Što rabić, kali vy zachvareli na śviny hryp
Jak raspaŭsiudžvajecca śviny hryp, jaho simptomy. Parady lekaraŭ.
19.08.2009 / 16:37
Infiekcyja, vyklikanaja virusam hrypu A/N1N1, moža vyklikać šyroki śpiektr simptomaŭ, uklučajučy vysokuju tempieraturu, kašal, boli ŭ horle, boli ŭ ciele, hałaŭny bol, dryžyki i stamlalnaść. U šerahu vypadkaŭ mieli miesca dyjareja i vanity. Jak i siezonny hryp, hryp śvińniaŭ moža varjiravać pa ciažkaści zachvorvańnia — ad lohkaj da ciažkaj formy. Infiekcyja moža vyklikać ciažkoje zachvorvańnie, uskładnienaje pnieŭmanijaj, dychalnaj niedastatkovaściu, i navat śmierć. U peŭnych hrup ludziej z bolšaj vierahodnaściu mohuć raźvicca ciažkija formy zachvorvańnia ŭ vyniku infikavańnia, u pryvatnaści, u pacyjentaŭ z chraničnymi zachvorvańniami. Časam adnačasova ci paśla infiekcyi virusami hrypu mohuć uźnikać bakteryjalnyja infiekcyi, jakija pryvodziać da pnieŭmanijaŭ, atytaŭ ci sinusitaŭ.
Jak raspaŭsiudžvajecca hryp
Ličycca, što asnoŭny šlach, pa jakim raspaŭsiudžvajucca virusy hrypu — pieradača ad čałavieka da čałavieka pavietrana-kropielnym šlacham pry kašli i čchańni.Virusy hrypu mohuć taksama raspaŭsiudžvacca, kali čałaviek dakranajecca rukami da takich kropielnych vydzialeńniaŭ na ciele inšaha čałavieka ci na niejkim pradmiecie, a zatym, nie vymyŭšy ruki, dakranajecca rukami svajho rota ci nosa (ci rota ci nosa inšaha čałavieka).
Kali varta vyklikać chutkuju miedycynskuju dapamohu
Źviartajciesia pa miedycynskuju dapamohu nieadkładna, kali ŭ chvoraha, jaki znachodzicca doma:
-uskładnienaje dychańnie ci boli ŭ hrudzi;
-barvovyja albo śsiniełyja vusny;
-vanity ci młosnaść pry pryjomie vadkaściaŭ;
-prykmiety abiazvodžvańnia, takija jak hałavakružeńnie pry ŭstavańni, adsutnaść močavypuskańnia, adsutnaść śloz pry płačy ŭ chvoraha dziciaci;
-prypadki (naprykład, niekantralujemyja kanvulsii);
-panižanaja, u paraŭnańni sa zvyčajnaj, reakcyja ci zbłytanaść śviadomaści.
Ludziam, jakija zachvareli śvinym hrypam i lečacca doma, varta:
-udakładnić u lekara, ci treba chvoramu atrymlivać niejkaje admysłovaje lačeńnie ŭ vypadku ciažarnaści, kali ŭ chvoraha majucca takija zachvorvańni jak dyjabiet, zachvorvańnie serca, astma ci emfizema;
-udakładnić u lekara, ci varta prymać supraćvirusnyja preparaty;
-zastavacca ŭ chacie na praciahu 7 dzion paśla ŭźniknieńnia simptomaŭ zachvorvańnia ci na praciahu 24 hadzin paśla razrašeńnia simptomaŭ zachvorvańnia, hledziačy pa tym, što nastupić raniej;
-bolš adpačyvać;
-pić vadkaści (takija jak vada, bulon, napoi dla spartoŭcaŭ, dziciačyja napoi, jakija źmiaščajuć elektrality), kab paźbiehnuć abiazvodžvańnia;
-prykryvać rot i nos pry kašli i čchańni. Časta myć ruki vadoj z myłam ci pracirać ich śpirtamajučymi vadkaściami dla ruk, asabliva paśla vykarystańnia nasovak (survetak) ci paśla kašlu ci čchańnia ŭ ruki;
-paźbiahać blizkaha kantaktu ź inšymi ludźmi — nie chadzicie na pracu ci ŭ škołu, pakul Vy chvoryja;
być uvažlivym pry ŭźniknieńni tryvožnych prykmiet (hł. nižej), jakija mohuć śviedčyć pra toje, što Vy majecie patrebu ŭ ahladzie lekaraŭ.
