RPC choča pierajmienavać mahiloŭskuju płošču ŭ honar jepiskapa, jaki vystupaŭ za dałučeńnie da Rasii
23.06.2016 / 13:40
Na sajcie «Mahiloŭskich viedamaściaŭ» źjaviłasia paviedamleńnie pra toje, što Mahiloŭskaja jeparchija źviarnułasia da haradskich uładaŭ z prośbaju pierajmienavać płošču Ardžanikidzie ŭ honar pravasłaŭnaha jepiskapa XVIII stahodździa Hieorhija Kaniskaha.
«Imia vybitnoha pravasłaŭnaha i hramadskaha dziejača, piśmieńnika Hieorhija Kaniskaha ščylna źviazana z Mahilovam: u 1755 hodzie jaho paśviacili ŭ san jepiskapa Mahiloŭskaha, jon aktyŭna zmahaŭsia za zachavańnie i adradžeńnie pravasłaŭja na biełaruskaj ziamli», — pryvodzić arhumientacyju jeparchii hazieta.
Aproč taho, jeparchija prapanuje zamacavać pamiać pra hetaha čałavieka pamiatnaj šyldaj ci navat pomnikam na płoščy.
Paviedamlajecca taksama, što haradskija ŭłady płanujuć nieŭzabavie abmierkavać hetuju prapanovu.
Chto taki hety Kaniski?
Etničny ŭkrainiec z-pad Niežyna, jaki atrymaŭ Mahiloŭskuju kafiedru ŭ vielmi niaprosty čas dla Rečy Paspalitaj.
U siońniašniaj terminałohii Kaniski staŭ ahientam upłyvu Kramla — jahonaje «zmahańnie» za pravasłaŭje vykazvałasia ŭ tym, što jon jeździŭ na pryjomy da impieratrycy Jekaciaryny i ad imia pravasłaŭnych Vialikaha Kniastva Litoŭskaha prasiŭ uvieści vojski ŭ našuju tahačasnuju dziaržavu.
Jaho trojčy sprabavała zabić šlachta — ale kožny raz jon uratoŭvaŭsia, to zamknuŭšysia ŭ padvale, to ŭciokšy ŭ vozie z hnojem.
Kali Rasijskaja impieryja, Prusija, Aŭstryja ŭ 1767 hodzie šukali šlachoŭ umiašacca ŭ spravy Rečy Paspalitaj, Kaciaryna II razyhrała «kartu dysidentaŭ», stvaryŭšy Słuckuju kanfiederacyju, da jakoj na dapamohu adpraviłasia šmattysiačnaje impierskaje vojska.
U Słuckaj kanfiederacyi Kaniski byŭ šerym kardynałam.
U vyniku pačałasia hramadzianskaja vajna, i Kaniski ŭciok u Rasijskuju impieryju. Viarnuŭsia jon tolki paśla padziełu Rečy Paspalitaj.
Taksama Kaniski ličycca adnym z pradciečaŭ teoryi zachodnierusizmu, zhodna ź jakoj biełarusy ličacca častkaj ruskaha narodu.
Historyk Alaksandr Kraŭcevič da inicyjatyvy Mahiloŭskaj jeparchii stavicca skieptyčna: «Chočuć pamianiać šyła na myła. Savieckaha dziejača źmianić na impierskaha. A dzie ž biełaruskaść? Treba abrać inšuju asobu, jakaja bolš zasłužanaja dla Mahilova — takich nie brakuje».