni rečy, ni mašynu pradać. Mašynu aformili na brata žonki damovaj dareńnia. Rečy, jakija, mahčyma, spatrebiacca abo ich možna budzie pradać, taksama jamu adpravili. Sami ŭsio svajo žyćcio pasprabavali źmiaścić u try valizki.
— Heta značyć, vaša pracoŭnaja kamandziroŭka, vy tudy lecicio razam z kalehami pa FSA. Praź niekalki dzion da vas dałučajecca žonka i heta nie vyklikaje nijakich pytańniaŭ u vašych kaleh? Ja miarkuju, što zvyčajna muž i žonka nie jeździać za aficerami FSA.
— Jana ž nie sa mnoj pobač, nie ŭ tym ža samym hateli žyła. My ź joj tolki adnojčy pierasieklisia da taho, jak razam pajechali ŭ aeraport. Jana da mianie zajechała za maim čamadanam, tamu što ja prykładna ŭjaŭlaju, što kali ja pasiarod dnia budu vychodzić z čamadanam u abiedzienny čas, to heta moža pryciahnuć uvahu. Tamu my ź joj, žyvučy asobna, pierasieklisia, jana zajšła da mianie ŭ numar.
Ja voś tak spakojna heta kažu, a čałaviek nasamreč… Jana ŭ pryncypie za miažoj nie była. A tut treba zajści ŭ hatel, tam svaja słužba biaśpieki. Joj treba było rastłumačyć, jak padniacca na pavierch, rastłumačyć, jak dajści, kab heta było chutka i nie vyklikała pytańniaŭ. Treba było jašče padhadać momant, kali ŭ mianie ŭ numary nikoha niama.
Ja voś raskazvaju, byccam usio zaniało ŭ jaje litaralna 2-3 chviliny. Ale jana vielmi mocna pieražyvała. A ja ŭ hety momant znachodziŭsia ź dziciem krychu navoddal ad haścinicy, kab nikomu nie patrapić na vočy.
Samit u Astanie. Krynica: kremlin.ru
— Vaša kamandziroŭka praciahvajecca, i narešcie vy vyrašajecie, što čas biehčy. Jak heta adbyvajecca?
— Nie było dakładnaha adčuvańnia, što heta budzie taki dzień u stolki hadzin. Usio było vielmi dynamična, i ja ŭsio dumaŭ: «Tak, nu siońnia nie, siońnia znoŭ nie atrymlivajecca». I voś niedzie 2-3 dni ŭsio heta pieranosiłasia, a potym supała šmat faktaraŭ. Samy hałoŭny — 14 kastryčnika byŭ apošni dzień kamandziroŭki. Z ranicy 15 kastryčnika naša hrupa supracoŭnikaŭ FSA vylatała b nazad u Maskvu. Adciahvać niemahčyma ŭžo było.
Jašče adzin faktar: u nas jość słužbovyja zamiežnyja pašparty, ale my ich nie tak časta atrymlivajem na ruki. Ja nie viedaju, z čym heta źviazana, moža być, ciapier ich nie buduć uvohule atrymlivać paśla majho precedentu. U Astanie nam vydali na ruki zamiežnyja pašparty, tamu što pa słužbie treba było [paćviardžać svaje asoby]. Pamiataju svoj šok, kali 14-ha čysła ranicaj pamočnik starejšaha ad hrupy suviazi kaža zdavać pašparty. Heta značyć, da hetaha ŭ mianie tydzień lažyć zamiežny paspart. Tut jašče mierapryjemstva idzie, a ŭžo kažuć zdavać. Ja siadžu ŭ navušnikach, hladžu za technikaj ci hladžu što-niebudź na YouTube. Chtości zdaje, a ja kštałtu nie čuŭ da apošniaha momantu. Navat kali b mnie skazali: «Nu što, dzie tvoj pašpart?», ja b adkazaŭ, što, musić, u hateli. Prosta roznyja hateli — u adnym žyli, u druhim pracavali. Možna było skazać, što pašpart u inšym hateli.
Jašče ja papiarednie damoviŭsia, što paśla pracy pajdu kuplać suvieniry. Heta značyć, ja sabie pavialičvaŭ čas, kali mianie nie buduć šukać.
— Jak zjazdžali?
— My pajechali z žonkaj i dziciem u aeraport prykładna hadziny ŭ try. Chłopcy, jakija nie byli zadziejničanyja na dziažurstvie, nieŭzabavie zachacieli pajechać pa kramach. Pišuć mnie, pytajucca, dzie ja. Ja dumaju: blin, adkazvać — nie adkazvać? Treba adkazać. I pišu, što ja chacieŭ [pajści pa kramach], ale paśla abiedu žyvot zakruciła, davajcie bieź mianie. Moža być, hadziny da piataj [zmahu]. Niejak atrymałasia adciahnuć uvahu.
— Vy ŭ hety momant jedziecie ŭ aeraport.
— Tak. Tam centr byŭ pierakryty, samity ž. Taksama byli pieražyvańni, nakolki mocnyja buduć zatory. Ale nibyta ŭ bok aeraporta nie było zatoraŭ. Dalej zvyčajnaja rehistracyja na rejs u Stambuł, na sajt bahažu. Ja dumaŭ, što ŭ aeraporcie mohuć być niejkija pytańni nakont majho zamiežnaha pašparta — jon krychu adroźnivajecca ad zvyčajnaha ahulnahramadzianskaha: jon inšaha koleru. Nie, nijakich pytańniaŭ ni ŭ kaho nie było. Dalej užo byli tolki ŭnutranyja pieražyvańni.
Vylet zatrymaŭsia prykładna na hadzinu. Pa-mojmu, u 17.30 my vylecieli. A tam užo mianie na ŭsiu moc šukajuć. Heta značyć, hadzinie a 17-j, musić, ja ŭžo napisaŭ, što nie pajedu za suvienirami. Ja pajdu na pracu, zaraz voś svaje spravy darablu tolki. Niedzie ŭ 17.15, to-bok chvilin za 10-15 da vyletu, ja ŭžo prosta telefon vyklučyŭ.
— Davajcie ŭdakładnim. Supracoŭnik FSA z žonkaj sychodzić z pracy. Niekalki hadzin jaho niama. U hety momant jon prachodzić pahrankantrol. I nichto nie spałochaŭsia, nichto nie pabieh šukać vas z aŭtamatami i z sabakami, nichto nie pasprabavaŭ pasadzić samalot, u jakim vy vylatali?
— Pryjšłosia troški adciahnuć ich uvahu. Musić, jany vielmi aburalisia.
— Vy lecicie jašče niekalki hadzin, vaš samalot pryziamlajecca, vy ŭklučajecie telefon. I vam syplucca paviedamleńni ab tym, jaki vy niahodnik i zdradnik?
— Mienavita škvału paviedamleńniaŭ nie było. Było niedzie paviedamleńniaŭ ź piać, napeŭna. Šmat paviedamleńniaŭ było ŭ momant, kali ja vyklučyŭ telefon. I tam była pierapiska kštałtu: «Dzie jon tam? Moža, jon tudy pajšoŭ? Moža, jon tut užo? Davajcie ŭ numar zojdziem. U jaho tam nikoha». Takija paviedamleńni ja nie liču. A voś mienavita farmatu «ach ty niahodnik» — takich dva ci try paviedamleńni.
