Papa Francišak i patryjarch Varfałamiej: niaśmiełaje pieraadoleńnie
03.12.2014 / 11:19
Biskup Staroha Ryma Francišak i archibiskup Novaha Ryma Varfałamiej padpisali na Fanary supolnuju dekłaracyju. Žurnalisty i naziralniki hadali, ci budzie ŭ supolnaj dekłaracyi pradstajalnika Katalickaj Carkvy i Usialenskaha Patryjarcha zhadana Ukraina – kraina, jakaja, pryniaŭšy chryścijanstva ad Kanstancinopala, paniesła jaho dalej na poŭnač i ŭschod jeŭrapiejskaha kantynientu, u tym liku ŭ Zaleśsie, jakoje stała potym Maskovijaj.
Było viadoma, što Maskoŭski Patryjarchat, jaki chacieŭ by adyhryvać hałoŭnuju rolu va ŭsialenskim Pravasłaŭi, nie žadaŭ zhadki pra Ukrainu. Z druhoha boku, Patryjarch Varfałamiej, zacikaŭleny ŭ tym, kab pravieści ŭ 2016 hodzie Śviaty i Vialiki Sabor Pravasłaŭnaj Carkvy, na jakim ŭsialenskaje Pravasłaŭje moža aformicca ŭ niejkuju bolš tryvałuju strukturu. Tamu jon musić być vielmi aściarožny, kab u dadatak da isnučych kanfliktaŭ (naprykład, pamiž Antyjachijskaj i Jerusalimskaj, pamiž Maskoŭskaj i Rumynskaj cerkvami) nie dać razharecca novamu. Kanflikt pamiž Novym Rymam i Maskvoju, jakaja pa-raniejšamu pretenduje na rolu Treciaha Ryma, moža zmarnavać usiu pracu, jakuju Fanar pačaŭ jašče ŭ 1961 hodzie.
Što tyčyć Staroha Ryma, dyk Apostalski Pasad nijak nie moža pazbycca daŭniaj mary naładzić dobryja adnosiny z Maskoŭskaju Carkvoju. Pakolki takija adnosiny z XIV stahodździa tak i nie ŭdałosia naładzić, Vatykan zacikaŭleny prynamsi ŭ tym, kab Katalickaja Carkva mieła choć by narmalnyja ŭmovy dla svajoj pracy ŭ Rasii, jakuju Maskoŭski Patryjarchat ličyć svajoj «kananičnaj terytoryjaj». Zrazumieła, što kanflikt z nastajacielem Daniłavaha manastyra Kiryłam nie ŭ jaho intaresach.
I ŭsio ž słova «Ukraina» ŭ supolnaj dekłaracyi Franciška i Varfałamieja źjaviłasia.
«Pamiatajem, – napisana ŭ dakumiencie, – taksama pra ŭsie narody, jakija pakutujuć z pryčyny vajny. Asabliva molimsia za mir va Ukrainie, krainie z daŭnimi chryścijanskimi tradycyjami, i źviartajemsia z zaklikam da ŭsich bakoŭ, uciahnutych u kanflikt, šukać šlach dyjałohu i pašany mižnarodnaha prava, kab pakłaści kaniec kanfliktu, dajučy ŭsim ukraincam mahčymaść žyć u zhodzie» (niekatoryja pierakładajuć apošnija słovy jak «žyć u harmonii»).
Vidavočna, što takaja instytucyja, jak carkva, nie moža stajać pa-nad palitykaj ci ŭ baku ad palityki. A kali tak, dyk da dekłaracyi (ci prynamsi da hetaj miaściny ŭ dekłaracyi) treba stavicca jak palityčnaha dakumienta.
Z Fanarskaj dekłaracyi (nazaviem jaje tak) vynikaje, što ŭkraincy (ci bolšaść nacyi) žyvie ŭ niazhodzie, što vajna maje vyklučna ŭnutrynacyjanalnuju pryrodu. U hetym dakumiencie, dalej, nie pakazana, pamiž jakimi bakami razharełasia i faktyčna viadziecca vajna. Heta, jak na maju dumku, sastupka Maskvie, nastajacielu Daniłavaha manastyra, jaki ŭ svaich mesidžach nastojliva paŭtaraje adnu i tuju ž dumku: vajna va Ukrainie – unutranaja, hramadzianskaja, da taho ž raspalenaja unijatami i «raskolnikami» (pad apošnimi na ŭvazie majecca Ukrainskaja Pravasłaŭnaja Carkva Kijeŭskaha Patryjarchata), skiravanaja suprać «kananičnaha pravasłaŭja».
Ad relihijnych lidaraŭ, maralnych aŭtarytetaŭ čakaješ asudžeńnia ahresara, razbojnika. Padpisanuju Franciškam i Varfałamiejem dekłaracyju ad žorstkaj krytyki ratuje ich zaklik šanavać mižnarodnaje prava. A mižnarodnaje prava, u pryvatnaści jaho bazavyja pryncypy, zamacavanyja ŭ Zaklučnym akcie Chielsinkskaj narady 1975 hoda, i harantyi, dadzienyja Ukrainie ŭ Budapiešckim miemarandumie 1994 hoda, parušany jakraz Maskvoju.
Samim tym faktam, što ŭ Fanarskaj dekłaracyi ŭsio ž havorycca pra Ukrainu, i zaklikam šanavać mižnarodnaje prava abodva relihijnyja lidery ŭsio-taki pieraadoleli, niachaj sabie i nie śmieła, nie rašuča, nie asudziŭšy ahresara, supraciŭ, navat šantaž Maskoŭskaha Patryjarchatu. I nie dali tym samym prynizić Katalicyzm i Pravasłaŭje.