Варанецкі, Прэйгерман, Швец. Хто тыя людзі, якія паручыліся за журналістак Tut.by
Учора трох паручальнікаў за журналістак Tut.by, якія пакінулі краіну з-за пераследу, аштрафавалі на вялікую суму — 18 500 рублёў кожнага. Тымі паручальнікамі былі дэпутат Валерый Варанецкі, палітолаг Яўген Прэйгерман і бізнэсовец Аляксандр Швец. «Наша Ніва» расказвае пра іх асобы.
Валерый Варанецкі: выступаў у абарону Курапат і нацыянальнага сцяга
59-гадовы Валерый Варанецкі ў мінулым дыпламат. Быў паслом у Славакіі, Аўстрыі і Харватыі, пастаянным прадстаўніком Беларусі ў міжнародных арганізацыях у Вене і ў АБСЕ. У дэпутатах з 2016 года.
«Па поглядах беларус», — даюць яму ацэнку ў дыпламатычных колах.
У 2019-м Варанецкі адрэагаваў на знос крыжоў у Курапатах.
«Першая рэакцыя — разгубленасць, боль і трывога… Калі мы навучымся, як у народзе кажуць, абыходзіцца па-людску? Па-хрысціянску? Не абражаючы пачуццяў і годнасці адзін аднаго?», — пісаў дэпутат у фэйсбуку.
Ён таксама падтрымліваў ідэю стварэння ўніверсітэта з беларускай мовай выкладання.
Пасля выбараў ён сустракаўся з людзьмі са сваёй акругі і казаў, што салідарны з пратэстоўцамі, якія абурыліся арганізацыяй сёлетніх прэзыдэнцкіх выбараў.
«На жаль, замест таго, каб з разуменнем падысці да гэтага, выйсці на дыялог, улады паказалі сілу. Быў пяройдзены рубікон», — адзначаў ён.
У 2021-м Валерый Варанецкі выказваўся супраць забароны бела-чырвона-белага сцяга.
«Трэба мець на ўвазе, што бел-чырвона-белы сцяг з'яўляўся першым дзяржаўным сцягам нашай адроджанай беларускай дзяржавы. Пад ім яна рабіла першыя крокі па ўмацаванні свайго нацыянальнага суверэнітэту і незалежнасці. <…> З ім былі звязаны вельмі важныя старонкі гісторыі нашай з вамі маладой беларускай дзяржавы. І таптацца па сваім мінулым, калі мы глядзім у будучыню і хочам пабудаваць моцную, незалежную і квітнеючую краіну, на мой погляд, — недапушчальна. Мы павінны шанаваць сваю гісторыю», — разважаў дэпутат.
Вядома, што ў 2020-м Варанецкаму прапаноўвалі ўвайсці ў Каардынацыйную раду. Ён адмовіўся, а на наступны дзень выступіў у газеце «Звязда» з прапановай стварыць нацыянальную раду пры ўладзе.
Варанецкі застаецца часткай сістэмы.
«Ягоная беларускасць спалучаецца з адсутнасцю волі да дзеяння. Чалавек сядзіць у Палаце прадстаўнікоў, але галасуе так, як трэба, нават за самыя рэпрэсіўныя законы», — кажуць пра Варанецкага.
«Ён баязлівы, ён і так шмат сабе дазваляў. Калі казаць агулам, то ён такі ж самы, як Румас ці Калаўр — усё разумеюць, але нічога не робяць. А калі казаць пра чалавечыя якасці, то ён прыемны, і да людзей, з якімі працаваў, ставіўся з павагай», — такую ацэнку дае дэпутату адзін з калег.
Яўген Прэйгерман: быў, фактычна, пазаштатным супрацоўнікам Міністэрства замежных спраў
Яўген Прэйгерман — 36-гадовы выпускнік факультэта міжнародных адносін Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта, доктар палітычных навук.
Вырас у сям'і чыгуначнікаў. Жонка — спецыялістка па гендарных пытаннях.
Пасля БДУ навучаўся па праграмах у Швецыі і Вялікабрытанні. Дысертацыю бараніў па замежнай палітыцы Арменіі. У студэнцкія часы арганізаваў суполку «Ліберальны клуб».
Некаторыя сябры гэтай арганізацыі цяпер у вымушанай эміграцыі.
Хоць сам Прэйгерман і не быў у «Разумных сетках», але яго сябры, якія потым з ім працавалі, — былі. Таму Яўген, па вялікім рахунку, прадукт таго ж інкубатара, што і Аляксей Дзермант, Пятро Пятроўскі. Але ж гэта птушкі рознага палёту.
Прэйгерман трапіў у поле зроку макееўскага МЗС.
