Алесь Чайчыц: Мы асірацелі
Са сьмерцю айца Аляксандра Надсана сканчаецца цэлая эпоха.
17.04.2015 / 10:12
Са сьмерцю айца Аляксандра Надсана сканчаецца цэлая эпоха. Гэта сапраўды так.
Беларускі асяродак у паўночным Лёндане - Бібліятэка і музэй імя Скарыны і Беларуская каталіцкая місія - ўтварыўся намаганьнямі трох чалавек: біскупа Чэслава Сіповіча, а. Льва Гарошкі і а. Аляксандра Надсана. Утварыўся празь іхную невычарпальную энэргію і энтузіязм, любоў да сваёй бацькаўшчыны Беларусі, якую біскупу Сіповічу і а. Льву Гарошку пасьля дзесяцігодзьдзяў эміграцыі так і не было наканавана ўбачыць зноў. Цяпер ня стала апошняга і самага малодшага зь іх, а. Аляксандра Надсана.
Больш за тое, гэтыя людзі ня толькі стварылі найважнейшы культурніцкі цэнтар, дзе захавалі каштоўныя беларускія кнігі і архіўныя экспанаты, і ня толькі стварылі безьліч навуковых і рэлігійных тэкстаў для нас з вамі.
Яны былі выбітнымі амбасадарамі Беларусі ў сьвеце, калі пра незалежную беларускую дзяржаву можна было толькі марыць.
Гэта былі людзі, якія ў свой час дастойна прадстаўлялі Беларусь перад найвышэйшым кіраўніцтвам Ватыкана і перад кіраўніцтвам Вялікай Брытаніі. Дзякуючы ім зьявілася беларуская служба Ватыканскага радыё і пераклады на беларускую мову літургічных тэкстаў як заходняга, так і ўсходняга абраду. Дзякуючы ў тым ліку ім, і асабіста а. Аляксандру Надсану, Касьцёл у постсавецкай Беларусі стаў тым апірышчам для беларускай мовы, якім ён ёсьць цяпер.
а. Аляксандар натхняў сваёй нязломнасьцю і ўнутранай сілай. Хто яго ведаў, той пацьвердзіць, што
а. Аляксандар да самых апошніх гадоў як быццам заставаўся ўнутры тым самым васямнаццацігадовым актывістам і энтузіястам беларушчыны, якім ён шмат гадоў таму апынуўся ў эміграцыі.
Чалавекам, які выпраменьваў радасьць, які ўмеў добра і востра пажартаваць, распавесьці цікавую гісторыю з уласнага багатага на падарожжы і цікавыя сустрэчы жыцьця. Сапраўдным хрысьціянінам, ахвярным, сьціплым, адкрытым да людзей, гатовым дапамагчы тым, хто ў патрэбе. Выбітным інтэлектуалам і навукоўцам, які апошнюю сваю дасьледчыцкую працу падрыхтаваў да друку літаральна год-два таму.
Усе людзі калісьці паміраюць. І кожны з нас таксама памрэ. І пытаньне ў тым, што мы пасьпеем зрабіць у гэтым жыцьці, што мы пакінем пасьля сябе. Айцец Аляксандар сваім жыцьцём і дзейнасьцію паставіў нам у гэтым недасяжна высокую плянку.
І самае лепшае, што кожны і кожная з нас маглі бы зрабіць, каб ушанаваць ягоную памяць, - гэта дастойна працягнуць ягоную справу.
Дапамагаць захоўваць каштоўныя скарбы беларускай культуры і гісторыі і павялічваць іхную колькасьць. Дбаць пра беларускую мову і беларускую спадчыну. Дзе б мы ні былі, заставацца вернымі Беларусі і ўрэшце дамагчыся сапраўднай незалежнасьці і свабоды для яе - дамагчыся таго, дзеля чаго ён працаваў і за што ён маліўся штодзень на працягу дзесяцігодзьдзяў.
Мы ўсе асірацелі. Нізкі Вам паклон, Айцец Аляксандар. Маліце Бога за нас.