«1612: Chroniki Smutnaha času»
Kradzienyja fantazii ź imperskaha pachmiella
Na biełaruskich ekranach – zanudlivyja rasiejskija tryźnieńni pra zakachanych chałopaŭ i kiepskich “polska-litoŭskich” akupantaŭ.
01.11.2007 / 21:32
Chłopčyk-chałop Andrej zakachaŭsia ŭ careŭnu Ksieniju Hadunovu. U časy biazładździa jon vydaje siabie za hišpanskaha idalha, vyratoŭvaje Ksieniju i krainu ad “polska-litoŭskich” akupantaŭ – i ledźvie nie stajecca carom…
Pahroźliva-patryjatyčnaja nazva rasiejskaje stužki abiacała histaryčny epas pra ruski narod – i błahich interventaŭ (bolšuju častku jakich składali lićviny). Ale amatary historyi mohuć adpačyvać. Šmatpakutnaja “Naścia Słuckaja” – na tle karciny Chacinienki vyhladaje viaršyniaju histaryčnaha realizmu.
Drahuny z kryłami (jakich nazyvajuć vyklučna lachami), harmaty, zabytyja stroi – tolki anturaž dla fantazij, skradzienych z “Chronik Narnii”, "Carstva Niabiesnaha", “Pirataŭ Karybskaha mora” – i “Uładaru piarścionkaŭ”. Pakraža vykananaja na ŭzroŭni 20-aj seryi 30-aha “Vaŭkadava”.
U kadry dakučliva švendajecca adzinaroh, miortvy hišpaniec daje ŭroki, a bialavy starac (Valer Załatuchin), zaryfmavany z adzinaroham – praročyć ksiandzu-akupantu błahoje pryšłaje (kali jon nie adpuścić barody j nie načepić na puza vializny kryž).
Stužka sprabuje pahulać u avanturu (jak zdarajecca ŭ pačesnych pryhodnickich filmach) – ale uvieś čas źbivajecca na tandetny dziaržaŭnicki patas. Uładalubny rymski Papa, mudry ruski narod (u asobie pramoŭcaŭ z natoŭpu), hieroj – “burłak na Vołzie”, tataryn-patryjot… Ani charaktaraŭ, ani raźvićcia – sucelnyja idealahičnyja kliše, vartyja telenavinaŭ i Kramloŭskaha pałacu. Nat niaščasny adzinaroh – jak padkreślivaje sajt stužki – hieraldyčny znak maskoŭskich uładaroŭ.
U karcinie niama režysera Chacinienki, zatoje jość patryjatyčnaja studyja “Try T” Mikity Michałkova. “1612” – heta studyjny “Stacki daradca” dla maładziovaj rasiejskaj aŭdytoryi. Pusty, kramloŭska-kičavy – i nie cikavy nikomu pa-za miežami Maskvy. Film musiŭ stvarać mit. Ale j mitu nie atrymałasia.
Karcinu admysłova vypuścili k dacie 4 listapada, kali ŭ Rasiei śviatkujuć pravał pieršaje sproby intehracyi.
Filmu možna daravać karykaturna-nijakija vobrazy vorahaŭ (stanoŭčyja persanažy nia lepšyja); možna nie zvažać na duracki padletkava-archaičny słenh; možna zabyć pra miortvuju (hlamurna-reklamnuju) karcinku j sucelnuju siužetnuju eklektyku z napyšlivym patasam.
Ale jak daravać try hadziny zmarnavanaha času?