Свет44

Бойкі «раён на раён» і моцная класавасць. Як беларус паўгода працаваў у Папуа — Новай Гвінеі

Беларускі айцішнік Сяргей Гаваруноў расказаў на сайце Devby.io, як жыў у адной з самых небяспечных краін свету, дзе ў выбарах удзельнічаюць 4 тысячы чалавек, а ў мясцовых ёсць лукі з атручанымі стрэламі. 

Падчас велатрэніроўкі на тэхнічным прыпынку мы сустрэлі шмат дзяцей. Наступны раз мы зноў да іх заехалі з падарункамі

Я некалькі гадоў працаваў у кампаніі Gurtam — займаўся ўкараненнем прадукту. Быў Covid, калегі працавалі дыстанцыйна, і мне падалося, што было б добра апынуцца ў «традыцыйнай», афлайн-кампаніі, і атрымаць практычны досвед у сферы тэлематыкі.

Стаў разумець, што паступова выгараю: праз рэлакейт, вайну, адносіны, напэўна, таксама. У дадатак мне даўно хацелася пажыць у экзатычнай краіне. Дапамог выпадак — і я на паўгода адправіўся ў далёкую Папуа — Новую Гвінею.

Мой досвед насіў выключна суб'ектыўны характар. У мяне магло скласціся памылковае ўражанне праз стрэс, які я адчуў.

«Тут быццам выкручаная экспазіцыя»

У Папуа — Новай Гвінеі жыве каля 10 млн чалавек, па-англійску там слаба гавораць, хоць гэта афіцыйная мова (Папуа — Новая Гвінея была брытанскай калоніяй). У асноўным жыхары камунікуюць на ток-пісін — сумесі англійскай і мясцовых моў.

Першае ўражанне ад краіны — горача, усё аслеплена сонцам, быццам выкручаная экспазіцыя. Шмат смецця, няма архітэктурнага адзінства. Многае тады было незразумела.

У мясцовых своеасаблівыя рысы твару, яны невысокія, ад іх моцна пахне (у дамах часта няма каналізацыі).

Там адчуваецца моцная класавасць. Напрыклад, бедныя пастаянна грызуць або жуюць бетэльнат (псіхаактыўны арэх) з лаймавым парашком. Да 30 гадоў у іх развіваецца фіброз гартані, у многіх аранжавыя вусны і бітыя зубы. Ёсць сярод мясцовых і багатыя людзі, у якіх бізнэс скіраваны на экспатаў.

У папуасаў вельмі маленькія радасці: адпачыць, выпіць піва, пагуляць у рэгбі. У такіх краінах інтэрнэт дарагі і не кожны можа сабе дазволіць. Таму многія ходзяць з кнопкавымі тэлефонамі.

Са знаёмымі ў Kitesurfing Club
Экскурсія па мясцовым бізнэсе. Вырошчваюць какава-бабы, чысцяць, сушаць, пакуюць і экспартуюць у Дубай. І кава класная!

Прасілі кантакты нават беларускіх сантэхнікаў

У Папуа — Новай Гвінеі шмат экспатаў. Звычайна яны працуюць для буйных міжнародных карпарацый, напрыклад, Heineken, ExxonMobil. Там не хапае адукаваных людзей. А грошы ў краіне ёсць — здабываюцца газ, алмазы, золата, пальмавы алей, каўчук, какава-бабы. Таму актыўна шукаюць супрацоўнікаў.

Мяне неаднаразова пыталіся, ці ёсць у мяне знаёмыя з Беларусі інжынеры, сістэмныя адміністратары і нават сантэхнікі.

Там могуць пабудаваць гатэль з неверагодным аздабленнем, але пры гэтым з жахлівай якасцю мантажных работ, што прыводзіць да велізарных выдаткаў.

Проста так на працу ў Папуа, напрыклад, праз LinkedIn, не патрапіш, патрэбныя знаёмствы. IT-спецыялісты вельмі запатрабаваныя. Праграмістаў тут вельмі мала. Рэйты крыху большыя, чым у Еўропе і ЗША. Звычайна шукаюць спецыялістаў высокага ўзроўню.

Калі пераязджаеш з сям'ёй на працу ў вялікай карпарацыі, то дзецям аплацяць школу. У Папуа складана з добрай адукацыяй. Шмат школ ад пратэстанцкіх грамад.

