Stojačy ci siedziačy? Jak lepš dla mužčynskaha zdaroŭja mačycca — tłumačyć urołah
Na hetaje i bolš surjoznyja pytańni sa śfiery zdaroŭja močapałavoj sistemy ŭ intervju Medonet adkazvaje doktar Pšemysłaŭ Dudek, urołah z kliniki SCM u Krakavie i namieśnik zahadčyka adździaleńnia ŭrałohii i ankałahičnaj urałohii ŭniviersiteckaha špitala ŭ Krakavie.
03.01.2022 / 20:37
— Stojačy ci siedziačy?
— Dobraje pytańnie. Ale adzinaha praviła tut niama.
Zdajecca, što močaspuskańnie stojačy dla mužčyn bolš fizijałahičnaje.
— Ale heta nie maje nijakaha dačynieńnia da hihijeny prastaty?
— Heta bolš źviazana ź fizijałohijaj i statykaju taza. Miarkuju, što my bolš prystasavanyja da močaspuskańnia stojačy (tak heta stałasia za hady evalucyi). U žyvioł taksama isnujuć roznyja sposaby močaspuskańnia.
Mnohija mužčyny močacca siedziačy pieravažna ź mierkavańniaŭ hihijeny i čyścini, niekatorym pažyłym mužčynam lahčej mačycca siedziačy, a niekatorym — ciažej.
Dakładnych daśledavańniaŭ nakont hetaha nie było. Ale heta cikavy momant, mahčyma, toje varta zrabić.
— Što jašče mužčyny musiać pamiatać pry močaspuskańni? Ja maju na ŭvazie miechaniku.
— Z rańniaha dziacinstva treba pryvučać dziaciej da peŭnych zvyčak. Naprykład, z rańnich hadoŭ ich treba miakka pryvučać, kab nie pieraryvali strumień mačy, nie pieraciskali mačaspuskalny kanał dla prykołu, bo spačatku heta viesieła, a potym akazvajecca, što stvarajecca štučnaja nieprachodnaść mačavoha puzyra, a ŭsia naša mačavaja sistema samarehulujecca i reahuje peŭnymi miechanizmami na prablemy.
— Karaciej kažučy, my nie hulajem z našym instrumientam dla močaspuskańnia?
— My vypuskajem maču naturalnym čynam, pažadana, kali my rassłablenyja. U niekatorych ludziej byvaje takaja prablema, što jany nie mohuć pamačycca ŭ hramadskaj prybiralni abo na vačach u nieznajomaha čałavieka. Byvajuć takija chvaroby, ich treba lačyć. Kaleha raskazvała mnie pra vypadak, kali ŭ pacyjenta raźviŭsia ałkahalizm, bo jon nie moh pamačycca ŭ hramadskim tualecie, pry inšych ludziach.
— Tut prablema psichałahičnaja, a nie fizijałahičnaja…
— Dakładna. Tamu što treba pamiatać, što heta vielmi dalikatnaja dy intymnaja sprava. Lepš za ŭsio heta rabić spakojna, nie śpiašajučysia. I što vielmi važna — u maksimalna hihijeničnych umovach. Myć ruki varta taksama pierad, a nie tolki paśla. My pryzvyčailisia prosta myć ruki paśla. A pierad hetym — taksama varta.
A jašče, kali zaŭvažajem, što nam davodzicca napružvać žyvot, kab dobra pamačycca, to heta sihnał, što treba źviarnucca da terapieŭta, a jašče lepš — da ŭrołaha.
— Viartajučysia da hihijeny ŭ miescy močaspuskańnia… Časta kažuć, što žančyny nieachvotna karystajucca hramadskimi tualetami. Ci aznačaje heta, što mužčyny ŭ bolšaj biaśpiecy? Ci radziej jany padchoplivajuć infiekcyi?
— Intymnyja infiekcyi naŭrad ci buduć źviazanyja z hramadskimi prybiralniami. Jany źjaŭlajucca, chutčej, pry pałavym kantakcie. Zachvareć na prancy abo hanareju ŭ brudnaj prybiralni niaprosta. Heta pierabolšańnie. Ale zaŭsiody dobra myć ruki, kab nie raspaŭsiudžvać bakteryi na adčuvalnyja orhany.
— A mužčynu davodzicca mačycca čaściej, čym žančynie?
