Гісторыя2121

Археолагі сцвярджаюць, што старажытны горад на Менцы ўзнік у канцы X стагоддзя

Загадчык аддзела археалогіі Сярэдніх вякоў і Новага часу Інстытута гісторыі НАНБ Андрэй Вайцяховіч, пад кіраўніцтвам якога праходзяць раскопкі на Менцы, паведаміў, што археолагі даказалі ўзнікненне старажытнага Менска ў канцы X стагоддзя, піша БелТА.

У 2022 годзе прэм'ер-міністр Беларусі Раман Галоўчанка даручыў гісторыкам разабрацца, дзе менавіта зарадзіўся Мінск. Для гэтага быў складзены план археалагічных даследаванняў комплексу на Менцы. У 2023 і 2024 гадах работы ішлі пад кіраўніцтвам археолага Андрэя Вайцяховіча, іх плануецца працягнуць і ў 2025-м.

Падчас раскопак знайшлі ўнікальныя драўляныя канструкцыі і артэфакты, якія дазволілі зрабіць новыя высновы пра гісторыю беларускай сталіцы. Навукоўцы прыйшлі да высновы, што старажытны Менск зарадзіўся на Менцы і потым быў перанесены на месца зліцця Свіслачы і Нямігі.

«Мы за два гады раскопак ужо атрымалі асноўныя вынікі і шмат чаго дасягнулі. У першую чаргу мы правялі даследаванні ўнутрывальных канструкцый і цалкам вывучылі іх вонкавае аблічча, канструктыўныя асаблівасці, час іх узвядзення і далейшы лёс.

І мы можам са стоадсоткавай упэўненасцю сцвярджаць, што гэта тыповыя дрэва-земляныя ўмацаванні для старажытнарускага горада, якія былі ўзведзеныя ў самым канцы X — пачатку XI стагоддзя. Гэта значыць, горад зарадзіўся ў 990-я гады.

Гэтыя ўмацаванні былі сапраўды значнымі і па сваіх памерах не саступалі ўмацаванням, выяўленым у Мінску на Свіслачы. Гэта ў прынцыпе раўнацэнныя па магутнасці гарадскія сцены, але яны створаныя па розных тэхналогіях, бо будаваліся ў розны час. На Менцы горад з'явіўся раней. Тут класічная гарадская структура — гэта дзяцінец, вакольны горад і гарадскія пасады», — расказаў Андрэй Вайцяховіч.

Археолагі таксама вялі работы на пасадах, на дзяцінцы малога гарадзішча і выявілі сляды пражывання дружыны — рэдкія элітарныя рэчы, дарагую зброю. Яны зафіксавалі шэраг пажараў, выкліканых ваенным умяшаннем, і ўзялі ўзоры на радыевугляродны аналіз, каб атрымаць дакладную дату, калі тут рабіліся ваенныя напады, каб потым супаставіць з гістарычнымі падзеямі.

«Мы можам на 100% сцвярджаць, што гэта буйны горад, росквіт якога прыпаў на XI стагоддзе. У канцы XI стагоддзя ён паступова прыйшоў у заняпад, і да сярэдзіны XII стагоддзя жыццё тут цалкам спынілася. Мы можам гэта звязваць з узнікненнем новага горада на Свіслачы, бо цэнтр быў перанесены туды», — падкрэсліў навуковец.

Паводле яго слоў, адно пытанне яшчэ засталося нявысветленым.

«Падчас раскопак мы знайшлі пахаванні, якіх там быць не павінна. Звычайна пахаванняў не ладзілі на тэрыторыі, дзе жылі людзі, яны маглі ўзнікаць толькі ў адным выпадку — калі на гэтым месцы стаяў храм. Таму ёсць такая гіпотэза, што каля паўднёвага ўваходу ў гарадзішча была драўляная царква, вакол якой рабіліся пахаванні ў XI-XII стагоддзі. Каб даказаць гэтую версію або абвергнуць, мы на наступны год запланавалі раскопкі на меркаваным месцы знаходжання храма. Дарэчы, версія пацвярджаецца тым, што мы летась знайшлі недалёка пераноснае кадзіла», — звярнуў увагу Андрэй Вайцяховіч.

Пасля завяршэння буйных раскопак на Менцы плануецца стварыць музей. Як адзначаюць навукоўцы, гэта знакавае месца не толькі для Беларусі, але і для ўсёй Усходняй Еўропы.

Каментары21

  • 1000годзьдзе Фрунзэнскага Райвыканкаму
    11.10.2024
    Пабудума на месцы знаходкі музэй Фрунзэнску, большы ад бібліяэкі з цэладабовай пашпартысткай
  • Вось каб я быў прэм ер
    11.10.2024
    Даручыў ба гісторыкам разабрацца, што Менск стаіць на месцы етаражытнае Альба Лёнкі, а ваўчыца братоў-блізьнятаў са Сьвіслачы выцягла.
    А гэты анттынацыянальны прэм ер толькі дзясяты век.
  • Вось каб я быў прэм ер
    11.10.2024
    [Рэд. выдалена]

«Найгоршы канцэрт у маім жыцці»: беларуска паскардзілася на выступ «Іванушак» у Мінску і набрала 2 мільёны праглядаў11

«Найгоршы канцэрт у маім жыцці»: беларуска паскардзілася на выступ «Іванушак» у Мінску і набрала 2 мільёны праглядаў

Усе навіны →
Усе навіны

Сабаленка афіцыйна стала першай ракеткай свету4

МЗС: Украіну не папярэджвалі пра тэлефанаванне Трампа Пуціну2

Чэргі на польскай мяжы зніклі1

Сябры спевака Дзядзі Вані пацвярджаюць: ён у СІЗА1

Алексіевіч: Пазняк ніяк не можа пагадзіцца, што яго час прайшоў124

У IT-вёсцы пад Мінскам прадаюць стыльны дом2

Трамп пазваніў Пуціну? Ёсць інфармацыя, але Масква абвяргае30

Кіраўнік Віцебскай вобласці расказаў пра спаборніцтва з іншымі абласцямі па колькасці подпісаў за Лукашэнку6

Ці лічыцца дармаедам жанчына, якая выхоўвае дзіця і не працуе?1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Найгоршы канцэрт у маім жыцці»: беларуска паскардзілася на выступ «Іванушак» у Мінску і набрала 2 мільёны праглядаў11

«Найгоршы канцэрт у маім жыцці»: беларуска паскардзілася на выступ «Іванушак» у Мінску і набрала 2 мільёны праглядаў

Галоўнае
Усе навіны →