— Jak chutka, jak vam zdajecca, vašy kalehi zrazumieli, što adbyłosia?
— Ja mahu tolki vykazać zdahadku. Musić, kali ja vylecieŭ u 17:30, da 18-j hadziny ŭžo vyraznaje ŭśviedamleńnie pryjšło. Ale heta tolki ŭśviedamleńnie, a potym treba było ŭvieś voś hety łancužok [dziejańniaŭ padčas uciokaŭ] prasačyć. Supracoŭnik apieratyŭnaha ŭpraŭleńnia pisaŭ mnie kala 20-j hadziny pa časie Astany.
— Heta značyć, kali b pasadka na samalot zatrymałasia jašče na paŭhadziny ci hadzinu, to vas by, napeŭna, užo łavili ŭ aeraporcie.
— Ja ŭ toj momant nie chacieŭ pra heta dumać. Žonka vielmi pieražyvała. Ja pamiataju hety incydent, jaki ŭ Biełarusi adbyŭsia, kali samalot pasadzili. Ale ŭsio ž ja siabie supakojvaŭ, što ja zvyčajny inžynier, navošta dziela mianie samalot sadžać.
— Jak možna supakoić siabie ŭ takoj situacyi?
— Ja prosta razumieŭ, što kali b ja praciahnuŭ słužyć, to dla mianie heta było b jašče bolšaje złačynstva. Nie ŭ ramkach rasijskaha zakanadaŭstva, a niešta pa-čałaviečy złačynnaje.
— Jak astatnija vašy svajaki da hetaha pastavilisia? Chto-niebudź jašče byŭ u kursie, što vy płanujecie?
— Maje svajaki nie viedali. Ja ŭžo znachodziŭsia ŭ Stambule, i jany tolki 8 ci 9 listapada daviedalisia pra heta, kali da ich pryjšli ź pieratrusami. Ja tak i nie zrazumieŭ, heta byli supracoŭniki MUS, ci SK, ci našy apieratyŭniki. Napeŭna, tolki ŭ hety momant jany daviedalisia, što da čaho. Jany byli ŭ inšym horadzie.
— Ź lutaha prajšło davoli šmat času. I za hety čas u vas, vidavočna, była mahčymaść parazmaŭlać sa svaimi baćkami i skazać im, što vy pryniali takoje rašeńnie. Ale vy hetaha nie zrabili. Čamu?
— Tamu što jany hladziać televizar, jak by heta dziŭna ni hučała. Kali da mianie ŭletku pryjazdžała maja mama, pracavaŭ televizar uviečary. Tam išło smakavańnie, vajna ŭ žyvym efiry z efiektam prysutnaści: na kanapie možna hladzieć i adčuvać siabie niby ŭ akopie. Pa televizary pačynajecca abmierkavańnie, žyvy efir. Ja prašu pieraklučyć, bo niemahčyma. Na što mnie mama skazała: «Nu a što? Niachaj pracuje».
I voś z hetaha pačalisia takija niaśmiełyja sproby pramacać hlebu, nakolki možna abmiarkoŭvać štości, u tym liku našy płany. Nie atrymałasia nijakaj razmovy.
Jak tolki ja pasprabavaŭ rastłumačyć, što ŭvohule heta suvierennaja kraina, što my tam robim? Ja pamiataju, navat hetuju frazu nie dahavaryŭ, tam užo adrazu [reakcyja]: «Oj, heta što? Vy chočacie ŭciačy, ci što? Vy niejkija zamiežnyja ahienty?» Ja nie pamiataju, što jana mienavita skazała. Ale kaža, maŭlaŭ, «kali ty što-niebudź zrobiš, ja nie vytryvaju hetaj hańby, ruki na siabie nakładu». Ja vyrašyŭ nie praciahvać.
— Razmova z baćkami ŭ vyniku adbyłasia?
— Nie.
— Heta značyć, jany nie zrazumieli, čamu da ich prychodzili ź pieratrusami?
— Ja ŭpeŭnieny, što jany viedajuć, što ja ŭ inšaj krainie, što im adnaboka rastłumačyli, što da čaho.
— Ale vy ź imi heta nie abmiarkoŭvali?
— Nie abmiarkoŭvaŭ, ja navat nie viedaju, jak atrymajecca ci nie atrymajecca heta zrabić, ale ja pakul nie abmiarkoŭvaŭ.
— Vy razumiejecie, čamu ŭ FSA voś tak adreahavali na vaš adjezd? Čamu za vami jašče nie biehajuć z «Navičkom»?
— Z «Navičkom», viadoma, jašče nie biehajuć, ale da svajakoŭ užo pryjšli.
— Vy nie baiciesia, što sapraŭdy za vami pryjduć jakija-niebudź Čapiha i Miškin?
— Turysty hetyja? Jak vam skazać. Kali 8 ci 9 listapada pryjšli da našych rodnych, naturalna, unutranaja turbota pačała narastać. Nu chvalujusia, tak, ale što tołku ad hetych pieražyvańniaŭ?
— Jość u vas niejki płan? Što vy budziecie rabić dalej?
— Usio vielmi dynamična. Voś liču svajoj kančatkovaj metaj, kab dzicia nie spaznała žachaŭ vajny. Kab dziaržava, jakaja ŭsialak lezie ŭ vychavańnie dziaciej, jaje nie zakranuła. Kab dačka zmahła vyraści ŭ spakojnym stanoviščy, zmahła vyraści čałaviekam i realizavać siabie. Usio, što ja rablu, — heta dziela jaje. Dla mianie heta asnoŭnaja meta.
Uładzimir Pucin i FSA
— Jak vy patrapili ŭ FSA?
— Ja vučyŭsia ŭ Vajenna-kaśmičnaj akademii imia Mažajskaha ŭ 2004-2009 hadach. U 2009 hodzie vypuściŭsia. I jakraz byli reformy [ministra abarony Anatola] Sierdziukova. Tak by mović, aptymizacyja i zvalnieńni. My kursanty. I tak iduć zvalnieńni, a jašče tut my śviežyja, kudy nas? Mnohija kursanty choć i raźmiarkoŭvalisia ŭ čaści, ale nie byli ni na jakoj pasadzie, atrymlivali ŭrezany zarobak, i naohuł pierśpiektyvy byli tumannyja. I my sprabavali znajści alternatyvu. Niejak praz znajomych u mianie zjaviłasia mahčymaść [pajści ŭ FSA].
Paśviedčańnie supracoŭnika Fiederalnaj słužby achovy. Krynica: Centr «Daśje»
— Jak zvyčajna traplajuć na słužbu ŭ FSA?
— Jość Akademija FSA ŭ Arle. Bolšaść maich kaleh mienavita z akademii, ale niekatoryja — pracentaŭ 20-30 — ź Ministerstva abarony. I jość jašče tyja, chto pierajšoŭ z cyvilnych.
— Nakolki strohi adbor pry pryjomie?
— Vyvučajuć tvaju asabovuju spravu, pravodziać sumoŭje. Jašče test na prafprydatnaść, roznaha kštałtu łahičnyja zadačy. Heta praciahły praces.
— Kolki vas voś tak praviarali?
— U studzieni 2009 hoda ja pieršy raz jeździŭ u Maskvu, choć mnie skazali, što treba było krychu raniej pryjechać. Na momant vypusku ja ŭžo viedaŭ, što mianie voźmuć. Heta było 20 červienia. Heta značyć, paŭhoda spatrebiłasia.
