Спорт33

Шкурын, Сабаленка і скандалы. Што адбывалася ў спорце ў 2023-м

Спрэчны адбор на Алімпіяду, новы футбольны чэмпіён і нечаканыя заявы першай ракеткі. Як мы запомнім спартовы 2023-ці?

Фота: Mike Hewitt / Getty Images

Новая планка ў справах дагаварнякоў

Скандалы з дамоўнымі матчамі — не рэдкасць для беларускага спорту, але сёлета яны выйшлі на новы ўзровень. Усё таму, што ў дагаварняках абвінавацілі аднаго з топаў беларускага футбола.

11 мая 2023 года Беларуская федэрацыя футбола прысудзіла тром беларускім клубам пакаранні за арганізацыю і ўдзел у дамоўных гульнях падчас чэмпіянату краіны. Арганізатарам такіх матчаў прызналі кіраўніцтва салігорскага «Шахцёра», на той час дзейнага чэмпіёна Беларусі, а ва ўдзеле абвінавацілі яшчэ два клубы — «Энергетык-БДУ» і «Белшыну».

Пакаранні атрымаліся суворыя: дзясяткі дыскваліфікаваных гульцоў і супрацоўнікаў клубаў, штрафы ў тысячы базавых велічынь, пазбаўленне ачкоў у сезонах 2022, 2023 і нават 2024 гадоў. Давялося перакроіць вынікі чэмпіянату-2022: «Шахцёр» пазбавілі чэмпіёнства, «Энергетык-БДУ» — срэбра, а камандам на ніжэйшых пазіцыях раздалі пуцёўкі ў еўракубкі. 

Прымусовая страта ачкоў адразу адкінула клубы на дно турнірнай табліцы да зоны вылету, але «Шахцёр» і «Энергетык-БДУ» здолелі адыграцца і застацца ў вышэйшай лізе. У адрозненне ад «Белшыны» — бабруйскі клуб у наступным годзе гуляе ў другім дывізіёне.

Сабаленка — першая ракетка свету

Самая топавая беларуская тэнісістка Арына Сабаленка не раз адмаўлялася выказваць сваё стаўленне да вайны Расіі ва Украіне, нягледзячы на хэйт у адказ з боку ўкраінскіх тэнісістак, якія неаднойчы адмаўляліся ёй ціснуць рукі пасля матчаў. Але ў пачатку чэрвеня Арына абвясціла: «Я не падтрымліваю вайну, то-бок не падтрымліваю Лукашэнку якраз цяпер», нібыта пакінула сабе маленькую прастору для кроку назад. Пасля гэтага тэнісістка зноў уключыла рэжым палітычнага маўчання.

Дзякуючы вылету полькі Ігі Свёнтак з турніру US Open, у верасні Арына стала першай ракеткай свету. Але ненадоўга — праз два месяцы Сабаленка прайграла ў вочнай сустрэчы з Ігай, і Свёнтак вярнулася на вяршыню.

Правал у еўракубках

З-за гісторыі з дамоўнымі матчамі доўга было незразумела, якім будзе беларускае прадстаўніцтва ў футбольных еўракубках. У выніку БАТЭ трапіў у кваліфікацыю Лігі чэмпіёнаў, а «Нёман» і мінскае «Дынама» — у кваліфікацыю Лігі канферэнцый.

Атрымалася збольшага бясслаўна. БАТЭ з ЛЧ даляцеў да кваліфікацыі Лігі канферэнцый — еўракубка на два ўзроўні ніжэй, а потым вылецеў і з яе. «Нёман» адолеў каманду «Вадуц» з Ліхтэнштэйна, але пасля трэцяга раўнда адбору ўсё роўна паехаў дахаты — дзякуй хаця б за заробленыя клубам 850 тысяч еўра. Што да «Дынама», будучы чэмпіён-2023 вылецеў з кваліфікацыі Лігі канферэнцый ужо пасля першага раўнда.

«Дынама» — чэмпіён?

Дарэчы, пра чэмпіёнства «Дынама» — бела-блакітныя аформілі яго датэрмінова ў канцы лістапада. Падзея прадказальная, і вось чаму. 

