Lvoŭski: Kali za paŭhoda nie atrymajecca pačać tranzit praz Rasiju, to havorka moža iści pra miljard strataŭ
Z 16 lutaha kampanija «Ukrzaliźnicia» («Ukrainskaja čyhunka») spyniaje tranzit pradukcyi Biełaruskaj kalijnaj kampanii ŭ napramku Słavakii, Vienhryi, Polščy, Aŭstryi, Čechii, Rumynii, krain Bałtyi i SND. Paviedamlajecca, što zabarona na pieramiaščeńnie biełaruskich kalijnych uhnajeńniaŭ uvodzicca biesterminova. Jakija straty ad hetaha rašeńnia paniasie biełaruskaja ekanomika i ci rušyć uśled simietryčny adkaz, raskazaŭ u intervju analityčnamu prajektu «Filin» staršy navukovy supracoŭnik centra Beroc (Kijeŭ) Leŭ Lvoŭski.
15.02.2022 / 22:35
Fota: max8xam / depositphotos.com
— Nakolki niečakanym było rašeńnie Ukrainy i čym jano tłumačycca?
— My nazirajem toje, jak palityčny kryzis i mižnarodnaja nielehitymnaść biełaruskich uładaŭ upłyvajuć na ekanomiku. Heta praciah trendu. Naš urad pryzvyčaiŭsia dumać, što inšyja krainy mohuć tolki rabić hučnyja zajavy, što nie pryznajuć Alaksandra Łukašenku prezidentam Biełarusi, źviartać uvahu na niejki hvałt u krainie, ale pry hetym buduć praciahvać vieści biznes.
Ale ciapier my bačym, što nie.
Mižnarodnaja taksičnaść Biełarusi stała pieravyšać dachody ad biznesu ź Biełaruśsiu. I akazałasia, što Biełaruś była absalutna niepadrychtavanaj.
Ułady nie vieryli, što Litva zabaronić pieravałku kaliju praz svaju terytoryju. Stali terminova šukać inšyja varyjanty. Choć, zdavałasia b, na heta byŭ amal hod. A ź inšych varyjantaŭ u nas tolki dva: heta Ukraina i Rasija.
Mabyć, była ŭ tym liku ideja, što Ukraina, čyja ekanomika davoli mocna zaviazanaja na Biełaruś, na pastaŭki naftapraduktaŭ i bitumu, pašyryć tranzit kaliju. Ale nie.
Navat dla Ukrainy Biełaruś stanovicca zanadta taksičnaj. Asabliva ŭličvajučy vajenizavanuju rytoryku Alaksandra Łukašenki ŭ dačynieńni da Ukrainy, jaho zajavy pra Krym, razhortvańnie rasijskich vojskaŭ na terytoryi Biełarusi. Dumaju, heta taksama adyhrała rolu ŭ pryniaćci rašeńnia.
Kali ŚMI naŭprost pytajucca va ŭkrainskich dziejačaŭ, jak jany hladziać, naprykład, na tranzit biełaruskaha kaliju, na jakim Ukraina, viadoma, mahła b zarabić, tyja nie mohuć adkazać, što hladziać na heta dobra. I pačynajuć začyniać kanały.
Leŭ Lvoŭski.
— Rašeńnie zakryć tranzit dla Ukrainy było samastojnym ci jano ŭzhodniena ź inšymi krainami? Ci, moža, naohuł heta zroblena pa ŭkazcy adkul-niebudź?
— Viadoma, heta rašeńnie Ukrainy. Nijakaj ukazki nie było. Jak nie było nijakaj ukazki Litvie. Kali Litva pierakryła tranzit, da hetaha byli kansultacyi z ZŠA nakont ich sankcyj, i ŭ Vašynhtonie niekalki razoŭ aficyjna paćviardžali, što Litva nie abaviazanaja spyniać tranzit kaliju. Ukraina tym bolš. Jana nie ŭvachodzić ni ŭ jakija sajuzy, nikomu ničym nie abaviazanaja. Heta całkam efiekt taksičnaści.
Mahčyma, kali b žurnalisty nie pytalisia ŭ «Ukrzaliźnicy», što jany robiać ź biełaruskim kalijem, to tyja pavoli praciahvali b vazić i, moža, navat pašyryli tranzit.
Ale kali heta vychodzić u publičnuju płoskaść, i ŭ «Ukrzaliźnicy» naŭprost cikaviacca, nakolki jana choča dapamahać biełaruskamu režymu, to ŭ ich niama inšaj opcyi. I praściej stracić trochi prybytku ŭ pieravozcy, ale skazać, što «nie, Ukraina nie budzie supracoŭničać ź biełaruskim režymam».