— Čym vy zajmalisia ŭ FSA? Vaš zvyčajny pracoŭny dzień — z čaho jon składaŭsia?
— Ja inžynier va ŭpraŭleńni prezidenckaj suviazi, my zajmajemsia zabieśpiačeńniem šyfravanaj suviazi pieršych asob dziaržavy — prezidenta i premjer-ministra. Ja niepasredna znachodžusia ŭ padraździaleńni, jakoje ŭ nas nazyvajecca vyjaznym i zabiaśpiečvaje suviaźziu prezidenta i premjer-ministra ŭ ich pracoŭnych kamandziroŭkach pa Rasii i za miažoj. Astana dla mianie — 183-ja ci 184-ja kamandziroŭka.
Mnohija, moža być, padumali pierš za ŭsio, što śpiecsuviaź — heta pryjści i pastavić telefončyk. Na žal, nie ŭsio tak prosta: u nas abstalavańnie šyfravańnia, u nas kanałaŭtvaralnaje abstalavańnie. Kab telefon pracavaŭ, patrabujecca vielmi šmat dadatkovaj techniki — tyja ž samyja kamutatary, praź jakija prachodziać usie złučeńni abanienta. Złučeńnie abanienta ź inšym abanientam prachodzić praz kamutatar, na jakim siadzić telefanistka śpieckamutatara. Heta vializnaja kolkaść i asabovaha składu, i techniki.
I technika ŭ nas, musić, kab jarčej i lepš razumieć, — heta sapraŭdy pałova «Kamaza» u jakuju-niebudź samuju prościeńkuju kamandziroŭku. A kali ŭ kamandziroŭcy abjom zadač vialiki, to i ŭvieś kuzaŭ «Kamaza» — heta ŭsio technika, nieabchodnaja dla pracy.
— Akramia śpiecsuviazi, z čaho składajecca FSA, jakija jašče jość padraździaleńni?
— Vielizarnaja kolkaść upraŭleńniaŭ u luboj śfiery. Absalutna ŭsie momanty, usie aśpiekty pracoŭnaj dziejnaści prezidenta jak vyšejšaj słužbovaj asoby — heta ŭsio kładziecca na plečy FSA. Tut i pytańni achovy, niepasredna fizičnaj, i pytańni arhanizacyi ŭsich mierapryjemstvaŭ, źviazanych z udziełam pieršych asob. Dumaju, usie vydatna viedajuć, što jość ludzi, kuchary, jakija hatujuć prezidentu, premjer-ministru. Usia ježa prachodzić pravierki, dla hetaha jość śpiecyjalnaja słužba — Centr bijałahičnaj biaśpieki.
Mašyny — heta HAP, haraž asablivaha pryznačeńnia. Navat jość pažarnyja: z nami ŭ kamandziroŭki jeździać inžyniery i pažarnyja, jakija vyvučajuć usiu adpaviednuju techničnuju dakumientacyju i praviarajuć usie abjekty na adpaviednaść inžyniernym, techničnym i supraćpažarnym normam. Jość padraździaleńni, jakija adkazvajuć za infarmacyjna-techničny składnik — zakrytyja videakanfierencsuviazi, dostup da internetu, zabieśpiačeńnie pracoŭnaha miesca. Adzinaje, u Pucina tam krychu pa-inšamu — jon internetam nie karystajecca. Ale takoje padraździaleńnie jość, bo videakanfierencyi jon vykarystoŭvaje. Asabliva heta stała zapatrabavana ŭ 2020 hodzie, kali pačaŭsia karanavirus.
U samym ahulnym razumieńni FSA zajmajecca achovaj administracyjnych abjektaŭ: Kreml, Dziaržduma, Saviet Fiederacyi. I šerah inšych słužbovych i administracyjnych abjektaŭ.
— Heta značyć, takaja dziaržava ŭ dziaržavie?
— Vielmi samastojnaja arhanizacyja, tak.
— Jakoje padraździaleńnie ŭ struktury FSA ličycca samym prestyžnym?
— U maim razumieńni, suviaź — heta asnova kiravańnia vojskami. Ale ŭ nas usio ž najvažniejšaja, napeŭna, słužba biaśpieki prezidenta (SBP FSA), tamu što jany niepasredna kantaktujuć z prezidentam i premjer-ministram. Dalej, napeŭna, krychu nižej pa ijerarchii, kiravańnie arhanizacyjaj achoŭnych mierapryjemstvaŭ — heta štab, usie pytańni pa arhanizacyi prachodziać praź ich.
— Uładzimir Pucin — vy jaho bačyli? Nakolki mocna jaho televizijny vobraz adroźnivajecca ad taho, jaki jon u žyćci?
— Pieršy raz ja ŭbačyŭ jaho ŭ kamandziroŭcy, heta była maja pieršaja kamandziroŭka — kastryčnik 2009 hoda, Kazań. Mahčymaści pahavaryć u pryncypie ŭ mianie i nie było. Heta značyć, ja mahu znachodzicca, bačyć, nazirać usio, što adbyvajecca, ale tak, kab padyści i pahutaryć — takoj mahčymaści ŭ mianie niama. Tamu što pracoŭny hrafik prezidenta raśpisany pa chvilinach, vakoł jaho zaŭsiody vielmi šmat achovy, vielmi šmat ludziej, nie, heta prablematyčna prosta padyści i pahavaryć, skazać: «Nu, što čuvać?»
Usio, što ŭ televizary pakazvajuć, — maniera pavodzin, maniera trymacca, ja dumaju, usio roŭna toje ž samaje. Nijakich zvyšskažeńniaŭ niama, usio, jak u televizary. Ale my pracujem usio ž niepasredna na aficyjnych mierapryjemstvach. Lubyja inšyja znosiny, śviedkam jakich ja byŭ, — tam usio było ŭ ramkach prystojnaści, ja b nie skazaŭ, što tam niejkaja zvyšahresija [z boku Pucina].
Pucin sapraŭdy šmat pracuje, heta vidać pa kamandziroŭkach. Naprykład, ja znachodžusia na dziažurstvie i baču, u jaki čas adbyvajecca złučeńnie razmovy. U kamandziroŭcy da 2—3 hadzin nočy pa Maskvie jon nie zasynaje. Kali heta jakaja-niebudź kamandziroŭka ŭ inšy časavy pojas, to jon pracuje pieravažna pa maskoŭskim časie. I ŭžo tam, na miescy — administracyja, hubiernatary, tyja, chto niepasredna ź im, — padładžvajucca. Kali ja byŭ na Kamčatcy, tam była prosta načnaja narada, prosta tamu što ŭ Maskvie heta byŭ dzień i heta było jamu zručna.
— U kalektyvach zvyčajna abmiarkoŭvajuć svajho načalnika. Supracoŭniki FSA abmiarkoŭvajuć prezidenta?
— Zavuć šefam, usialak abahaŭlajuć. Tolki ŭ hetym płanie abmiarkoŭvajuć.
— Adkul Uładzimir Pucin atrymlivaje infarmacyju? Nakolki jon u vakuumie? Ci karystajecca jon internetam?