— Absalutna nie. My pavinny mačycca stolki ž razoŭ. Dakładnaj normy niama, ale pavinna być da 7—8 razoŭ na dzień. Kali čaściej, heta ŭžo vychodzić za miežy rehularnaści. Ale pamiatajcie, što taja rehularnaść zasnavanaja na kryvoj Haŭsa. Jana indyvidualnaja. Adzin usio žyćcio močycca raz na hadzinu, inšy — dva razy na dzień. Ale heta krajnaści, jany mohuć być patałahičnymi.
Močaspuskańnie ad siami da vaśmi razoŭ na dzień — heta narmalna. Viadoma, z načnym pierapynkam. My nie pavinny mačycca ŭnačy, tamu što tady nyrki vypracoŭvajuć značna mienš mačy. Heta miechanizm, jaki daje nam ad niekalkich da vaśmi hadzin snu. Padymacca nočču, kab schadzić u prybiralniu — śviedčańnie taho, što ŭ nas jość škodnyja zvyčki. Ci vy pjacie zašmat vadkaści abo ałkaholu proci nočy. Ci pačynajucca niekatoryja prablemy, naprykład, z padkarennaj załozaju, ci jašče horš, z samim mačavym puzyrom.
— Ja spytaŭ pra roźnicu ŭ častacie močaspuskańnia napałovu žartam, napałovu surjozna. Tamu što ja mieŭ na ŭvazie situacyju, kali idzie hrupa ludziej abodvuch połaŭ, i mužčynu davodzicca čas ad času zachodzić, skažam, u kusty. A žančyna dojdzie da miesca pryznačeńnia. Ale, napeŭna, heta źviazana tolki ź lohkaściu pracesu?
— Ja dumaju — tak. Bo na viečarynkach, dzie jość tualet, damy chodziać u jaho hetak ža časta, asabliva ŭ kampanii siabrovak. Abodva poły pavinny mačycca adnolkava časta — kožnyja dźvie hadziny ci kala taho. Pryčym abjom hetaj mačy pavinien być prykładna 200 mł za raz, choć tut dakładnaj normy niama. Adnak 50 mł — zamała.
— Tady jašče adno nie zusim surjoznaje pytańnie. Čałaviek, ci čałaviečy rod, taksama adčuvaje patrebu paznačać miascovaść mačoj?
— Ja pra heta nie viedaju. Ja nie adčuvaju takoj patreby (śmiajecca). Ale heta dobraje pytańnie. Ja mušu padumać pra heta.
— Dazvolcie mnie rastłumačyć dakładniej. Čałavieku, skažam, da tualeta treba prajści niekalki mietraŭ, a bližej da jaho dreva ci kust, tamu jon i robić heta tam…
— Moža, jon ličyć, što tam bolš hihijenična. Ale kali tak zrobić nie adzin čałaviek, a dziasiatki ci sotni… My — vid, jakoha na śviecie zašmat, i ad hetaha paŭstajuć roznyja prablemy.
— I tempieratura maje značeńnie (ja ŭsio ž viarnusia da hetaha dreva). Ci biaśpiečna mužčynu mačycca na choładzie?
— Dakazanaj suviazi niama, ale kožny ŭrołah skaža: apranajciesia ciaplej, asabliva, kali ŭ vas prastatyt. Heta moža być tamu, — ja tearetyzuju — što pierachaładžeńnie vyklikaje zvužeńnie sasudaŭ taza, ale heta tolki maja teoryja. Adnak vy ž nie prastyniecie, kali vystavicie člen na choład.
— Jak my pavinny apranacca ŭzimku?
— Nie zaciopła i nie zachoładna — pa svaich adčuvańniach. Nie treba zamarožvać abo pierahravać toje, što ŭ vas tam. Nie treba apranacca tak, kab sapreć. Tamu što tut jość jašče i pytańnie płodnaści. Kab adbyvałasia vypracoŭka zdarovaj śpiermy, jaječki nie pavinny pierahravacca. Bializna nie pavinna być zanadta ciesnaj. Niezdarma ž pryroda vyvieła jaječki pa-za naša cieła, a nie pakinuła ŭnutry. Jany pavinny być adnosna svabodnymi.
— Ci varta nazirać za mačoj?
— Biezumoŭna. Lubaja źmiena koleru pavinna nas chvalavać. Pach — krychu mienš, bo jon zaležyć ad racyjonu.
Ale luboje adchileńnie ad normy varta rasśledavać. Asabliva kali ŭ mačy źjaŭlajecca kroŭ. Heta ŭžo sihnał tryvohi.