Адзіны сацыяльны ліфт для мясцовых — трапіць на працу ў мясцовы аналаг «Газпрама». Нават паехаць на заробкі няма шанцаў. Вельмі дарагія для мясцовых рэалій квіткі, складана атрымаць візу.

Склалася ўражанне, што папуасы не вельмі матываваныя нешта мяняць, вучыць новае. Я хацеў дапамагчы свайму ахоўніку, які ўмеў чытаць і пісаць па-англійску, запісаў на свой стары тэлефон некалькі кніг. Але праз тыдзень ён пачаў глядзець фільмы замест чытання, а яшчэ праз тыдзень проста згубіў тэлефон.

З іншага боку, там былі і адэкватныя людзі, якія разумелі, што празмернае ўжыванне бетэльната, піва і цыгарэт — гэта шкодна і разбуральна. Яны займаліся звычайна якім-небудзь дробным бізнэсам, пераважна ў сельскай гаспадарцы, напрыклад, экспартам кавы, культывацыяй дрэў.

«З гэтай краінай лепей спраўлюся»

На адной з выстаў, куды я трапіў ад Gurtam, убачыў нашага даўняга партнёра з Папуа — Новай Гвінеі. Мы разгаварыліся, і ён прапанаваў мне працу. Выслаў неабходныя дакументы, скан пашпарта, яны купілі квіткі, і я паехаў у Папуа — Новую Гвінею на паўгода.

Шлях заняў 36 гадзін! Ляцеў па маршруце Варшава — Доха — Маніла — Порт-Морсбі.

Перад пераездам ніяк асабліва не рыхтаваўся. Паглядзеў толькі ролік Варламава і падумаў: «Ну, я з гэтай краінай лепей спраўлюся».

Беларусам у Папуа — Новую Гвінею патрэбная віза (можа быць электронная). Працадаўца цалкам займаўся маімі дакументамі. Спачатку ў мяне была віза на месяц, потым яе працягнулі, у выніку замяніўшы на працоўны ДНЖ на тры гады.

Калегі ўвесь час прасілі фатаграфаваць гэтых дзяўчат. Адрозніваюцца камплекцыяй ад тыповых папуасак

Я і ўвесь час працаваў, і ўвесь час адпачываў

Кампанія, у якой я працаваў, займаецца ўкараненнем GPS-маніторынгу. Кліенты — лагістычныя, ахоўныя і горназдабыўныя кампаніі. Маніторылі самазвалы, грузавікі, асабісты транспарт супрацоўнікаў.

Папуа — Новая Гвінея — небяспечная краіна. Трэба пастаянна сачыць за ўсімі аўтамабілямі — высокі шанец, што абрабуюць ці нападуць на кіроўцу.

У кожнай машыне ёсць аварыйная кнопка. Калі нешта здараецца, у цэнтр маніторынгу паступае апавяшчэнне і каманда выязджае на месца здарэння. У большасці аўтамабіляў у краіне ўсталяваная маніторынгавая сістэма.

Мяне запрашалі на пасаду кіраўніка. І займаўся я практычна ўсім. Былі вельмі недакладныя межы паміж працай і асабістым часам. Я і ўвесь час працаваў, і ўвесь час адпачываў.

Займаўся кіраваннем: апісваў і аптымізаваў працэсы, алічбоўваў дакументацыю. Настройваў софт. Удзельнічаў у спаборніцтвах па картынгу, настройваў, як інжынер, картынг для свайго боса. Удзельнічаў у дабрачынных івэнтах як маркетолаг.

Усё забяспечвала кампанія

Кампанія давала мне ўсё: легалізацыю, працу, кватэру, машыну і бяспеку. Я там быў як сацыяльнае дзіця. Абавязкаў было шмат, кола знаёмстваў і забаў — арганічныя. Ужо праз тры тыдні становіцца ўсё зразумела. Забавы паўтараюцца, а тое, чым прывык займацца ў Еўропе — ездзіць на ровары, сустракацца з сябрамі, — там было раскошай.

Дык чаму ж я заставаўся там? Мяне затрымалі ў Папуа — Новай Гвінеі абяцанні з боку кіраўнікоў, практычны досвед, адказнасць перад кліентамі і змены, якія я ініцыяваў.

Спаборніцтвы па картынгу прыносілі шмат радасці, а катанне на матацыкле ў незнаёмай краіне, дзе асяроддзе кажа, што гэта небяспечна і ні да чога добрага не прывядзе, — давала столькі шчасця, што ўсё астатняе здавалася чымсьці часовым.