— Jon nie karystajecca mabilnym. Za ŭsie svaje hady słužby ja jaho z mabilnym nie bačyŭ. U kamandziroŭkach, kali my lacim z premjer-ministram, to z nami jeździć jašče adzin čałaviek, jaki zajmajecca pytańniami internetu — elektronny ofis, noŭtbuk, dostup u sieciva. Z Pucinym hety supracoŭnik nie patrebny. Navošta internet? Ja internet vam razdrukuju. Žart. Ale jon realna nie karystajecca ni internetam, ni telefonam.
Usia infarmacyja, jakuju jon atrymlivaje, — tolki ad ludziej, jakija niepasredna blizkija. Jon žyvie ŭ svojeasablivym infarmacyjnym vakuumie.
— Pryniata ličyć, što prezidentu prynosiać «papački» — sakretnyja dakłady śpiecsłužbaŭ. Voś heta jaho krynica infarmacyi?
— Tak, usio dakładna.
— Televizar prezident hladzić?
— Rasijskaje telebačańnie — heta abaviazkovaje patrabavańnie pry padrychtoŭcy rezidencyi da vizitu prezidenta.
Rezidencyja — abstraktnaje paniaćcie, heta moža być haściničny numar abo jaki-niebudź haściavy kompleks. Pry padrychtoŭcy patrabavańnie — kab tam viaščali mienavita rasijskija kanały, naprykład, «Rasija». Štuki čatyry telekanałaŭ, «Rasija» abaviazkova.
— Ci sapraŭdy Pucin uvieś čas na izalacyi?
— Tak, usio dakładna. U studzieni budzie ŭžo try hady, jak karanavirus jość na našaj płaniecie. A ŭ nas prezident da hetaha času siadzić [na samaizalacyi].
My surjozna dva tydni siadzim na karancinie pierad lubym mierapryjemstvam, navat kali jano doŭžycca 15 ci 20 chvilin. Stvarajecca puł supracoŭnikaŭ, jakija prajšli hetuju ačystku — adsiadzieli dvuchtydniovy karancin. Jany ličacca čystymi i mohuć pracavać niepasredna ŭ adnym pamiaškańni z Pucinym.
— A jość niejkaje razumieńnie siarod supracoŭnikaŭ, čamu nastolki strohi karancin da hetaha času?
— Usie kryšku ŭ ździŭleńni, čamu heta da hetaha času praciahvajecca. Bo prynamsi ŭsich prymusili vakcynavacca. Usie prachodziać dyspansieryzacyi, sočać za svaim zdaroŭjem, prachodziać PŁR-testavańni. Viedaju, što ŭsie adjutanty prezidenta zdajuć ledź nie pa niekalki razoŭ na dzień PŁR-testy. Navošta ludziej mučyć amal praz try hady hetymi niezrazumiełymi karancinami? Premjer Michaił Mišuścin pierachvareŭ, i ŭsio, nijakich prablem, pravilna? Ja nie viedaju, prosta baicca, musić, za svajo zdaroŭje.
— Jość niejkaje mierkavańnie ŭ FSA, što adbyvajecca? Moža, Uładzimir Pucin śmiarotna chvory, tamu jon baicca padčapić jašče i karanavirus?
— U kuryłcy takoje nie abmiarkoŭvałasia. Kali, moža, i jość niejkija prablemy sa zdaroŭjem, to jany prosta z-za ŭzrostu. Musić, jany jość. Ale ničoha takoha zvyškrytyčnaha.
— Hetaje pytańnie ciapier chvaluje prykładna pałovu nasielnictva ziamnoha šara. Što va Uładzimira Pucina sa zdaroŭjem? Jon z nami jašče nadoŭha?
— Ja mahu skazać, što my ź im čaściakom u kamandziroŭki jeździm, i jon da 2020 hoda vielmi časta byvaŭ u pajezdkach. Paśla jon sieŭ u bunkier i, moža, adnu ci try kamandziroŭki za hod praviadzie. A da karanavirusnaha hoda kamandzirovak było vielmi šmat. Realna my pa 2—3 tydni ci navat miesiac mahli znachodzicca nie ŭ Maskvie. Mienavita z-za taho, što jon zachvareŭ, na maju dumku, adna ci dźvie kamandziroŭki byli admienienyja.
— Heta adna ci dźvie kamandziroŭki za jaki termin?
— Za ŭvieś toj čas, što ja słužyŭ.
— Z 2009 hoda?
— Tak-tak, usio dakładna.
— Heta značyć, za 13 hadoŭ adna ci dźvie kamandziroŭki byli admienienyja z-za chvaroby Pucina?
— Mahčyma, jany tam navat išli adna za adnoj.
U płanie zdaroŭja ŭ jaho, musić, lepš, čym u šmatlikich inšych ludziej jaho ŭzrostu. U jaho štohadovyja miedycynskija pravierki. U tym hodzie ja mahu źviarnuć uvahu: zvyčajna my zahadzia viedajem, što ŭ CKB treba pastavić suviaź. A tut heta było niejak niečakana i nie ŭ toj čas, kali zvyčajna. Zvyčajna hetaja dyspansieryzacyja ŭ kancy leta ci na pačatku vosieni. A ŭ 2022-m była ŭ krasaviku.
Prosta ja byŭ u pule «čystych» u 2022 hodzie na 9 Maja. Ja pavinien byŭ sadzicca na karancin umoŭna zaŭtra, a mnie siońnia kažuć: «Terminova, ty nikudy nie sychodziš». A ja chacieŭ krychu raniej źvincić, dva tydni mianie doma nie budzie, choć by ź dziciem pabyć, spravami pa domie zaniacca, kab žoncy było krychu lahčej. I tut mnie kažuć: «Nie, ty nie pojdzieš, ty pajedzieš ciapier u CKB». Zvyčajna my zahadzia viedajem, što zaŭtra treba budzie jechać stavić techniku. Inšaja reč, što ja nie hatovy skazać, u vyniku pajechaŭ jon u CKB ci nie pajechaŭ.
Z 2020 hoda Uładzimir Pucin u bolšaści mierapryjemstvaŭ udzielničaje addalena. Na fota adkryćcio Hoda piedahoha i nastaŭnika ŭ Rasii, 2023 hod. Krynica: kremlin.ru
— Svajaki Uładzimira Pucina taksama siadziać na karancinie, kab ubačyć prezidenta?
— Voś heta ja dakładna nie skažu, nie viedaju, jak u ich heta ŭsio pastaŭlena.
— A ci viedajuć naohuł u FSA, što ŭ Uładzimira Pucina jość svajaki? Ci bačyli vy kahości asabista?
— Dla mnohich ludziej nie sakret, što ŭ jaho jość dzieci, jakich jon čamuści nazyvaje «hetyja žančyny». Ale ja nie hatovy śćviardžać, što tak jano i jość. Ale ŭ kamandziroŭcy my siadzieli-dziažuryli, i telefanistka raskazała, što ŭ Kaciaryny jość adjutant i što jana adpačyvaje ŭ rezidencyi ŭ Sočy. Tam ža adnačasova ź joj byŭ Pucin.
— Ja krychu bolš padrabiazna prajdusia pa ŭsim śpisie viadomych svajakoŭ Uładzimira Pucina. Heta značyć, Kaciarynu Cichanavu achoŭvaje aficer FSA?
— Tak. I jana adpačyvaje ŭ toj samy čas u toj samaj rezidencyi, što i Pucin.
— Jość jašče druhaja dačka prezidenta — Maryja Varancova. Da jaje taksama prystaŭleny adjutant?