— Nakolki vialikija straty ad hetaha rašeńnia niasie Ukraina?
— Straty acanić davoli składana. Tamu što ŭsie hetyja damovy byli, naturalna, niepubličnyja. Ale praz terytoryju Ukrainy raniej išoŭ vielmi maleńki abjom kaliju. Heta značyć, ad taho, što ŭ ich było, jany stracili niaznačna. Ale, ź inšaha boku, jany mahli b u teoryi nabyć ciapier vielmi šmat, kali b paŭnavartasna zamianili Litvu dla tranzitu kaliju. Ale ŭ hetym vypadku ŭkrainskija ŭłady stracili b tvar pierad svaim narodam, stracili b niejkija mižnarodnyja adnosiny.
— A kolki Biełaruś hublaje ad zakryćcia?
— Biełaruś hublaje vielmi šmat. Usio zaležyć ad taho, jak chutka jany zmohuć znajści novaje transpartnaje plačo. Sprava ŭ tym, što nie tak daŭno byli zajavy, što rasijskaje transpartnaje plačo nie hatovaje, tam patrabujucca inviestycyi, madernizacyja i pałatna, i rasijskaha porta.
Dy i sam Alaksandr Łukašenka nie tak daŭno ŭ intervju Sałaŭjovu zajaŭlaŭ, što ŭ lepšym vypadku nam zapatrabujecca ledź nie hod dla taho, kab paŭnavartasna zapuścić tranzit praz Rasiju. I jašče pytańnie, kolki heta budzie kaštavać.
Takim čynam, kali ŭziać zvyčajny ekspart «Biełaruśkalija», jaki byŭ 2,5 młrd, to atrymlivajecca, što kali za paŭhoda nie atrymajecca pačać tranzit praz terytoryju Rasii, to havorka moža iści pra miljard strataŭ.
— A ci buduć miery ŭ adkaz z boku Biełarusi? Jaki moh by być hety «simietryčny adkaz»?
— U teoryi, viadoma, tak. Ale heta budzie minus dla samoj Biełarusi. Ukraina — adzin z najbujniejšych našych pakupnikoŭ naftapraduktaŭ, i kali pierastać im ich pradavać, to, viadoma, Ukrainie pryjdziecca niesałodka. Heta z adnaho boku. Ale, z druhoha, u Biełarusi takim čynam zhubiacca jašče miljardy dalaraŭ.
Ekanomiki źviazanyja. Tamu, robiačy baluča inšym krainam, vy, biezumoŭna, robicie baluča i sabie. Tolki kali vaša ekanomika mocna bolšaja, tady ŭ pracentnych suadnosinach vy stracicie nie tak šmat. Jak, naprykład, u vypadku ź ES. Dla ich Biełaruś — heta mały handlovy partnior. A dla Biełarusi ES — vialiki handlovy partnior.
Tamu navat kali ŭ absalutnych ličbach my možam zrabić adzin adnamu adnolkava baluča, to adnosna ahulnaha abjomu ekanomiki JEZ navat nie zaŭvažyć sankcyj Biełarusi, a dla Biełarusi miljardy dalaraŭ — heta budzie vielmi šmat.
— Tady jakaja, pa-vašamu, budzie reakcyja z boku biełaruskaha kiraŭnictva?
— Ciažka skazać. Alaksandr Łukašenka robić davoli niečakanyja i rezkija chady, jakija časta mohuć być i strełam sabie ŭ nahu. Ale ja nie dumaju, što buduć jakija-niebudź abmiežavańni bolš, čym słoŭnyja pahrozy ŭ bok Ukrainy. Tamu što kali my jašče i pierastaniem ekspartavać naftapradukty va Ukrainu, to heta ŭžo budzie vostry kryzis dla biełaruskaj ekanomiki.
Tak što, chutčej za ŭsio, uśled prahučać hučnyja zajavy, za jakimi ničoha nie budzie stajać. A ŭ luboj niezrazumiełaj situacyi biełaruski režym apošni hod-paŭtara dziejničaje adnolkava: źviartajecca da Rasii pa dapamohu. I ja dumaju, što hałoŭnaja reakcyja budzie zaklučacca ŭ tym, kab paprasić va Uładzimira Pucina kredytaŭ jašče na niekalki miljardaŭ dalaraŭ.