Чатыры тысячы кандыдатаў на выбарах і бойкі раён на раён

Мясцовыя вельмі неабавязковыя — вечнае заўтра і ў працы, і ў асабістых адносінах.

Вось прыклад: я хацеў стаць пілотам, здалося, што гэта будзе вельмі проста зрабіць. Праз удалы збег абставінаў пазнаёміўся з уладальнікам верталётнай кампаніі. Дамовіліся навучацца разам, але ўсё зацягнулася, і не было святла ў канцы тунэля.

Перашкодзілі выбары! Там дзіўная сістэма: ледзь не чатыры тысячы кандыдатаў. Кожная група вылучае свае кандыдатуры. Усяму гэтаму спадарожнічаюць бойкі, сутыкненні. У дадатак там былі ўнутраныя рэчы, нібыта бягучы прэм'ер даў хабар, былі разборкі і нават забойствы.

Я гуляў у футбол, хтосьці даў мяч не так — і ўсё, пачынаюцца бойкі на 50 чалавек. Там да гэтага часу папулярныя бойкі раён на раён, кідаюцца камянямі.

У аднаго з маіх ахоўнікаў быў лук з атручанымі стрэламі. У экспатаў заўсёды ёсць агнястрэльная зброя. Шмат наркотыкаў, спякота, нецярпімасць, нізкі ўзровень жыцця. Адчуваецца нерэалізаваная энергія і незадаволенасць жыццём.

Задворкі супермаркета

Нармальна мець 8—12 дзяцей. Высокая смяротнасць, бо шмат ДТЗ (ездзяць п'яныя). Наогул, мясцовыя могуць гадзінамі стаяць каля дарогі і чакаць, пакуль хтосьці разаб'ецца. Гэта падстава ўсё забраць з машыны і так разжыцца.

Мне здавалася, што папуасы самі ствараюць імправізаваныя блокпасты! Трэба заплаціць, каб яны прыбралі дрэва, якое яны самі ж кінулі.

У многіх мясцовых пастаянна пакусаныя ногі, праз высокую вільготнасць раны дрэнна гояцца. Змеі часта кусаюць. Медыцына платная, у клініках працуюць філіпінцы і кітайцы. Філіпінцы там як сярэдні клас, ездзяць у Папуа на заробкі — атрымліваюць 1000 даляраў, а таксама ежу і жыллё.

Прыём у лекара каштуе 100 даляраў. У мясцовых жа няма доступу да медыцыны.

На рынак ходзіш з ахоўнікам, мясцовыя жывуць у халупах

Цэны вельмі высокія, калі хочаш падтрымаць еўрапейскі ўзровень жыцця. Прадукты ў крамах у 2-6 разоў даражэйшыя, чым у Польшчы.

Ёсць рынкі для мясцовых. Туды трэба ісці з ахоўнікам — могуць абрабаваць. І там такія жудасныя прадукты — рыба, вылаўленая з бруднай затокі, садавіна, рыс.

Увогуле, у Папуа — Новай Гвінеі людзі выжываюць. Бачыў дзяцей з уздутымі жыватамі.

У краіне даволі дрэнна з экалогіяй. Смецце не перапрацоўваюць, а спальваюць, праз гэта ў нізінах моцны смог. Белыя жывуць на пагорках, а ўнізе, дзе мясцовыя, — смог, цяжка дыхаць. Плюс чамусьці паляць траву, і стаяў таксічны пах. У дадатак нерэальная спякота — заўсёды мінімум плюс 30.

Рынак у горадзе Лаэ

Мясцовыя жыхары жывуць па-за любымі эканамічнымі адносінамі: так мала зарабляюць, што нічога не могуць купіць. Займаюцца земляробствам або бартарам, ловяць рыбу. Так і выжываюць.

Нават нармальных дамоў няма, усё будуецца з бляшаных лістоў. А ў вёсках наогул жывуць у драўляных халупах на палях.

Я ўбачыў, як адукаваныя людзі, якія ў сябе дома прапаведуюць сартаванне смецця, на астравах заплюшчваюць вочы на розныя экалагічныя злачынствы мясцовых (і свае таксама).