Miery pa pamianšeńni raspaŭsiudu hrypu ŭ chatnich umovach
Pry dahladzie za chvorym hrypam najbolej važnym sposabam zaściarohi dla Vašaj siamji źjaŭlajecca:
-znachodžańnie chvoraha člena siamji maksimalna izalavana ad inšych (hł. častku «Znachodžańnie chvoraha ŭ chacie»);
-častaje myćcio ruk vadoj z myłam ci pracirańnie ich śpirtaźmiaščalnaj vadkaściu dla ruk usimi členami siamji;
-udakładnicie ŭ lekara, ci varta členam siaji, jakija kantaktujuć z chvorym, prymać supraćvirusnyja preparaty, takija jak ozeltamivir (Tamiflu®) ci zanamivir (Relenza®) dla papiaredžańnia hrypu, asabliva, kali ŭ kahości ź ich majecca chraničnaje zachvorvańnie.
Raźmiaščeńnie chvoraha
Pamiaścicie chvoraha ŭ pakoi, adasoblenym ad ahulnych pamiaškańniaŭ u chacie. (Naprykład, u dadatkovy spalny pakoj z asobnym vannym pakojem, kali majecca. Jaho treba štodnia myć z haspadarčymi dezinfiektantami). Trymajcie dźviery ŭ pakoj chvoraha začynienymi.
Akramia vypadkaŭ atrymańnia nieabchodnaha lačeńnia, chvoryja hrypam nie pavinny pakidać chatu, kali ŭ ich padvyšanaja tempieratura ci na praciahu taho času, kali najvierahodniej mohuć raspaŭsiudžvać infiekcyju siarod inšych ludziej (ludzi mohuć być zaraznymi za dzień da raźvićcia simptomaŭ zachvorvańnia i na praciahu 7 dzion paśla pačatku chvaroby. Dzieci, asabliva małodšaha ŭzrostu, patencyjna mohuć być zaraznymi na praciahu bolš praciahłaha pieryjadu času).
Kali chvorym hrypam nieabchodna pakinuć chatu (naprykład, dla atrymańnia lačeńnia), jany pavinny zakryvać svoj nos i rot pry kašli i čchańni i nadzieć volna-prylehłuju chirurhičnuju masku.
Chvoramu varta nasić chirurhičnuju masku, kali jon znachodzicca pobač ź inšymi ludźmi na terytoryi ahulnaha karystańnia ŭ chacie.
Abarona inšych ludziej u chacie
Akramia ludziej, jakija dahladajuć chvoraha, jaho nie pavinny naviedvać inšyja naviedvalniki. Pamiatajecie, što zvanok pa telefonie biaśpiečniej, čym vizit.
Pa mahčymaści, tolki adzin darosły čałaviek u chacie pavinien dahladać chvoraha.
Paźbiahajcie taho, kab za chvorym dahladała ciažarnaja žančyna. (z-za pavyšanaj ryzyki ŭźniknieńnia ŭskładnieńniaŭ pry hrypie).
Usie členy siamji pavinny časta myć ruki vadoj z myłam ci pracirać ich śpirtaźmiaščalnaj vadkaściu dla ruk, u pryvatnaści, paśla kožnaha kantaktu z chvorym, paśla naviedvańnia pakoja, u jakim znachodzicca chvory, ci vannaha pakoja chvoraha.
Vykarystoŭvajcie papiarovyja ručniki dla vycirańnia ruk paśla myćcia ci vydzielicie pa asobnym ručniku kožnamu členu siamji.
Pa mahčymaści, padtrymlivajcie naležny režym vientylacyi ŭ pamiaškańniach ahulnaha karystańnia (h.zn. trymajecie adkrytymi vokny ŭ pakojach adpačynku, na kuchni, u vannych pakojach i h.d.).