Са сваім «Мінскім дыялогам», які вырас з «Ліберальнага клуба», Прэйгерман стаў, фактычна, пазаштатным супрацоўнікам Міністэрства замежных спраў.
Заходнікі любяць фарматы дыялогаў, арганізаваных няўрадавымі арганізацыямі — Прэйгерман заняў нішу і адразу трапіў пад абвінавачванні ў рабоце на рэжым Лукашэнкі.
«Бярэ грошы на Захадзе і на іх абслугоўвае беларускую ўладу», — казалі пра яго.
У 2017 годзе Франак Вячорка назваў Прэйгермана «членам групы падтрымкі Лукашэнкі».
«Пасля тактычнай перамогі па прыпыненні амерыканскіх санкцый група падтрымкі Лукашэнкі едзе з гастролямі ў Вашынгтон. Няпростая задача ўскладзеная на намесніка Макея Алега Краўчанку і Яўгена Прэйгермана. Ім трэба пераканаць Захад, што пасадкі і разгоны — усяго толькі тэхнічны збой, а «лібералізацыя» працягваецца. Усё гэта анансуецца як неабходнасць працягу «дыялогу», хаця гэта ўсё менш нагадвае дыялог, а хутчэй бандыцкі шантаж: маўляў, альбо вы падтрымаеце Лукашэнку, альбо мы здаём краіну Пуціну», — выказваўся Вячорка.
Сам Прэйгерман у інтэрв'ю казаў, што ён не адбельвае рэжыму, а тлумачыць, што Беларусь — больш складаная, чым проста апошняя дыктатура Еўропы.
Пасля жорсткага разгону пратэстаў у жніўні 2020 года Яўген Прэйгерман асудзіў гвалт сілавікоў:
«Нават для мяне дыялог немагчымы. Калі ты бачыш, да якой ступені збіваюць людзей і парушаюцца базавыя правы чалавека, дастаткова складана гаварыць пра дыялог <…> Калі адбываюцца такія зверствы ў ХХІ стагоддзі ў цэнтры Еўропы <…> Мільёны людзей убачылі гэтыя кадры са збіццём. І нават тыя, хто раней быў прыхільнікам Лукашэнкі і галасаваў за яго, больш не гатовыя за яго прагаласаваць», — каментаваў ён.
Летам мінулага года Прэйгерман быў адным з ініцыятарам сустрэчы экспертаў Саюзнай дзяржавы ў Мінску, дзе абмяркоўвалася сітацыя з бяспекай у рэгіёне пасля пачатку вайны, санкцыі.
Аляксандр Швец: кіраўнік саюзаў прамыслоўцаў
Старшыня Рэспубліканскага саюза прамыслоўцаў і прадпрымальнікаў 58-гадовы Аляксандр Швец ў 90-я быў памочнікам міністра фінансаў. У пачатку нулявых нядоўгі час займаў пасаду першага намесніка міністра прадпрымальніцтва і інвестыцый. Пазней быў на кіруючых пасадах у Белінвестбанку і беларускім прадстаўніцтве кампаніі Xerox.
Саюз прадпрымальнікаў узначальвае з 2016 года. Таксама старшынствуе ў Беларускай навукова-прамысловай асацыяцыі.
У 2020-м, калі бізнэс нёс страты праз каранавірус, Швец лічыў недастатковымі меры падтрымкі, якія прынялі ўлады. Ён казаў, што ў красавіцкі ўказ №143 увайшла толькі маленькая частка прапаноў, якія агучвалі бізнэсоўцы. І калі падтрымка прапісана няясна, то карныя меры — дакладна акрэслены.
У снежні 2020-га The Insider апублікаваў некалькі дакументаў, з якіх вынікала, што ў Крамлі нібыта ідзе праца з беларускім «актывам» па стварэнні новай партыі з працоўнай назвай «Права народа», якая будзе выступаць супраць Лукашэнкі, але за інтэграцыю з Расію. Сярод «актыву» згадвалася і прозвішча Швеца. Але ён абверг тую інфармацыю, як і іншы чалавек са спіса. Сапраўднасць тых дакументаў таксама была пад пытаннем.
У 2021-м, калі ўводзілі змены па падатках для ІП, Швец характарызаваў гэты крок як выпраўленне перакосаў і лічыў, што іпэшнікам трэба пераходзіць у юрасобы.
У суд выклікалі людзей, што паручыліся за журналістак Tut.by, якія з'ехалі за мяжу
Золатава і Чэкіна — 12 гадоў калоніі. На прысудзе суддзя Валянціна Зянькевіч трымала іх у кайданках
Пасля даносу Бондаравай раптоўна адмянілі выставу ў музеі Янкі Купалы. Цяпер яна патрабуе на музеі шыльды па-руску27
Каментары