Порт-Морсбі. APAC Haus

Дарога дадому ў Еўропу

Я пачаў заўважаць, што прапанаваныя мной змены не знаходзяць водгуку ў майго боса, які быў часта заняты картынгам і забаўкамі. Праведзеная праца не заахвочвалася. Мне абяцалі адно, а я атрымаў іншае. Усё гэта было пераплецена з унутранымі канфліктамі ў кампаніі, часам не разумеў, што да чаго.

Мы дамаўляліся: калі мне не спадабаецца, то я вяртаюся назад у Варшаву. Так і адбылося. А пазней мяне запрасілі працаваць у Танзаніі. Але пра гэта іншым разам.

Тыповы захад сонца. Від з дома

Плюсы жыцця ў Папуа — Новай Гвінеі

  • Магчымасць спазнаць сябе, узаемадзейнічаць у некамфортных умовах з невядомымі людзьмі.
  • Магчымасць пажыць у іншай рэальнасці, як у гульні Far Cry.
  • Я ўдасканальваў сваю англійскую мову.
  • Займеў цікавыя сувязі.
  • Мог займацца картынгам.
  • Любаваўся на матацыклах прыгожымі відамі, нягледзячы на дрэнныя дарогі.

Я вынес адтуль бясцэнны досвед. Навучыўся дамагацца сваёй мэты, агучваць свае патрэбы. Хацеў быць пілотам — праходжу навучанне. Шмат меў зносін з супертаксічнымі багатымі людзьмі, у якіх усё ёсць. Сустракаў незвычайных, смелых і пазітыўных людзей — імі натхняўся.

Прыехаўшы ў Еўропу, я быў рады мыць посуд, стаяць у чарзе, мыць машыну — гэта стаў мой выбар. Я як той Сізіф, у якога адабралі камень, а ён па ім сумаваў.

Цяпер не страшна ўжо губляць працу або знаходзіць новую. Не так палохае небяспека і смерць. Калі ўжо там атрымалася адаптавацца, то ўжо знаходзячыся ў Еўропе — няма нічога, што магло б здзівіць або збянтэжыць.

У Папуа ўсё было зусім інакш.

Дарогі ў Папуа — Новай Гвінеі. Кювет у траве, ніколі не ведаеш, што чакае за паваротам

Каментары4

  • Acab
    19.08.2023
    Цікава
  • Максим Дизайнер
    21.08.2023
    Какая скукотища. Не удивительно, что его, такого красавца, баба послала. Очередной, "которому удалось". Не пью, не курю, совершенствую английский, на велосипедике катаюсь, ЗОЖничек несчастный. Как он туда вообще выехал без совершенного английского, и с кем его совершенствовал?С папуассами?А когда в Минске весь мусор в одну кучу пол жизни сваливал, совесть не мучала?И кто его в Варшаве так тщательно сортирует?Это же не Германия. С одной стороны. интересное место,  с другой - абсолютно аморфный герой-приживальщик. И смерть ему уже не страшна, и потеря работы. Василию заводчанину пускай эту байкупокажет, как ему бедненькому страшно жилось на берегу океана в статусе белого господина с кучей бабла.
  • Трансгуманизм
    21.08.2023
    Максим Дизайнер, ну ты и мизантроп...

ГУБАЗіК пагражае Максу Каржу9

ГУБАЗіК пагражае Максу Каржу

Усе навіны →
Усе навіны

Выпускнік мінскай беларускамоўнай гімназіі скончыў Гарвардскі ўніверсітэт. Вось дзе ён цяпер працуе21

Трагедыя ў Мінскім раёне: загінулі двое дзяцей

Мужчына, які ўдарыў малатком па сцяне Крамля, аказаўся не беларускім палітвязнем, а яго поўным цёзкай

Змянілі тэрмін уручэння позвы на вайсковыя зборы

«Дзмітрыеву сказалі: «Калі нешта не тое, адразу вернешся ў турму»19

У Драздах выратавалі бабра, які праваліўся ў адкрыты калодзеж

Санкцыі перагледзець, паслоў вярнуць? Што стаіць за «маніфестам» Андрэя Дзмітрыева11

Сяргей Скрыпаль упершыню пракаментаваў замах на сябе па загадзе Пуціна3

Колішняму начальніку аддзела Банкаўскага працэсінгавага цэнтра пагражае да васьмі гадоў калоніі за данаты і каментары ў Telegram1

больш чытаных навін
больш лайканых навін

ГУБАЗіК пагражае Максу Каржу9

ГУБАЗіК пагражае Максу Каржу

Галоўнае
Усе навіны →