— Pra Kaciarynu dakładna skažu, tamu što ja dla siabie heta paćvierdziŭ. Ale, musić, dla Maryi roŭna taja ž samaja schiema.
— Va Uładzimira Pucina jašče paraŭnalna niadaŭna była aficyjnaja žonka Ludmiła Pucina. Vy ź joj sutykalisia pa svajoj pracy?
— Nie, ź joj nie sutykaŭsia. Byvali kamandziroŭki, kali jana pavinna była prysutničać jak pieršaja łedzi. Ale ja ź joj nie sutykaŭsia, dy i było heta bolš za dzieviać hadoŭ tamu.
— Unuki jość u prezidenta?
— Roŭna toje ž samaje — ja nie viedaju. Nie abmiarkoŭvałasia takoje ŭ kuryłcy. Nie, nu jak skazać, nie abmiarkoŭvałasia. Abmiarkoŭvałasia pra Kabajevu. Što voś razam žyvuć. Ale taksama atrymlivajecca na ŭzroŭni čutak, u razmovie z supracoŭnikam SBP ja pačuŭ, što jany žyvuć razam.
— Pra sumiesnych dziaciej Pucina i Aliny Kabajevaj niešta kazali vašy kalehi?
— Nie, heta nie abmiarkoŭvałasia. Nu, dakładniej, abmiarkoŭvałasia, ale heta pakul čutki, heta nie toje, što ja choć uskosna, ale ŭpeŭniena mahu paćvierdzić.
— U suviazi z Uładzimiram Pucinym jašče nazyvajuć Śviatłanu Kryvanohich. Nibyta ŭ ich sumiesnaja dačka.
— Viedajecie, ja nie čuŭ. Ale mnohija momanty z tych samych rasśledavańniaŭ Alaksieja Navalnaha ja baču ŭ kamandziroŭkach. Ja baču: što jon havoryć, heta sapraŭdy tak i jość. Ja prosta mahu zrabić vysnovu, što i pra Kryvanohich taksama praŭda.
— A što z rasśledavańnia kamandy Navalnaha vy zmahli asabista paćvierdzić?
— Z samaha našumiełaha — heta pałac Pucina. Usie tam pačali praz tydzień sprabavać admazać, što heta niejki apart-hatel. Naturalna, mnie taksama zachaciełasia zrazumieć. Padyšoŭ da našaha supracoŭnika, majho kalehi. Kali ja jezdžu ŭ niepadrychtavanyja rezidencyi, to jon jeździć i ŭ Sočy, i ŭ Picier na stałaj asnovie. Heta značyć, vielmi časta tam pravodzić čas. I ŭžo jon sapraŭdy viedaje. Tym bolš jon adkazvaje za radyjosuviaź i ŭsie abjekty, jakija płanujucca da naviedvańnia, jon usie ich abjazdžaje, praviaraje.
Ja ŭ jaho pytaju: pałac jość? Jon kaža: «Nu tak, jość jak by. Tudy čaściakom jezdžu, suviaź praviaraju».
— Kamanda Alaksieja Navalnaha jašče znajšła ŭ Uładzimira Pucina adnu z samych darahich jacht u śviecie — Scheherazade. Hetaje sudna vy z kalehami abmiarkoŭvali?
— Pra «Šachierazadu» było ŭžo, kali vajna pačałasia. Adpaviedna, vy viedajecie, ja niejak nie asabliva chacieŭ z kimści kantaktavać, kali ŭsie vakoł smakujuć krovapralićcie. Tut ja ni z kim nie zmoh parazmaŭlać, ale dla siabie ja adznačyŭ, što pakazvali śpisy supracoŭnikaŭ FSA. I mnie niekalki proźviščaŭ padalisia nu vielmi znajomymi. Reč u tym, što ŭ kamandziroŭkach praź mianie prachodziać śpisy našych supracoŭnikaŭ. Nie tolki mienavita našych pa suviazi, a ŭsie asnoŭnyja śpisy. I hetyja proźviščy — nie Ivanoŭ ci Piatroŭ, jakija prymilhalisia b. Tut taksama ŭ mianie nijakich sumnievaŭ niama, što heta sapraŭdy jaho jachta.
— Vy kažacie, što vy ŭstaloŭvali śpiecsuviaź na niestacyjanarnyja abjekty. Što heta za abjekty?
— Samaloty, viertaloty, jachty — my ich nazyvajem «katary». Jašče śpiećciahnik ź niadaŭniaha.
— A što takoje śpiećciahnik?
— Heta ciahnik pad prezidenta. Jon pačaŭ zjaŭlacca ŭ nas u raskładzie niedzie, napeŭna, u 2014 ci 2015 hodzie. Vyhladaje jak zvyčajny ciahnik, absalutna taki ž, jak i ŭsie astatnija, šeryja z čyrvonaj pałasoj, ciahniki RČ.
— Čamu prezident im karystajecca?
— Tamu što jon mienš prykmietny. Bo samaloty ŭsie adlustroŭvajucca na adpaviednych servisach. A ciahnik — kolki takich šerych ciahnikoŭ? Tym bolš jany nidzie nie adsočvajucca na jakim-niebudź infarmacyjnym resursie. Heta prosta dla tajemnaści.
— Pucin časta jeździć hetym ciahnikom?
— U 2014—2015 hadach my tolki pačali ź im pracavać i abstaloŭvać. Časta jaho pačali vykarystoŭvać, napeŭna, niedzie ŭ žniŭni — vieraśni 2021 hoda. Atrymlivajecca, našy supracoŭniki siadzieli na karancinie kankretna pad śpiećciahnik. Z pačatku vajny chłopcy kazali, što niedzie na 40 dzion ci na 45 dzion prosta zjazdžali ŭ bok Vałdaja. Karanciny dla ekipažu ciahnika iduć, jak vachty: adzin raźlik źmianiaje inšy. Tak, mahčyma, mienavita ŭ hetuju vachtu nie budzie vyjezdu, ale ludzi zaŭsiody hatovyja.
Jašče ŭ prezidenta jość pierahavornaja kabina, jakuju my vozim u kožnuju zamiežnuju kamandziroŭku. Heta miesca, ź jakoha možna pravodzić pieramovy z harantavanaj sakretnaściu. Kabina, viadoma, hruvastkaja. Heta taki kub vyšynioj kala 2,5 m. Unutry arhanizavanyja pracoŭnaje miesca i telefon, pa jakim možna havaryć, nie bajučysia, što razmovu moža pačuć abo vyličyć zamiežnaja raźviedka.
— A što takoje katary, na jakich vy ŭstaloŭvali śpiecsuviaź? Nakolki heta vialikija sudny?
— Heta dobra abstaŭlenyja dvuch— abo trochpałubnyja jachty. Ubrańnie šykoŭnaje. Ale treba jašče toj fakt uličyć, što niekatoryja ź ich sapraŭdy znachodziacca na bałansie administracyi prezidenta. Voś tamu nie ŭsie 100% niejkija pryvatnyja, ale za svajo žyćcio ja bačyŭ ich šmat, asabliva na Pieciarburhskim ekanamičnym forumie, ich tam było kala dvaccaci.
— Ličycca, što va Uładzimira Pucina jość «bunkiery». Tak pryniata nazyvać jaho rezidencyi. A ŭ sapraŭdnym bunkiery, heta značyć bambaschoviščy, vy byvali? Abstaloŭvali tam śpiecsuviaź?