Kali Vy dahladajecie chvoraha
Paźbiahajcie taho, kab Vaš tvar znachodziŭsia nasuprać tvara chvoraha.
Kali Vy trymajecie na rukach chvoraje dzicia, pakładzicie jahonaje padbarodździe sabie na plačo, kab vam nie kašlali ŭ tvar.
Čałaviek, jaki dahladaje za chvorym, pavinien nasić masku, kali jon pakidaje chatu, kab nie raspaŭsiudžvać hryp u vypadku, kali jon usio ž zaraziŭsia i znachodzicca na rańniaj stadyi infiekcyi.
Nazirajcie za saboj i za členami siamji na pradmiet źjaŭleńnia simptomaŭ hrypu, i ŭ vypadku źjaŭleńnia hetych simptomaŭ telefanujecie pa «haračaj linii» ci lekaru.
Lekavyja preparaty dla pamianšeńnia vyjaŭlenaści simptomaŭ hrypu:
Udakładnicie z u lekara ci farmaceŭta infarmacyju pra pravilnaje i biaśpiečnaje ŭžyvańnie lekavych preparataŭ.
Supraćvirusnyja preparaty časam mohuć dapamahčy pamienšyć prajaŭleńnie simptomaŭ hrypu. Bolšaści ludziej nie patrebnyja hetyja supraćvirusnyja leki dla poŭnaha akryjańnia ad hrypu. Adnak ludziam z vysokaj ryzykaj uźniknieńnia surjoznych uskładnieńniaŭ ad hrypu ci tym, u kaho ciažkaja forma hrypu i chto maje patrebu ŭ špitalizacyi, supraćvirusnyja preparaty mohuć prynieści karyść. Supraćvirusnyja preparaty mohuć być skarystany dla pacyjentaŭ va ŭzroście 1 hodu i starej. Spytajecie ŭ lekara, ci treba Vam prymać supraćvirusnyja preparaty.
Hrypoznaja infiekcyja moža pryvieści da bakteryjalnaj infiekcyi ci praciakać adnačasova z bakteryjalnaj infiekcyjaj.Takim čynam, niekatorym ludziam taksama budzie nieabchodny pryjom antybijotykaŭ. Ciažejšaje ci praciahłaje zachvorvańnie, a taksama chvaroba, pry jakoj nazirałasia palapšeńnie, a potym paharšeńnie stanu, mohuć być pakazčykami taho, što ŭ chvoraha jość bakteryjalnaja infiekcyja. Spytajcie ŭ lekara, kali ŭ Vas uźnikli jakija-niebudź aściarohi.
Papiaredžańnie! Nie davajcie aśpiryn (acetyłsalicyłavuju kisłatu) dzieciam ci padletkam pry hrypie; heta moža vyklikać redkaje, ale ciažkaje zachvorvańnie, nazvanaje sindromam Reja.
Praviercie etykietku sa składam preparataŭ ad prastudy i hrypu, jakija pradajucca biez receptu, na pradmiet utrymańnia ŭ ich aśpirynu.
Padletki, chvoryja hrypam, pavinny prymać dla palahčeńnia stanu preparaty biez aśpirynu, takija jak ibuprafien (Advił®, Martyn®, Nupryn®).
Dzieciam da 4-ch hadoŭ nie varta davać preparaty ad prastudy biez papiaredniaj kansultacyi ź lekaram.
Najbolej biaśpiečnaja dapamoha pry simptomach hrypu ŭ dziaciej da dvuch hadoŭ — vykarystańnie ŭvilhatnialnika pavietra ŭ režymie «prachałodnaj smuhi» i adsmoktvańni hrušaj nazapašanaj ślizi.
Vysokuju tempieraturu i boli možna lačyć ibuprafienam (Advił®, Matryn®, Nupryn®), ci niesteroidnymi supraćzapalenčymi preparatami. Prykłady takoha rodu preparataŭ uklučajuć:
Ahulnaja nazva Handlovaja marka
Ibuprafien Advił® (Advil), Martyn® (Motrin), Nupryn® (Nuprin)
Napraksien Aliv (Aleve)
Pradavanyja biez receptu preparaty ad prastudy i hrypu, jakija vykarystoŭvajucca ŭ adpaviednaści ź instrukcyjami na ŭpakoŭcy, mohuć spryjać źmianšeńniu niekatorych simptomaŭ, takich jak kašal i zakładzieny nos. Važna pamiatać, što hetyja preparaty nie źmianšajuć zdolnaść chvoraha čałavieka zaražać inšych ludziej.
