Грамадства

Хутка пачнуць судзіць расіяніна Дуднікава, яго пры затрыманні моцна збілі. Хлопцу пагражае да 12 год калоніі

20 снежня пачнецца працэс па справе палітвязня Ягора Дуднікава, ён грамадзянін Расіі. Па яго словах, аператыўнікі ГУБАЗіК моцна білі яго пры затрыманні: «Крычалі: «Поскудзь, дабегаўся?» Сказалі, што я заклікаў людзей да гвалту ў дачыненні да сілавікоў». Абвінавачванне выставілі па двух артыкулах, хлопцу пагражае да 12 год зняволення. Сваякі разлічвалі на дапамогу расійскіх уладаў, але ўсё абмежавалася візітам консула ў СІЗА. Пад вартай Ягор ужо сёмы месяц, быў і ў карцары.

Расійская «Новая газета» публікавала расповед Ягора Дуднікава пра тое, як яго затрымлівалі. 

«Мяне затрымалі 4 мая 2021 года, жорстка. Паспець уцячы не было сіл. Іх было шмат — я адзін. Я адразу зразумеў, што да чаго: працаваў ГУБАЗіК, не шкадуючы рук, — білі нагамі і рукамі пры затрыманні.

Крычалі: «Поскудзь, дабегаўся?» У мяне ўсё ў вачах пацямнела. Былі і супрацоўнікі КДБ. Яны паводзілі сябе інтэлігентна ў адрозненне ад ГУБАЗіК.

Наступствамі затрымання сталі сінякі і расколаты зуб. Мне сказалі, што я заклікаў людзей да гвалту ў дачыненні да супрацоўнікаў праваахоўных органаў. Таксама, што я агучваў відэаролікі, якія ў далейшым размяшчаліся на Youtube-канале «Батогсб/партызанскібот».

Пасля затрымання мяне павялі дадому, там быў ператрус. Завялі ў здымную кватэру, дзед, у якога я здымаў яе, спаў. Мяне два разы стукнулі нагой у вобласць грудзей і пасля гэтага завялі панятых. Пачаўся ператрус. Канфіскавалі маю апаратуру, два тэлефоны, тры асабістыя дзённікі, дакументы, карту і 60 беларускіх рублёў.

Пасля надзелі мяшок на галаву і павялі. Я быў у паніцы, мяне трэсла, але пры гэтым істэрыкі не было.

Калі шманалі, пасадзілі на калені, сказалі маўчаць. Але я зрэдку гаварыў з дзедам і пазіраў на кошку. Я разумеў, што, магчыма, яе больш не ўбачу, і развітваўся з ёй. Пасля ператрусу — зноў мех на галаву і павялі да аўтамабіля. У машыне закінулі на задняе сядзенне, рукі былі ўвесь час у кайданках.

Сказалі, што паедуць закопваць мяне. «Саджаць бульбу», — так пажартаваў адзін з іх. Казалі, каб я сказаў тое, што ім патрэбна, на камеру, і тады, магчыма, мяне дэпартуюць дадому.

Мяне білі, бо я віну не прызнаваў. Білі жорстка. Праўда, ужо праз месяц сінякоў зусім не засталося.

Мяшок быў няшчыльны, і я ўбачыў, што мяне вязуць да будынку КДБ. Завялі ў кабінет на трэцім паверсе, пасадзілі на крэсла, рукі шчыльней пераціснулі кайданкамі, з-за чаго я ўскрыкнуў. Знялі мяшок і сказалі, што калі я буду выдзелвцца, то павязуць у аддзяленне АМАП, і тады мне ўзгадаюць усе мае словы (у агучаных роліках). Я моцна спалохаўся, бо ведаю, што рабіў АМАП у жніўні 2020 года.

Пасля гэтага ў гадзіну ночы пачаўся відэадопыт без адваката, дзе мне далі тэкст, які я зачытаў. На камеру мяне распытвалі пра дзейнасць, я баяўся і казаў тое, што ім патрэбна. Яны прынеслі гіру на 32 кг і паставілі каля мяне.