— Raniej my nijakich bambaschoviščaŭ nie abstaloŭvali. A tut, znachodziačysia na terytoryi pasolstva ŭ Kazachstanie, kali raniej my tam stavili suviaź u kabiniecie ŭ pasła abo ŭ pierahavornym pakoi, to ŭ kastryčniku stavili jašče adzin telefon — u bambaschoviščy. Paranoja niejkaja. Ty znachodzišsia na terytoryi inšaj dziaržavy. Hetaja dziaržava — arhanizatar samitu, zabiaśpiečvaje ŭsiu biaśpieku. Sama terytoryja pasolstva taksama achoŭvajecca.
— Heta značyć, Uładzimir Pucin baicca, što ŭ zamiežnaj pajezdcy na jaho budzie ździejśnieny zamach, jamu daviadziecca chavacca ŭ bambaschoviščy i adtul jon budzie z kimści źviazvacca?
— A dla čaho jašče bambaschovišča treba? Ja tak razumieju, što tak, prosta baicca.
— Va Uładzimira Pucina davoli šmat aficyjnych i nieaficyjnych rezidencyj. Možna mierkavać, dzie jon čaściej za ŭsio byvaje?
— Ja dumaju, što samaj časta naviedvanaj možna nazvać «Vałdaj». Jość dva momanty cikavyja.
U jaho kabiniety što ŭ Piciery, što ŭ Sočy, što ŭ Nova-Aharovie — jany adnolkavyja, tam usio absalutna identyčnaje. Byvała, što ja viedaju, što jon znachodzicca ŭ Sočy. Fonam pracuje televizar, iduć naviny, pakazvajuć, što jon niejkuju sustreču ŭ Nova-Aharovie pravioŭ. I ja pytaju ŭ kalehi ŭ Sočy: «Jon užo palacieŭ?» Nie, kaža, siadzić.
Chłopcy dzialilisia z uśmieškaj, što kali Pucin u Sočy, to śpiecyjalna stvarajecca ŭražańnie, byccam jon lacić. Pryhaniajuć samalot, jedzie kartež. A nasamreč jon zastajecca ŭ Sočy. Chłopcy raskazvajuć, prosta śmiajucca. Ja dumaju, što heta, pa-pieršaje, sproba zabłytać zamiežnuju vyviedku, a pa-druhoje, kab nie było nijakich zamachaŭ.
— Vy kali-niebudź čuli ad svaich kaleh, što na Uładzimira Pucina chtości sprabavaŭ ździejśnić zamach?
— Nie, ale ž heta nie pieraškadžaje jamu bajacca hetaha. Inakš navošta takaja maskiroŭka?
— Vy 13 hadoŭ zajmajeciesia śpiecsuviaźziu dla prezidenta. Ci možna na padstavie hetaha dośviedu vykazać zdahadku, kamu prezident čaściej za ŭsio telefanuje, chto jaho hałoŭny daradca?
— Ja dumaju, kali niejkaha asabistaha płanu razmova… My ž taksama časam pa mabilnym havorym, što heta nie telefonnaja razmova. Dumaju, u Pucina jość mahčymaść heta zrabić nie pa telefonie, a ŭsie złučeńni, jakija iduć praz nas, asabliva ŭ kamandziroŭkach, jany ŭsie ŭ aficyjnym farmacie. Heta, naprykład, kansultacyi z profilnym ministram.
Vajna
— Azirajučysia ciapier na padziei lutaha, jak vam zdajecca, kali možna było b upieršyniu zdahadacca ci ź niejkaj upeŭnienaściu śćviardžać, što ŭsio, sapraŭdy budzie vajna?
— Pa dziejańniach nie było naohuł ničoha, nijakich pieradumoŭ, mienavita pa asabistych dziejańniach Pucina. Ale pa dziejańniach, jakija adbyvalisia ŭ miedyjnaj prastory, ja dla siabie ŭžo dakładna razumieŭ, što niešta budzie. Ale ja nie dumaŭ, što budzie mienavita poŭnamaštabnaja vajna.
— Vy Uładzimira Pucina nazirajecie davoli praciahły pieryjad času. Dla vas čałaviek, jakoha vy ŭbačyli ŭ 2009 hodzie, i čałaviek, jaki abjaŭlaŭ ab pačatku vajny, — heta adzin i toj ža čałaviek? Ci jon niejak mianiaŭsia?
— Pa svaich pavodzinach heta dva roznyja čałavieki. Heta značyć, my pamiatajem, kali były dyrektar FSB staŭ premjer-ministram, potym prezidentam, byŭ enierhičny, aktyŭny. Jon, viadoma, da 2020 hoda takim ža byŭ aktyŭnym, kali mierkavać pa kamandziroŭkach, ich było sapraŭdy vielmi šmat.
A ciapier jon vielmi zamknuŭsia. Jon zakryŭ siabie ad usiaho śvietu raznastajnymi barjerami, tym ža samym karancinam, adsutnaściu infarmacyi. Skaziłasia ŭ jaho ŭsprymańnie rečaisnaści. U maim razumieńni ŭ XXI stahodździ razvažlivy čałaviek, jaki abjektyŭna hladzić na ŭsio, što adbyvajecca ŭ śviecie, a tym bolš zdolny niejak prahnazavać chacia b u siarednieterminovaj pierśpiektyvie, nie dapuściŭ by hetuju vajnu.
— U vašych kaleh dastatkova ŭra-patryjatyčnyja nastroi. Jany padtrymlivajuć prezidenta i hetuju vajnu. Jany niejak tłumačyli vam u razmovach, navošta patrebnaja vajna?
— Ja, viadoma, skažu, ale heta nie maja replika, i, u pryncypie, heta hučyć žudasna. Suadnosiny prykładna 50 na 50. Pałova ŭ FSA ličyć, što treba było jašče ŭ 2014 hodzie rakietami razbambić Majdan u Kijevie. A inšyja: «A čaho, a jak inakš [treba było rabić zaraz z Ukrainaj]?» Ščyra, ja spadziavaŭsia, što buduć ludzi, jakija chacia b u pryvatnych hutarkach buduć choć niejak kazać: «Chłopcy, nu heta ž vajna, ludzi ž hinuć». Ja spadziavaŭsia, što takija słovy buduć hučać. Na žal, takija frazy nie hučać, i amal 100% za Pucina.
— Vy prasłužyli ŭ FSA z 2009 pa 2022 hod. Vialiki dastatkova pieryjad žyćcia, vidavočna, značny pieryjad. Vy pra niešta škadujecie? Vy škadujecie, što pajšli na hetuju pracu?
— Dziakujučy słužbie ŭ FSA, ja ŭbačyŭ skažeńnie infarmacyi. Mnie navat žonka kaža, što kali b nie ja… A ja joj prychodžu i raskazvaju, što blin, što za tryźnieńnie, usio naohuł nie tak, [jak pa telebačańni]. Ja nie chaču pra heta dumać, ale, kali b ja nie byŭ supracoŭnikam FSA, ja z žacham dumaju, što moh by być Z-patryjotam ci jak jany tam nazyvajucca. Bo ja b hladzieŭ televizar. A niedzie z 2014 hoda ja ŭsio ŭbačyŭ, i heta pačało mianiać karennym čynam majo ŭsprymańnie.
