Mova naša. Dyk što ž značyć łajno?

16.05.2019 / 10:59

U 1990-ja słova «łajno» stali časta ŭžyvać u značeńni «dziarmo», «haŭno». Miž tym u starych słoŭnikach u hetym značeńni «łajno» sustrakajecca tolki adzin raz — u słoŭniku Bajkova-Niekraševiča. Chutčej za ŭsio, heta prykład «kabinietnaj linhvistyki».

Va ŭsich dyjalektnych słoŭnikach zusim inšaje značeńnie. 

ŁAJNO — adna reč bializny. (Py adnamu łajnu, a za dzień pamyješ łajon sorak.) = I. K. Bialkievič. Krajovy słoŭnik Uschodniaj Mahiloŭščyny. — Minsk: Navuka i technika, 1970.

ŁAJNO — adna reč adzieńnia, bializny. (Tam tych łajon, šo adzievajuć, je bahato) = Žytkavicki rajon, Stolinski rajon, 1981.

ŁAJNO — redkaja tkanina, jakoj zakryvali tvar, kali dahladali pčoł. (Ziemcy, kali łavili roj, zakryvali tvar łajnom) = vioska Dźmitravičy, Biarezinski rajon, 1992 h. [abodva prykłady z knihi Žyvoje naša słova. Dyjalektałahičny zbornik. — Minsk: Biełaruskaja navuka, 2001.

ŁAJNO — adzieńnie, bializna. (Z łajna, musić, usio joś u Minsku?; Jaki jon baćka? Łajna dziciam nikoli ni kupiŭ; Usie hetyja łajny ŭśkiń na mianie, ni mahu sahrecca;)

ŁAJNINA — adna adziežyna. (Łajninu jakuju nada kupić, abnasiłasia saŭsim; Kiń na pieč hetu łajninu, chaj sahreicca;) [abodva prykłady z Ušackaha rajona (zapis 2001 h.) z knihi Skarby narodnaj movy. Dyjalektałahičny zbornik. — Minsk: VTAA Prava i ekanomika, 2005.

Jašče adzin prykład z knihi R. Jaŭsiejeŭ. Maci kazała tak… Z havorki Białynickaha rajona. — Minsk, Navuka i technika, 1978.

ŁAJNO — adziežyna, vopratka. (Nia ŭmieiš ty birahčy łajno, niakuratny.) = Krajovy słoŭnik Červieńščyny, 1929.

ŁAJNINA — otriezok połotna dla pokrytija čieho-ł. = 
Viciebski krajovy słoŭnik, 1927.

ŁAJNO — 1) śviazka bielja. 2) štuka bielja. 3) odiežda.

A voś što daje etymałahičny słoŭnik:

Tamu davajcie ŭžyvać słova «łajno» ŭ pravilnym značeńni.