Яшчэ восенню 2021-га, калі адкрывалі стадыён «Дынама-Юні», Аляксандр Лукашэнка сказаў футбалістам клуба: «У будучым годзе вы павінны быць чэмпіёнамі». Але ж па выніках 2022-га дынамаўцы сталі толькі чацвёртымі, за што міністр спорту Сяргей Кавальчук атрымаў ад Лукашэнкі наганяй. Тады ў спартовых колах пайшлі размовы, што хаця б у 2023-м «Дынама» павінна выканаць загад.

«Шахцёр» і «Энергетык-БДУ», якія ў 2022-м абышлі «Дынама», сёлета страцілі ачкі з-за скандалу з дамоўнымі матчамі. Склад БАТЭ, яшчэ аднаго канкурэнта бела-блакітных, моцна патрапалі палітычныя чорныя спісы, таксама клубу не падпісалі план развіцця, які б дазволіў атрымліваць грошы ад дзяржпрадпрыемстваў — ды і трэба прызнаць, што сам БАТЭ сёлета паказаў сябе не лепшым чынам. Іншыя клубы вышэйшай лігі таксама адчулі на сабе дыскрымінацыю, і ў выніку шлях «Дынама» да чэмпіёнства быў адкрыты — Кавальчук мусіў быць задаволены. 

Сёлетні футбольны сезон адметны яшчэ і найгоршым вынікам БАТЭ за ўсю сучасную гісторыю клуба. Вось тут мы распісвалі, чаму гэта здарылася і як БАТЭ, некалі безумоўны лідар і гонар беларускага футбола, апынуўся па-за медалямі чэмпіянату краіны.

Беларусаў дапусцілі да Алімпіяды. Але ёсць нюансы

Набліжаецца Алімпіяда-2024 у Парыжы, і цэлы год было незразумела, ці змогуць туды трапіць расійскія і беларускія атлеты — нагадаем пра спартовыя санкцыі з-за вайны. Толькі ў снежні МАК вынес рашэнне: спартсмены з расійскім ці беларускім пашпартам насамрэч змогуць прыехаць у Парыж, але толькі ў статусе нейтральных атлетаў.

На Гульнях будзе забароненая любая сімволіка, якая асацыюецца з Расіяй ці Беларуссю, форма мусіць мець нейтральныя колеры. Таксама на Алімпіяду не пусцяць афіцыйныя дэлегацыі Расіі і Беларусі, спартсменаў, афіліяваных з расійскімі ці беларускімі сілавымі структурамі, і тых, хто быў заўважаны ў падтрымцы расійскай агрэсіі ва Украіне.

Пакуль незразумела, як гэта ўсё будзе рэалізоўвацца на практыцы. Напрыклад, што лічыць за падтрымку расійскай агрэсіі? Таксама беларускія спартсмены часта падпісваюць фармальныя кантракты з сілавымі структурамі — напрыклад, гэта датычыць барчыхі Ванэсы Каладзінскай, якая ўжо мае алімпійскую ліцэнзію. Што будзе ў такім выпадку?

Паводле заяваў МАК, ліцэнзіі на ўдзел у Гульнях заваявалі пяць беларусаў. Вядома, што, акрамя Каладзінскай, у гэтым спісе ёсць плыўчыха Настасся Шкурдай, грэка-рымскі барэц Абубакар Аслаханаў і прадстаўнік акадэмічнага веславання Яўген Залаты.

Алімпіяда пачнецца 26 ліпеня — паглядзім, хто з беларусаў у гэты дзень акажацца ў Парыжы.

Поспехі Шкурына і салідарнасць

Як маюцца спартсмены, якія выехалі з краіны праз сваю грамадзянскую пазіцыю?

Галоўная радасць тут — Ілля Шкурын. Выглядае, што былы форвард «Энергетыка-БДУ» знайшоў сябе ў галоўным польскім дывізіёне — Экстракласе. Ён выступае за клуб «Сталь» з Мельца — цяпер яны на 12-м месцы з 18-ці, але Шкурыну статус каманды не перашкаджае забіваць і праяўляць сябе. З пачатку сезона ён забіў ужо восем разоў, і ў лістападзе быў прызнаны найлепшым гульцом усёй Экстракласы! Афіцыйны сайт лігі пісаў тады ў тлумачэнні гэтага выбару: «У сукупнасці, калі гэты гулец трапляе ў сетку, яго каманда не прайграе».