Ja palacieŭ u Krym u 20-ch čysłach sakavika 2014 hoda. U mianie była mahčymaść parazmaŭlać, pahutaryć ź ludźmi, jakija tam žyvuć. Tam užo adbyŭsia refierendum, i ŭ mianie była mahčymaść spytać u ludziej, ci sapraŭdy jany padtrymlivajuć dałučeńnie. Sapraŭdy 97% było?
I tam nie było adzinaha paryvu, kab 100% «za». Kali ty hałasuješ «za», tym bolš z takim voś vynikam — 97%, to ŭ ciabie nie pavinna być nijakich sumnievaŭ, a tam było 50 na 50. Pałova — nu tak, nakštałt dobra b dałučycca. A druhaja pałova — paŭnavartasnyja sumnievy. Voś tady ŭ mianie pieršyja zvanočki i byli. Tak što słužbie ja ŭdziačny — vočy raspluščyła.
A škaduju ja ab tym, što nie cikaviŭsia palitykaj. Tamu što mnohija momanty našaha žyćcia naŭprost źviazanyja mienavita z palitykaj. Dy navat dziciačaja placoŭka — heta treba vybivać praz deputataŭ.
— Jakija jašče zvanočki byli akramia Kryma?
— Šmat zvanočkaŭ, na samoj spravie. Pa kamandziroŭkach, kali jeździš, ty hladziš, jak heta ŭsio padrychtoŭvajecca.
Kali bačyš, što dla taho, kab adzin čałaviek pasiadzieŭ u niejkim adnym kabiniecie, marnujucca niečuvanyja hrošy, u mianie taksama pačali ŭźnikać pytańni. Raniej ja, mahčyma, pra heta nie zadumvaŭsia, ale paśla 2014 hoda staŭ narastać kom. Niaŭžo heta adzinaje, na što my možam patracić hrošy? Heta ž vializnaja kolkaść ludziej. Kolki treba patracić hrošaj na ich transparciroŭku, kab jany tam žyli? Piacizorkavyja hateli, bolš za 200 čałaviek delehacyja, heta značyć, tam hrošaj vializnaja kolkaść.
U kamandziroŭkach jašče jość pryvatnaja prahrama. Prylataje čynoŭnik, pravodzić u adnym kabiniecie krychu času dziela paŭhadziny karcinki dla televizara. Paśla heta pakažuć u dvuchchvilinnym roliku, a moža, jašče i karaciej. A dalej jon zjazdžaje kudy-niebudź u hory: u haściavyja damy, na bierah raki, heta značyć, idzie pryvatnaja prahrama. Pryjšoŭ, adznačyŭsia, a dalej usio.
Voś z apošniaha. Michaił Mišuścin byŭ u Horna-Ałtajsku. Jon pravioŭ na mierapryjemstvie niedzie paŭtary hadziny. A ja byŭ u harach, staviŭ dla premjer-ministra suviaź u haściavym domie Altay Village. Voś mienavita ŭ siezon, kali my tam byli, samy tanny katedž na sutki byŭ prykładna 120—130 tys. rubloŭ. A samy darahi — kala 300 tys. za sutki. Delehacyja była vialikaja, tam byli vykuplenyja ŭsie katedžy na siem dzion.
I voś tut užo ŭźnikaje jašče bolš pytańniaŭ. Pardon, sam ty na hety adpačynak zarabić, napeŭna, nie zmoh by. Kali ty ź biudžetu vydatkavaŭ, to pytańnie: a ci nie zašmat na adnaho čałavieka tracić? A kali heta nie ź biudžetu, tady heta ŭvohule paŭnavartasnaja karupcyja. I voś takoha płanu zvanočki, jany nazapašvalisia. Z 2014 hoda staŭ zaŭvažać krychu bolš vidavočna, ale ŭsio hetak ža praciahvaŭ mirycca. Prabačcie mianie, z 24 lutaha ja nie mahu mirycca.
— Jak vy tłumačycie, čamu hetyja zvanočki ŭ FSA prazvanili tolki dla vas?
— Hladzicie, u słužbie ŭ FSA jość peŭnyja plusy. Nie boh viedaje jaki vialiki zarobak, ale jon usio ž stabilny. Ja, naprykład, atrymlivaŭ kala 80 tysiač rubloŭ. Potym zjaŭlajucca peŭnyja nadbaŭki. Atrymlivajecca niedzie 100-110 tys. Ja dumaju, heta, viadoma, mała dla Maskvy, ale ŭ cełym narmalna. Ci moža heta kampiensavać pastajannuju adsutnaść dla svajho dziciaci? Heta pytańnie inšaje. Ale ty možaš pabyvać z kamandziroŭkaj u lubym miescy śvietu, kudy ty b nikoli nie zmoh pajechać na svaje 80-100 tys. A ŭžo tym bolš kali ŭ ciabie zarpłata mienšaja.
Čamu mienavita padtrymlivajuć? Vy viedajecie, ja voś navat ujavić nie mahu.
— Ale vašy kalehi bačać, jak ich zarobak tracicca na niejkija zabaŭki navat nie za hadzinu, a za chvilinu, kali nie za siekundu. Heta nie vyklikaje ŭ ich nijakaha dysanansu?
— Ja nie viedaju, čamu ŭ ich dysanansu nie ŭźnikaje. Musić, prosta tamu, što jany niejak u hetym udzielničajuć. Ujaŭlajecie, haścinica Kempinski ci jašče jakaja-niebudź krutaja, u jakoj ty sapraŭdy nie budzieš žyć u zvyčajnym žyćci. Tam i trochrazovaje charčavańnie budzie arhanizavanaje adpaviednaha ŭzroŭniu. Jość niešta, napeŭna, pryvabnaje ŭ tym, što ty možaš pabyvać tam, dzie ty b nikoli nie pabyvaŭ. Mnie taksama davodziłasia iści na ździełku z sumleńniem, zapluščvać vočy. Mianie heta jak byccam nie tyčycca, i tady dobra, boh ź im, dažyvu hetyja dva hady da piensii. U kaleh taksama niejkija faktary — piensii, dzicia treba apranać i karmić.
Ale heta mienavita ŭ płanie čamu słužać. A čamu padtrymlivajuć? Ja vidavočna baču padtrymku. Voś navat nie mahu skazać.
Vajna naŭprost zakranuła FSA. Supracoŭniki śpiecsłužby ŭdzielničajuć u bajavych dziejańniach. Ja ŭ kamandziroŭcy ŭ Vialikim Noŭharadzie stajaŭ i razmaŭlaŭ z chłopcami ź miascovaha centra śpiecyjalnaj suviazi i infarmacyi. I ja čuju apovied, jak ad centraŭ śpiecyjalnaj suviazi i infarmacyi, jakija raźmiaščajucca ŭ centralnym rehijonie, na terytoryju Ukrainy adpraŭlajucca mabilnyja vuzły suviazi. I fatahrafii pakazvajuć, što jość kompleksy, jakija źniščanyja poŭnaściu. Piać kompleksaŭ, u kožnym kompleksie pa try mašyny. Ekipaž — ja mahu tolki vykazać zdahadku, što čałaviek z 5-6. Ale voś pa fatahrafijach, jakija byli pakazanyja, atrymlivajecca, što ŭvohule nichto nie vyžyŭ.
— Heta značyć, zabivajuć vašych kaleh. I jany ŭsio adno padtrymlivajuć?
