Культура4545

Так выглядала Беларусь у часы Напалеона — унікальныя выявы

Выстава Фабэра дзю Фора, мастака і палкоўніка «Вялікай арміі» — у Нацыянальным мастацкім.

У Мінску ідзе выстава Фабэра дзю Фора, мастака і палкоўніка арміі Напалеона.

У 1812 дзю Фор прайшоў Беларусь двойчы — ідучы да Масквы і назад.
Выстава называецца «Вайна 1812 года вачыма відавочцы. Графіка Х.В. фон Фабера дзю Фора» будзе цікавая не толькі мастацтвазнаўцам ды гісторыкам…
На яго малюнках нехта можа пазнаць родныя мясціны, а нехта і задумацца пра пераменлівасць фартуны.

Хрысьціян Вільгельм Фабэр дзю Фор, нарадзіўся ў1780, у Нямеччыне, у сям’і нашчадкаў французскіх гугенотаў. Вывучаючы мастацтва і займаючыся маляваннем з дзіцячых гадоў, дзю Фор, аднак, абраў кар’еру вайскоўца. У 1809 ён добраахвотна далучыўся да «Вялікай арміі» Напалеона. У 1812 г. служыў у рэзерве 25-й пяхотнай дывізіі, дайшоў да Барадзіна.

Яго малюнкі, зробленыя ў Беларусі, вельмі натуралістычныя, насычаныя дэталямі, што для нас ёсць найкаштоўнейшым дакументам тае эпохі.
У творчы даробак дзю Фора, што датычыць нашага краю, уваходзяць сотні малюнкаў і шкіцаў, 100 акварэляў, два жывапісныя палатны — «Пераправа праз Бярэзіну» і «Кавярня Lichtenstein у Вільні».
Віды Улы, Сянна ці Бешанковічаў сталі наагул адзінымі выявамі, з якіх мы можам уявіць нашыя краявіды тае драматычнае эпохі.

Літаграфіі «Ваколіцы Смаргоні. 1812», «Полацк 1812», «Бівуак у Лёзне. 1812», «Від Сянна. 1812», «Пераправа праз Бярэзіну 28 лістапада 1812 года», што выйшлі ў альбомах, сталі класікай еўрапейскага гісторыка-батальнага жанра. Пры тым

у творах мы можам вычуць і вельмі асабістае стаўленне мастака да тых трагічных падзеяў у Беларусі.

Між іншым, напалеонаўскім ваярам належыць пачэснае месца ў гісторыі мастацтва, у жанры архітэктурнага пейзажу Беларусі.

Багата твораў, прысьвечаных падзеям на нашых землях, пакінуў мастак Альберт Адам, які браў удзел у паходзе на Расею ў складзе IV-га корпуса Багарнэ.
Пасля вяртання ў Францыю, на падставе шматлікіх замалёвак, Адам стварыў нізку з 83 аркушаў, выкананых алеем на паперы, а пасьля яшчэ дадаў сто тлумачальных тэкстаў — урыўкаў з паходнага журнала самога мастака, цытат з успамінаў удзельнікаў вайны.

Нямецкі мастак-баталіст Петэр Гес у 1840-я напісаў на спецыяльную замову дванаццаць карцін, што адлюстроўвалі розныя эпізоды вайны 1812 года.

Гес праехаў напалеонаўскім шляхам і зрабіў шматлікія замалёўкі і акварэлі. Многія з іх маюць вартасць для беларускіх даследчыкаў.

Вялікую мастацкую каштоўнасць маюць і архітэктурныя краявіды Беларусі, створаныя французскім мастаком, сынам ветэрана 1812 года, Барталамеем Лавэрнем. Дарэчы,

Лавэрнь, апроч вялікага падарожжа па Беларусі, здзейсніў таксама паход аж да Тасаманіі і Аўстраліі.
Так што французскі глядач мог пазнаёміцца з відамі нязнаных яму краёў.

Невыпадкова і Напалеон Орда вучыўся ў французскіх арітэктурных пейзажыстаў.
Але пра гэта — асобна, а сёння раю ўсім схадзіць у Нацыянальны мастацкі, паразглядаць краявіды і архітэктуру, угледзіцца ў твары й французаў і беларусаў тае пары, калі не было фатаграфіі.

Каментары45

«Яна стала снайперам». Сталі вядомыя абставіны гібелі ва Украіне 24-гадовай Марыі Зайцавай7

«Яна стала снайперам». Сталі вядомыя абставіны гібелі ва Украіне 24-гадовай Марыі Зайцавай

Усе навіны →
Усе навіны

Працоўныя мігранты праблемы эканомікі Беларусі не вырашаць, і Лукашэнка пачаў гэта разумець. Меркаванне Чалага5

Адміністрацыя Байдэна раскрыла сакрэтныя даныя пра дапамогу Украіне ў вытворчасці дронаў1

Сацыёлагі: Нават праўладныя беларусы не супраць «адлігі», траціна з іх — за вызваленне палітвязняў10

ЕС выкарыстае караля Бельгіі і закон 1944 года, каб не даць Орбану размарозіць расійскія рэзервы5

На нарадзе ў Лукашэнкі сёння гаворка ішла не пра тое, што заяўлена?5

У мінскім метро жанчына з нажом напала на пасажырку

Французскія чыноўнікі патрабавалі ўсыпіць дзіка, які жыве на ферме. За яго заступіліся тысячы чалавек, у тым ліку Брыжыт Бардо2

БДІПЧ: На выбары нас сапраўды запрашалі, але позна1

У выніку абстрэлу Крывога Рога загінула мачаха трох дзяцей. Іх родная маці загінула ў 2022-м падчас акупацыі Херсона1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Яна стала снайперам». Сталі вядомыя абставіны гібелі ва Украіне 24-гадовай Марыі Зайцавай7

«Яна стала снайперам». Сталі вядомыя абставіны гібелі ва Украіне 24-гадовай Марыі Зайцавай

Галоўнае
Усе навіны →