Nie treba błytać kroŭ z koleram burakoŭ, paśla burakoŭ u nas taksama mača afarboŭvajecca ŭ čyrvony koler. Ale kroŭ časam moža być i prykmietaj raku mačavoha puzyra.
Taksama varta zvažać na ŭdzielnuju vahu mačy. Tamu što my časta pjem zamała, a pry vialikaj masie cieła ŭtvarajucca kamiani. Mača zahuščajecca, u joj šmat rečyvaŭ, jakija kryštalizujucca, i ŭ nas utvarajucca kamiani ŭ nyrkach. Ja zaŭsiody kažu svaim pacyjentam, asabliva z mačakamiennaj chvarobaj, što ich mača pavinna być prazrystaj, amal jak vada. Abo sałamianaha koleru. Nie moža być zhuščanaj, aranžavaj.
— Jakoha jašče koleru moža być mača?
— Koler mačy moža zaležać taksama ad pryjomu roznych lekaŭ. Błakitny, zialony, karyčnievy, bardovy, śvietła-žoŭty. Upłyvajuć na koler mačy i roznyja hienietyčnyja zachvorvańni.
Ahułam koler nie moža być nadta ciomnym, pach nie pavinien być zanadta niepryjemnym, močaspuskańnie pavinna być naturalnym, svabodnym. Taksama nie musić być piakučki pry močaspuskańni. Piakučka abo bol mohuć śviedčyć ab infiekcyi ci patałohii.
U žančyn močaspuskalny kanał karotki i źjaŭlajecca varotami dla infiekcyi, a ŭ mužčyn kanał daŭžejšy, i roznaha rodu infiekcyi močavyvodnych šlachoŭ, jakija prajaŭlajucca bolem abo piakučkaju, śviedčać pra patałohii. U hetym vypadku treba źviarnucca da doktara.
— A prazrystaść mačy taksama važnaja?
— U peŭnym sensie, tak, ale jana źviazanaja taksama z užyvańniem peŭnaj ježy ci napojaŭ. Kali my pjom patrebnuju kolkaść vadkaści, mača nie budzie kałamutnaj. Ale kali mača, naprykład, zanadta mocna pienicca — toje moža być prykmietaj straty białku abo prablemaŭ ź lipidami. Adčuvajecie štości nienarmalnaje — idzicie da doktara.
— Cisk mačy — heta źviazana tolki z padkarennaj załozaj?
— Heta źviazana, moža być, pa-pieršaje, ź nieprachodnaściu mačavoha puzyra. Kali cisk słaby, heta moža śviedčyć ab niekalkich prablemach. Heta moža być pavieličeńnie prastaty, heta mohuć być defiekty i zvužeńnie ŭretry, ale heta moža być i prablema z detruzaram mačavoha puzyra, jaki drenna skaračajecca. Heta moža śviedčyć ab roznych zachvorvańniach, treba kansultavacca z doktaram.
Začastaje mačavypuskańnie pry adsutnaści jakich-niebudź simptomaŭ moža śviedčyć pra praźmiernuju skaračalnaść mačavoha puzyra. Heta taksama patrabuje lačeńnia abo spraŭdžvańnia pryčyny. My zaŭsiody pavinny vyklučać lubyja novaŭtvareńni.
— Isnuje aptymalny štodzionny abjom mačy?
— Usio zaležyć ad taho, kolki my vypivajem. Ale ŭličycie, što što ź lohkich vychodzić niekalki socień mililitraŭ vadkaści štodzień, toje ž — ź fiekalijami, z potam. Štodzień rekamiendujecca vypivać 1,5—2 litry vady, što daje nam 1—1,5 litra mačy.
— Mabyć, važnaja i praciahłaść adnarazovaha mačavypuskańnia.
— Tak, tamu što śviedčyć i pra jomistaść mačavoha puzyra, i pra mahčymuju pieraškodu. Kali mačavy puzyr skaračajecca, a strumień mačy vuzki, heta moža pakazvać na prablemu z padkarennaj załozaj. Dobra, što žančyny časta dumajuć pra heyja našy prablemy za nas. Treba pachvalić ich za toje, što jany vypraŭlajuć mužčyn da ŭrołaha.
— Tamu što mužčyny sami iści bajacca?..
— Viadoma, tak, choć heta nie strašnaje abśledavańnie, tut niama čaho bajacca.
Mužčynam paśla 40—50 hadoŭ varta pieryjadyčna abśledavacca dla vyjaŭleńnia puchlin prastaty — adnaho z samych častotnych vidaŭ raku ŭ ich poła.