— Ja ŭ Vialikim Noŭharadzie navinu pra mabilizacyju 21 vieraśnia sustrakaŭ, a hetaja razmova była za paru dzion da. I [pamiataju] razhublenyja vočy čałavieka, jaki heta ŭsio raskazvaŭ [pra zabitych na vajnie supracoŭnikaŭ FSA]. A potym praz paru hadzin nastroj va ŭsich užo «voś my zaraz usim tam pakažam».
— Heta adzin i toj ža čałaviek?
— Nie, heta nie adzin i toj ža, ale nastroj usio adno ŭnutry voś taki.
— Ci jość niešta, što vy chacieli b skazać svaim kaleham pa FSA?
— Tak, ja b chacieŭ źviarnucca da rasijskich aficeraŭ, u tym liku da aficeraŭ FSA. Vy vałodajecie infarmacyjaj, jakaja nie tranślujecca ŭ televizary. A ja bačyŭ tolki makulinku. Vystupicie, dapoŭnicie mianie. Vy dapamožacie hramadzianam daviedacca praŭdu. Ja ŭpeŭnieny, što dziejańni viarchoŭnaha hałoŭnakamandujučaha i raniej vyklikali ŭ vas pytańni, ale prysiaha prymušała nie pytacca i dakładna vykonvać zahady. Ale toje, što adbyvajecca ciapier, vychodzić za ŭsie ramki — mahčymyja i niemahčymyja. Vy nie pavinny vykonvać złačynnyja zahady i słužyć hetamu vajennamu złačyncu — Uładzimiru Pucinu. A ja liču jaho mienavita vajennym złačyncam.
Napad na terytoryju suvierennaj dziaržavy — heta prosta ŭ hałavie nie ŭkładvajecca. Idzie vykarystańnie reaktyŭnych sistem załpavaha ahniu, źniščeńnie žyłoj zabudovy i krytyčna važnaj infrastruktury. Kolki bieznazoŭnych achviar hetaj vajny i siarod ich dziaciej? Kolki jašče pavinna być hetych achviar, kab vy pierastali z hetym mirycca? Toje, što adbyvajecca ciapier va Ukrainie, usie hetyja razbureńni, ahresiŭnaja vajna, teraryzm i hienacyd ukrainskaha naroda (nijak inakš heta nie nazvać) — usio heta kryminalnaje złačynstva, i naš prezident staŭ vajennym złačyncam.
Vy pavinny pierastać vykonvać hetyja złačynnyja zahady. Supracoŭniki FSA znachodziacca ŭvieś čas vakoł prezidenta. Vy možacie prosta zajści i dać zrazumieć, što heta złačynstva. I ŭ vašych rukach mahčymaść vielmi chutka spynić hetaje varjactva. Ja vielmi chacieŭ by, kab vy zrabili heta, tamu što vy vyratujecie vielmi šmat žyćciaŭ.
Mianie, musić, abvinavaciać, što ja nie patryjot. Patryjatyzm — heta kali ty lubiš radzimu. I ŭ hetnym vypadku našu radzimu treba ratavać. Adbyvajecca varjackaja i strašnaja vajna. I hetuju vajnu treba zaviaršyć jak maha chutčej.
Ja b chacieŭ źviarnucca jašče i da hramadzian Rasii. Ja spadziavajusia, što toje, pra što ja ciapier skazaŭ, tolki paćvierdziła, što ŭ nas u krainie isnuje skažeńnie infarmacyi. Nas usich trymajuć u niaviedańni, raskazvajuć tolki zručnuju infarmacyju, zručnuju dla adnaho čałavieka. I ŭsio heta pasłužyła adnoj z pryčyn pačatku vajny.
Prezident i premjer-ministr — zvyčajnyja dziaržaŭnyja słužačyja. Heta našy z vami najomnyja pracaŭniki, my im płacim zarobak z našych padatkaŭ. Zadača ich słužeńnia — palapšeńnie našaha z vami žyćcia. I voś adkažycie sami sabie na pytańnie: a za apošnija 10 hadoŭ vam stała žyć lepš? Za apošnija 8-9 miesiacaŭ vam stała žyć lepš? Mnie zdajecca, nie. I heta havoryć ab tym, što niešta idzie nie tak. I heta značyć, što kiraŭnictva krainy nie spraŭlajecca sa svaimi abaviazkami.
Jak dziciačyja placoŭki, darohi adramantavać, dyk heta hadami ŭsio ciahniecca. A jakija-niebudź represiŭnyja zakony pryniać u troch čytańniach u Dziarždumie — heta ŭsio robicca za adzin dzień, aby dziaržava trymała vas u strachu, kab vy bajalisia lubyja pytańni zadać, bajalisia vykazvacca. Deputaty, jakija prymajuć hetyja zakony, — heta pradstaŭniki vašych intaresaŭ, vy sapraŭdy ich vybirali?
Naš prezident adarvany ad śvietu. Jon žyvie ŭ infarmacyjnym kokanie apošnija paru hadoŭ, bolšuju častku času jon pravodzić u svaich rezidencyjach, jakija ŚMI vielmi krasamoŭna nazyvajuć bunkierami. Jon patałahična baicca za svajo žyćcio. Atačyŭ siabie nieprachodnym barjeram z karancinaŭ i adsutnaści infarmacyi. Jaho kaštoŭnaści — heta jaho žyćcio i žyćcio jaho rodnych i blizkich. Žyćcio ž vašych rodnych i blizkich nie ŭjaŭlaje dla jaho nijakaj cikavaści. Vyryvajučy mužčyn ź siamji i adpraŭlajučy ich na zaboj na terytoryju suvierennaj Ukrainy, jon absalutna nie dumaje ab tym, što adbyvajecca ŭ našaj krainie i va Ukrainie, što jon prynosić biadu, razbureńni, śmierć nam i brackamu narodu Ukrainy.
A jašče heta zabivaje ekanomiku našaj krainy. Heta značyć, što nie jaho dzieciam, a našym z vami dzieciam žyć daviadziecca biadniej. Nie ŭsie dzieci buduć vychoŭvacca ŭ siemjach z baćkam, ale heta jaho absalutna nie kłapocić. Jamu prynosiać infarmacyju ŭ tečkach, tam usio choraša namalavali, jakaja ŭ nas pryhožaja i vydatnaja budučynia. Nu, ja ŭpeŭnieny, što tak budzie. Biez Pucina, kali vajna skončycca, abaviazkova tak budzie.
I ja nie mahu pavieryć, što našy hramadzianie padtrymlivajuć hetuju vajnu. Ja ŭpeŭnieny, što heta nie tak. Kali heta nie tak, to čamu vy maŭčycie? Zajavicie pra heta, zajavicie jak maha hučniej. Asabista Kramlu, asabista Pucinu. Kanstytucyja harantuje vam prava na mirny schod biez zbroi, mitynhi i šeścia. Navat kali Pucin budzie znachodzicca ŭ čarhovym svaim bunkiery, jamu abaviazkova daniasuć hetuju infarmacyju, što narod suprać vajny.
Hetuju złačynnuju vajnu nielha było pačynać i treba jak maha chutčej zakančvać. Žyćcio — heta najvyšejšaja kaštoŭnaść. Pra heta ŭ našaj krainie zabylisia. Ličać narod harmatnym miasam. Tak budzie adbyvacca, tolki pakul my maŭčym. Hetuju vajnu para skončyć i para pierastać maŭčać.