Навука і тэхналогіі

Моцная сонечная бура аднойчы знішчыць інтэрнэт. І мы да гэтага не гатовыя

Калісьці адбудзецца геамагнітная бура, якая ў адзін момант выключыць інтэрнэт ва ўсім свеце. Пытанне толькі калі, піша «Папулярная механіка».

Вы можаце часта правяраць прагноз надвор'я, але калі вы апошні раз думалі пра надвор'е ў космасе? Для таго, каб пра гэта задумацца, ёсць важкая прычына: аднойчы на сонцы адбудзецца такая бура, якая надоўга адключыць інтэрнэт ва ўсім свеце.

У 2013 годзе страхавая кампанія Lloyd's of London прадказала, што самыя экстрэмальныя буры касмічнага надвор'я могуць закрануць 20-40 мільёнаў чалавек у ЗША і нанесці шкоду на суму да 2,6 трыльёнаў даляраў, а аднаўленне зойме да двух гадоў, паводле даных Нацыянальнага кіраўніцтва акіянічных і атмасферных даследаванняў.

Але людзі толькі цяпер пачалі задумвацца пра тое, як падрыхтавацца да гэтых сонечных бур. Улічваючы, што на карту пастаўлена столькі грошай і жыццяў, чаму гэтаму не надаюць больш увагі?

У новым даследаванні Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Ірвайне навукоўцы вызначылі некаторыя патэнцыйна слабыя месцы ў інтэрнэт-інфраструктуры, каб дапамагчы чалавецтву падрыхтавацца.

Знішчэнне сеткі

Даследчыкі, якія вывучаюць касмічнае надвор'е, пастаянна назіраюць за сонечнымі з'явамі і спрабуюць іх прадказаць. Ёсць тры віды з'яў, на якіх яны факусуюцца: геамагнітныя буры, часціцы сонечнай энергіі, якія ўздзейнічаюць на спадарожнікі, і радыёўсплёскі, звязаныя з успышкамі, што могуць перапыніць спадарожнікавую сувязь.

«Геамагнітныя буры, у сваю чаргу, пачынаюцца як «вывяржэнні на сонцы», — расказаў «Папулярнай механіцы» Роберт Стынбург, які выконвае абавязкі кіраўніка Бюро прагназавання касмічнага надвор'я NOAA. — Сонца выкідвае ў космас вялікія згусткі плазмы. Гэтыя згусткі нясуць з сабой ўласнае магнітнае поле. І калі яно накіраванае на зямлю, то, прыляцеўшы, можа ўзаемадзейнічаць з магнітным полем Зямлі і выклікаць геамагнітную буру. Гэта, верагодна, самае значнае іх уздзеянне».

Геамагнітныя буры парушаюць працу энергасістэмы, выклікаючы электрычныя токі ў лініях электраперадач, кажа Стынбург. Яны таксама могуць стварыць токі ў кабелях пад акіянам.

«Хоць геамагнітная бура ўздзейнічае на зямлю агулам, уздзеянне на сетку лакалізуецца ў залежнасці ад геалогіі паверхні пад гэтымі лініямі перадачы, — тлумачыць Стынбург. — Таму ёсць месцы, дзе інфраструктура больш успрымальная да гэтых індукаваных токаў. І гэта звязана з праводнасцю грунту».

«Спадарожнікі таксама могуць пацярпець ад энергетычна зараджаных пратонаў і цяжкіх ядраў, якія выкідваюцца падчас бурных здарэнняў на сонцы, — кажа Стынбург. — Яны дасягнуць зямлі за некалькіх хвілін або гадзін. Касмічныя апараты на арбіце могуць пацярпець ад гэтых часціц, калі яны трапяць у электроніку спадарожнікаў».