Aznajomciesia sa składam preparata, kab pravieryć, ci nie ŭtrymoŭvajuć leki acetaminafien ci ibuprafien, pierad tym jak prymać dadatkovuju dozu hetych preparataŭ — nie prymajcie padvojnuju dozu preparata!Pacyjenty z zachvorvańniami nyrak, a taksama sa straŭnikavymi prablemami pavinny spačatku prakansultavacca sa svaim lekaram pierš, čym pačać prymać jakija-niebudź niesteroidnyja supraćzapalenčyja preparaty.
Prakansultujciesia ź lekaram, kali Vy ŭžo prymajecie pradavanyja biez receptu ci pa receptach preparaty, jakija nie majuć adnosinaŭ da lačeńnia hrypu.
Vykarystańnie asabistych masak ci reśpirataraŭ
Maksimalna paźbiahajcie blizkich kantaktaŭ (mieniej 2-ch mietraŭ) z chvorym.
Kali Vam davodzicca blizka kantaktavać z chvorym (naprykład, trymać na rukach chvoraje niemaŭla), imkniciesia pravodzić jak maha mienš času ŭ takim stanie i imkniciesia nasić asabistuju masku ci adnarazovy reśpiratar N95.
Reśpiratar N95, jaki nadziejna prylahaje da tvaru, zdolny nie prapuścić tyja drabniutkija čaścicy, jakija prakralisia b u dychalnyja šlachi praz krai asabovaj maski, ale ŭ paraŭnańni z asabistaj maskaj, praz reśpiratar ciažej dychać na praciahu praciahłaha času.
Skarystanyja asabistyja maski i reśpiratary N95 varta zdymać i nieadkładna vykidvać u zvyčajnaje śmiećcie.
Pa mahčymaści, paźbiahajcie paŭtornaha vykarystańnia adnarazovych asabistych masak i reśpirataraŭ N95. Kali vykarystoŭvajecca šmatrazovaja tkankavaja asabistaja maska, jana pavinna być pamytaja sa zvyčajnymi srodkami dla myćcia i vysušana ŭ haračaj sušyłcy.
Paśla taho, jak Vy źniali asabistuju masku ci reśpiratar N95, vymyjcie ruki vadoj z myłam ci pratrycie ich śpirtaźmiaščalnym dezsrodkam dla ruk.
Myćcio chaty, prańnie, pryborka śmiećcia
Vykidajcie ŭ śmiećcie survetki i inšyja pradmiety adnarazovaha ŭžyvańnia, skarystanyja chvorym. Myjcie ruki paśla dakranańnia da skarystanych survetak i anałahičnych adychodaŭ.
Padtrymlivajcie čyściniu pavierchniaŭ (asabliva pryłožkavych stolikaŭ, pavierchniaŭ u vannych pakojach, pavierchniaŭ dziciačych cacak), pracirajučy ich z vykarystańniem haspadarčych dezinfiektantaŭ pavodle instrukcyj na etykietcy praduktu.
Paścielnuju bializnu, stałovyja prybory i posud, jakimi karystaŭsia chvory možna myć razam z ahulnymi rečami. Važna pamiatać, što hetyja pradmiety nielha vykarystoŭvać inšym ludziam biez papiaredniaj apracoŭki.
Myjcie paścielnuju bializnu z haspadarčym myłam, sušycie mietadam haračaj suški ŭ prałcy. Myjcie ruki vadoj z myłam ci pracirajcie śpirtaźmiaščalnaj vadkaściu dla ruk adrazu paśla taho, jak Vy dakranalisia da brudnaj bializny.
Stałovy posud varta myć abo ŭ pasudamyjnaj mašynie, abo ŭručnuju z vykarystańniem vady z myłam.