Пасля гэтага сталі пытацца, якое я маю дачыненне да Вольгі Карач і Ігара Макара. Я быў жудасна напалоханы, не пярэчыў ім. Пасля допыту з відэакамерай з мяне знялі кайданкі, далі папіць і прынеслі сумку з ежай (мяне затрымалі якраз, калі я ішоў з крамы з пакетам).

Потым да раніцы мы сядзелі і размаўлялі з чэкістамі «па душах». Ад страху ў мяне кружылася галава. Я іх ужо стаў успрымаць як таварышаў, таму што яны сталі мне спачуваць, прапаноўваць пакурыць ці папіць гарбаты з шакаладкай.

Яны патрабавалі даць доступ да тэлефонаў, да сваіх акаўнтаў у сацсетках і Тэлеграме. Я падпарадкоўваўся, бо памятаў моцныя ўдары за адмову. Потым мне дазволілі паспаць на крэсле. Я прысланіўся да халоднага сейфа і падрамаў.

Пакуль я спаў, ахоўнікі ўвесь час мяняліся. Відаць, ім патрэбны быў адпачынак у больш камфортных умовах. Каля 11 раніцы мне прынеслі аркушы паперы, ручку і сказалі пісаць яўку з павіннай. Чэкісты фактычна прымусілі мяне напісаць яе. Сказалі, што калі не напішу, то мяне прызнаюць тэрарыстам і згнаяць у турме, я не ўбачу маму, сваю дзяўчыну. А калі напішу, то дэпартуюць у Расію, і я ўсё забуду як страшны сон.

Пыталіся, ці бачыў я Дзяніса Хофмана, Вольгу Карач, Ігара Макара і іншых адміністратараў тэлеграм-канала «АГСБ», каб завербаваць мяне. Калі даведаліся, што я іх не бачыў, нерваваліся.

У яўцы я напісаў, што нібыта заклікаў да гвалтоўных дзеянняў, прамога фізічнага кантакту з праваахоўнымі органамі, таксама напісаў пра мой удзел у ботах тэлеграм-канала «АГСБ» (кантактаваў з людзьмі, адказваў на пытанні). Указаў, што з Карач адзін раз звязваўся, з Макарам не звязваўся ні разу. Пасля гэтага я прасіў даць доступ да тэлефона, каб патэлефанаваць маці і дзяўчыне.

Яны казалі, калі я не буду ісці на кантакт, прыедуць да маёй дзяўчыны, і мала ёй не падасца. Пасля сказалі мне, што я паеду ў апартаменты з двума супрацоўнікамі. Калі буду паводзіць сябе добра, то размова працягнецца.

За мной прыйшлі два супрацоўнікі, надзелі мяшок на галаву, закінулі ў аўтамабіль, і мы паехалі. Мы даехалі досыць хутка, і як пазней я ўбачыў, мяне размясцілі ў двухпакаёвай кватэры з відам на помнік Якубу Коласу. Там мяне засялілі ў адзін пакой, а супрацоўнікі знаходзіліся ў іншым пакоі. Кайданкі з мяне знялі, і я змог паесці.

У 23.00 мне сказалі: «Адбой». Калі я лёг, то пачуў гук перасмыкнутага затвора пісталета. Я жудасна спалохаўся і ўціснуўся ў канапу. Але за мной ніхто не прыходзіў. Праз некаторы час паспрабаваў схадзіць у прыбіральню, аднак дзверы звонку былі зачыненыя. Пасля гэтага я заснуў. 

Раніцай мяне разбудзілі і сказалі збірацца. Надзелі зноў мяшок на галаву і адвезлі, як аказалася пазней, у будынак КДБ. Завялі ў кабінет, пасадзілі на крэсла і сказалі наноў пісаць яўку з павіннай.

