Illa Salej ab refierendumie: Heta zusim roznyja pytańni
Illa Salej prakamientavaŭ navinu ab praviadzieńni refierendumu ŭ lutym 2022 hoda i najaŭnaści ŭ im tolki adnaho pytańnia: «Ci ŭchvalajecie vy ŭniasieńnie źmianieńniaŭ u Kanstytucyju?»
01.11.2021 / 20:00
«Pavodle ciapierašniaha vybarčaha kodeksa Biełarusi, pytańnie, jakoje vynosicca na respublikanski refierendum, pavinna adpaviadać šerahu patrabavańniaŭ i nie moža tyčycca peŭnych pytańniaŭ. Patrabavańni da farmuloŭki ŭtrymlivajucca tolki ŭ častcy, jakaja rehuluje pytańnie praviadzieńnia refierendumu pa inicyjatyvie hramadzian. U pryvatnaści, ustanoŭlena, što «[a]pytańnie pavinna być sfarmulavana… vyrazna i jasna z tym, kab na jaho byŭ mahčymy adnaznačny adkaz». Miarkuju, pa anałohii takija ž patrabavańni prydatnyja i da pytańniaŭ, prapanavanych na refierendum inšymi subjektami.
Zvod rekamiendavanych normaŭ pry praviadzieńni refierendumaŭ, pradstaŭleny Vieniecyjanskaj kamisijaj Rady Jeŭropy, dadatkova adznačaje, što, kab paźbiehnuć ryzyki pryznańnia vynikaŭ refierendumu niezakonnymi, farmuloŭka pytańnia nie pavinna być niavyznačanaj, zmanlivaj, takoj, što źmiaščaje padkazku.
A ciapier vierniemsia da farmuloŭki, prapanavanaj nam na anansavanym kanstytucyjnym refierendumie. Nahadaju: «Ci ŭchvalajecie vy ŭniasieńnie źmianieńniaŭ u Kanstytucyju?»
Na moj pohlad, prapanavanaje pytańnie sfarmulavana nie dastatkova vyrazna i jasna i, bolš za toje, nosić zmanlivy charaktar, padachvočvajučy adkazać stanoŭča nie tolki tych, chto padtrymlivaje novy prajekt Kanstytucyi, jaki budzie prapanavany dziejnaj uładaj, ale i ŭsich tych, chto padtrymlivaje nieabchodnaść kanstytucyjnych źmianieńniaŭ u cełym. A heta, vidavočna, zusim roznyja pytańni.
Padtrymlivaju nieabchodnaść źmienaŭ Kanstytucyi? Biezumoŭna, tak! I nie raz kazaŭ pra heta publična.
Padtrymlivaju ja prajekt, jaki budzie prapanavany dziejnaj uładaj? Nie viedaju: prajekt pakul što nie apublikavany. Ale adkazy na hetyja dva pytańni ŭžo roznyja.
Tamu, miarkuju, što anansavanaje siońnia staršynioj CVK pytańnie ŭsio ž patrabuje karekciroŭki. A vy što dumajecie?» — piša juryst.