«Чорныя лебедзі»

У ЗША рызыка адключэння сетак падчас сонечных бур асабліва высокая, бо яны размешчаныя ў высокіх шыротах і маюць больш працяглую кабельную інфраструктуру, чым у Еўропе, сказана ў новым даследаванні. Сінгапур — цэнтр інтэрнэт-актыўнасці, размешчаны ў больш бяспечным месцы паблізу экватара. Азія адносна ўстойлівая, але Кітай у большай рызыцы, чым Індыя. Аўстралія, Новая Зеландыя і блізкія выспы, хутчэй за ўсё, страцяць сувязь. Кабель, які злучае Еўропу і Бразілію, менш схільны да пашкоджанняў, чым кабель, які злучае ЗША і Еўропу.

У артыкуле даследчыкі рэкамендуюць размяшчаць падводныя кабелі ў больш нізкіх шыротах. Яны таксама падтрымліваюць ідэю паляпшэння аўтаматызаванага рэагавання на інцыдэнты, пратаколаў перадачы даных і сістэм рэзервовага капіявання.

«Мы праводзім шмат тэстаў, але ў асноўным тэставанне праводзіцца для невялікай колькасці збояў, — кажа Сангіта Абду Джыёці, дацэнт кафедры інфарматыкі Каліфарнійскага ўніверсітэта ў Ірвайне і аўтар артыкула. — Сонечныя супербуры могуць стварыць сцэнар, які прывядзе да масавых збояў. Адначасова могуць выйсці з ладу некалькі цэнтраў апрацоўкі даных, некалькі каналаў сувязі, некалькі маршрутызатараў. Мы нават не разумеем, як інфраструктура адрэагуе на такі сцэнар збою. У цяперашні час [існуе] толькі шмат правілаў, як усё павінна быць перанесена ў ручным рэжыме».

Пандэмія COVID-19, якую Джыёці называе «чорным лебедзем» за яе непрадказальны характар, натхніла даследчыцу на вывучэнне гэтай тэмы. «Наша грамадства не прымае пад увагу найгоршыя сцэнары. Менавіта падчас ізаляцыі ў красавіку 2020 года я пачала думаць… Я даўно чытала пра гэтыя сонечныя буры».

Хоць інструменты мадэлявання касмічнага надвор'я існуюць, усё яшчэ даволі складана прадказаць, што будзе рабіць сонца. Стынбург кажа, што яго натхняе прагрэс, якога дасягнулі навукоўцы ў галіне лічбавых мадэляў, у тым ліку новы праект па машынным навучанні.

Чытайце яшчэ:

Першага тунэля Hyperloop Ілана Маска больш няма. Чаму ідэя так і не была рэалізаваная?

Навукоўцы сцвярджаюць, што мы насамрэч маглі б жыць у камп'ютарнай гульні і не ведаць пра гэта. Вось як яны гэта тлумачаць

Каментары

«Ляцелі вельмі нізка». Лукашэнка прызнаў пралёт дронаў над Беларуссю3

«Ляцелі вельмі нізка». Лукашэнка прызнаў пралёт дронаў над Беларуссю

Усе навіны →
Усе навіны

Цюркскія дзяржавы дамовіліся пра адзіны лацінскі алфавіт. Убаку толькі Кыргызстан7

Новы генсак НАТА выступіў за права Украіны наносіць дальнабойныя ўдары па Расіі3

Продажы аўтамабіляў і электрамабіляў у Беларусі б'юць гістарычныя рэкорды5

У Варшаве іншаземцы стаялі начамі ў чарзе, каб зарэгістраваць аўтамабіль. Беларус спазніўся на адзін дзень і страціў грошы3

У Калінкавічах раніцай узарваўся «шахед»?13

УСУ знішчылі ракетамі ATACMS РЛС «Небо-М»6

«Гэта як другое дзіця». Былая мадэль пераехала ў Іран, а пасля вярнулася ў Беларусь з шакаладным бізнэсам2

Адроджаную прэмію «За свабоду думкі» атрымаў вядомы музычны гурт13

Ізраіль атакаваў расійскую авіябазу ў Сірыі. Там знаходзілася зброя для «Хезбалы»5

больш чытаных навін
больш лайканых навін

«Ляцелі вельмі нізка». Лукашэнка прызнаў пралёт дронаў над Беларуссю3

«Ляцелі вельмі нізка». Лукашэнка прызнаў пралёт дронаў над Беларуссю

Галоўнае
Усе навіны →