Відаць, за гэты час вывучылі мой мабільны тэлефон, і ў іх з'явіліся дадатковыя пытанні. Пасля гэтага сказалі, што давядзецца пасядзець у «Амерыканцы», бо я «здаў» Дзяніса Хофмана (па мянушцы Дзіс), яго асабістыя даныя знайшлі ў мяне ў тэлефоне (сілавікі лічаць Дзяніса Хофмана (Хромава), грамадзяніна Германіі, датычным да тэрарыстычнай дзейнасці ў Беларусі, — заўв. «НН»).

Затым зноў надзелі мяшок на галаву і павялі да следчага, які сказаў, што я падазраюся ў арганізацыі групавых дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак у Мінску, і яшчэ я парушыў рэжым знаходжання ў краіне.

Прыйшлі салдаты і завялі мяне ў СІЗА КДБ. Там мяне неаднаразова вадзілі на допыты, дзе прысутнічалі розныя адвакаты. Допыты здымалі на відэа, дзе я ўжо паўтараў завучаны тэкст. Праз два тыдні пачалі прыходзіць першыя лісты ад маёй дзяўчыны і адзін ліст ад маці.

25 мая я да мяне прыйшлі ў камеру і сказалі: «З паперамі на выхад». Завялі ў кабінет, дзе далі загадзя падрыхтаваныя адказы на пытанні тэлевізіёншчыкаў з «АНТ». Далі час вывучыць адказы, і 28 мая прыехалі людзі з тэлеканала «АНТ» і зрабілі запіс. Прасілі сказаць так: «Я, Дуднікаў Ягор, вядомы як Злойбэт. Вы лохі, балаболы, я расчараваны ў вас і супрацоўнічаю са следствам».

Пасля гэтага мяне завялі ў камеру, а ў панядзелак 31 мая перавялі ў СІЗА на Валадарскага. У СІЗА КДБ я сядзеў у адной камеры з Віктарам Бабарыкам і Рыгорам Кастусёвым. Яшчэ быў бізнэсмен Размус. Праўда, яго потым прыбралі. Адносіны з сукамернікамі добрыя, яны сталі мне ледзь не дзядулямі, падвучыў беларускую мову.

Я толькі агучваў відэаролікі, тэксты даваў Дзіс — адміністратар тэлеграм-канала. Гэта я рабіў за ўзнагароду. Аўдыёпаведамленні ў тэлеграм-канале «АГСБ» агучваў з сярэдзіны лістапада 2020 па май 2021 года. У роліках і паведамленнях былі заклікі выходзіць на вуліцу і на прамы фізічны кантакт з супрацоўнікамі праваахоўных органаў».

«Стакан у параўнанні з камерай — рай, кайфану ў цішыні». Палітвязень Дуднікаў даслаў маці ліст з-за кратаў, у якім апісаў умовы на Валадарцы

Што такое «АГСБ»? Канал, які беларускія ўлады прызналі экстрэмісцкім, а пазней і тэрарыстычнай арганізацыяй. Гэта канал, створаны расіянінам Дзянісам Хромавым. Сам ён жыве ў Германіі. Вядомы тым, што ў 2010-х чытаў battle-рэп пад псеўданімам D1S. Ніякага дачынення да Беларусі Хромаў не мае, але падчас пратэстаў у Мінску Дзяніс вырашыў, што беларусы дзейнічаюць няправільна, і з назіральніка ператварыўся ва ўскоснага ўдзельніка — стварыў радыкальны канал і чат. 

Правакатыўны стыль канала быў відавочны: так, адміністратары скідвалі фота паляўнічай зброі на фоне нацыянальнага бела-чырвона-белага сцяга з падводкай у духу: «У вас ёсць зброя, якую вы гатовыя ўжыць супраць карнікаў? Скідвайце фота ў наш бот! А таксама фота любых іншых прылад, якія могуць нанесці шкоду здароўю».