І сёлета беларускаму спорту была не чужая салідарнасць. Шахматыст Уладзіслаў Кавалёў у 2020-м выступіў супраць гвалту, таму на сёння не можа карыстацца падтрымкай беларускай дзяржавы, калі едзе на міжнародныя турніры. На чэмпіянат свету па рапідзе і бліцы, які адбываецца ва Узбекістане з 25 па 30 снежня, Кавалёў едзе ад міжнароднай федэрацыі шахмат і мусіць пакрываць выдаткі самастойна. Але беларусы дапамаглі і ўсяго за суткі сабралі 1600 даляраў, неабходныя Уладзіславу на падрыхтоўку, размяшчэнне і арганізацыйныя пытанні падчас турніру.

Шкурын — далёка не адзіны беларускі спартсмен, якому знайшлося месца за мяжой. Згадаем Віталя Рака, кіраўніка клуба адзінаборстваў «Волат», які за гады працы ў Беларусі падрыхтаваў багата пераможцаў міжнародных турніраў. У пачатку 2022-га беларускія ўлады закрылі «Волат», але сёлета Віталь адрадзіў клуб у Польшчы. Трэнер, якога выгнала дзяржава, цяпер працуе з беларусамі Варшавы — і, па яго словах, гуртуе іх, каб «яны нарэшце сталі гаспадарамі сваёй зямлі».

«Наша Нiва» — бастыён беларушчыны

ПАДТРЫМАЦЬ

Чытайце таксама:

Найлепшы футбаліст Беларусі — віцябчук з афрыканскімі каранямі. Хто такі Макс Эбонг?

Беларускаму футбалісту плацілі па $5 тысяч на месяц, але не выпускалі на поле — абсурдная палітычная гісторыя

Ведаеце, хто абганяе «Барселону» ў чэмпіянаце Іспаніі? Заштатны клуб з двума ўкраінцамі ў складзе

Каментары3

  • Жвір
    28.12.2023
    Новы чэмпіён Беларусі з футболу цалкам штучны варыянт. Тут больш лягічна было б адзначыць посьпех Нёмана і надзяліць належнае ўвагаю Тарпеда ды Іслач. Футбол камандная гульня, а вось вынікі спартоўцаў-індывідуалаў застаюцца нябачнымі, акром Сабаленка. Я лічу, што 2023-ці быў пасьпяховым для знакамітай беларускай тэнісісткі. Пажадаем ёй заваяваць усё Вялікія Шалóмы ў наступным годзе ды сьпіхнуць палячку з Алімпа.
  • Жвірная паскуда
    28.12.2023
    Жвір, як звычайны лукатроль, напісаў тут выступ. Нікому не цікавы вусаты спорт. А палячка запіхне многа раз тваёй кабыле і табе, мярзотная пачвара.
  • Жвір
    29.12.2023
    Санітары ўжо ў дарозе, а покі выпі дыязэпаму, СТУКАЧЫНА... :)

Што за чамадан носіць каля Лукашэнкі ягоны ахоўнік? Не, там не ядзерная кнопка9

Што за чамадан носіць каля Лукашэнкі ягоны ахоўнік? Не, там не ядзерная кнопка

Усе навіны →
Усе навіны

«Што возьмеш з гэтага дзеда?» На беларускай трыбуне падчас матчу ў Варшаве здарылася патасоўка4

Ліквідавана Пінская каталіцкая духоўная семінарыя4

Двух расійскіх кантрактнікаў асудзілі ў Расіі да пажыццёвага за расстрэл дзевяці чалавек у акупаванай Валнавасе2

«А што вы хочаце за такія грошы?». Тыкток абмяркоўвае гасцініцу ў Ашмянах5

Міністр замежных спраў Ізраіля тэрмінова вылецеў у Нідэрланды2

Пад Мазыром п'янага кіроўцу спынялі стрэламі

«Стануць сябрамі камісій, назіральнікамі». Ветэранаў МУС задзейнічаюць у выбарах11

Кітайскія навукоўцы абвясцілі аб стварэнні зброі з «Зорных войнаў»1

Лукашэнку на «Дажынках» у Полацку падарылі меч часоў Усяслава Чарадзея12

больш чытаных навін
больш лайканых навін

Што за чамадан носіць каля Лукашэнкі ягоны ахоўнік? Не, там не ядзерная кнопка9

Што за чамадан носіць каля Лукашэнкі ягоны ахоўнік? Не, там не ядзерная кнопка

Галоўнае
Усе навіны →