Адміністратары і мадэратары канала, сярод якіх, як у наступным выявілася, былі супрацоўнікі органаў, заахвочвалі ўдзельнікаў да актыўных дзеянняў.

Як выглядае, некаторыя беларусы, расчараваныя ў немагчымасці спыніць беззаконне мірным шляхам, ішлі раіцца аб далейшых дзеяннях да Хромава і яго ананімных паплечнікаў, якія падказвалі, што трэба рабіць. За датычнасць да «АГСБ» былі затрыманыя дзясяткі беларусаў, у тым ліку і Ягор Дуднікаў.

Яму выстаўленыя абвінавачванні па двух артыкулах (адзначым, што арт. 342 КК, па якім яго затрымлівалі, у выніковым абвінавачванні няма):

  • заклікі да дзеянняў, накіраваных на нанясенне шкоды нацыянальнай бяспецы Беларусі — ч. 3 арт. 361 КК, караецца пазбаўленнем свабоды ад 2 да 7 год;

  • распальванне сацыяльнай варожасці ў дачыненні да сілавікоў (у Беларусі сілавікі з 2020 года лічаць сябе асобнай сацыяльнай групай) — ч. 3 арт. 130 КК, караецца пазбаўленнем свабоды ад 5 да 12 год.

Справу будзе разглядаць суддзя Сяргей Хрыпач, ужо вядомы па судах над палітвязнямі: даў 10 год Аляксандру Троцкаму.

Паводле абвінавачвання, ён наехаў 12 жніўня на сваёй машыне на нагу супрацоўніка ДАІ. У той вечар каля Стэлы аўтамабіль Аляксандра спынілі ўзброеныя людзі, калі ён адмовіўся выходзіць да іх з машыны, то выбілі шыбы, дасталі яго з салона і моцна збілі. З чэрапна-мазгавой траўмай пад канвоем і ў кайданках ён правёў у шпіталі тры тыдні. Затым Аляксандра перавялі ў СІЗА-1 па крымінальнай справе за гвалт у дачыненні да міліцыянта (арт. 364 КК).

Але перад перадачай справы ў пракуратуру следчыя перакваліфікавалі абвінавачанне на больш жорсткае — замах на забойства супрацоўніка органаў унутраных справаў. Таксама суддзя Хрыпач вядомы тым, што разглядаў гучную «справу 17» аб незаконным распаўсюджванні наркотыкаў. 

Каментары

У Расіі выпадкова выдалі колькасць вайскоўцаў, якія зніклі без вестак?4

У Расіі выпадкова выдалі колькасць вайскоўцаў, якія зніклі без вестак?

Усе навіны →
Усе навіны

Лідарам па спажыванні трафіку ў Беларусі з'яўляецца чацвер4

Падаражэлі папулярныя крэдыты на жыллё

Манашак Свята-Елісавецінскага манастыра прагналі з кірмашу ў Польшчы45

Трамп паабяцаў «жорсткую расплату» ХАМАС, калі ізраільскія закладнікі не будуць адпушчаныя да ўступлення яго на пасаду2

Абвінавачанне ў атручванні чацвярых дзяцей у Краснаярскім краі выставілі іх бацьку2

Устанавілі тарыфы на платны прыём дактарамі3

«Будзе двоеўладдзе: Зурабішвілі паспрабуе перападпарадкаваць сабе дзяржапарат». Якія перспектывы пратэстаў у Грузіі3

Стыльная карэянка, што скарыла сэрцы гледачоў Алімпіяды, трапіла ў спіс «100 жанчын 2024 года»

Чым цяпер жыве доктар Мартаў?6

больш чытаных навін
больш лайканых навін

У Расіі выпадкова выдалі колькасць вайскоўцаў, якія зніклі без вестак?4

У Расіі выпадкова выдалі колькасць вайскоўцаў, якія зніклі без вестак?

Галоўнае
Усе навіны →