«Яны я***цца як богі»: заносы, але і філасофскія развагі ў прозе і вершах 20-гадовай Ксені Сітнік
У колішняй пераможцы дзіцячага Еўрабачання Ксені Сітнік ёсць сайт, дзе яна публікуе ўласную прозу і вершы.
Пра што піша 20-гадовая дзяўчына?
Дзесьці яна імкнецца разабрацца ў чалавечых пачуццях, і сваіх таксама. Аналізуе паводзіны людзей.
Некалькі ейных твораў таксама прысвячаюцца нейкаму Глебу.
Чытайце самі.
«Пахмурна.
Не пераношу, губляюся, калі людзі дасылаюць мне паведамленне са словамі «ясна». Можа быць, пахмурна?
Якое ж непераадольнае жаданне разабрацца, што вам ясна…
Вы спазналі дзэн? Зразумелі сэнс жыцця? Абверглі пастулаты Эйнштэйна? Раскрылі тэорыю змовы амерыканскага урада? Дык што ж нам з вамі ясна?
Мы жывем у складаным свеце, дзе вельмі часта людзі адмаўляюцца думаць, аддаюць сябе на разарванне бясконцай чарадзе цялесных забаваў.
Людзі круцяць азадкам у барах, упіваюцца на ўпісках, купаюць свой мозг у балоце масавых забаў, купляюць аднолькавыя майкі «zara» і шчаслівыя. Яны бяздумна і бессэнсоўна марнуюць сябе, пажыраючы свае фобіі на сняданак, усміхаючыся і праглынаючы.
Нясцерпна хочацца даведацца, ці глядзелі яны калі-небудзь на сябе? Не, няслушна: ці калі-небудзь глядзелі яны ў сябе? Ці спрабавалі хоць раз ўзяць рыдлёўку і грунтоўна ўскапаць сваю свядомасць? Ці складалі прычынна-выніковыя сувязі, спрабуючы разабрацца і высветліць, чаму іх жыццё (якасцю якога, дарэчы, большасць людзей хранічна незадаволена) складваецца такім чынам?
І я ўжо не буду казаць пра светабудову, фенамены функцыянавання вышэйшай цывілізацыі, антыматэрыю, пачатку сусвету. Я пытаюся, ці спрабавалі яны размаўляць з сабой? Ці здаралася ў іх заставацца з сабой сам-насам, гутарыць з уласнай падсвядомасцю сам-насам?
Магчыма, і я. І я такая ж, але адзінае, што я ведаю дакладна - гэта тое, што мне ані чорта не «ясна» у гэтым дзікім, дзіўным і вар'яцкім свеце».
«Фридрих, здесь ли ты?
Задумчиво, восклицательно, вопрошающе… Часто я просыпаюсь в необъяснимой агонии, не смекаю насколько это приемлемо, однако, в подобных горячих (горящих!) состояниях не покидает меня щемящая, терзающая моё сознание мысль о том, что так незаурядно было бы проснуться одним пасмурным утром, обнаружив прямо у себя в кровати Фридриха Ницше, который набрал бы воздуха на целые лёгкие, посмотрел бы многозначительно и произнёс: Сеня, не пора ли тебя распять?»
***
«вместо меня остались кровавые ямы,
легко оступиться и нужно считать наперед.
в никуда передам телеграммы
и фирменный trip от Далай-Ламы
меня не спасёт.
вместо тебя остались пустые снаряды,
что прошибали когда-то мою башку.
никакой артиллерии рядом — целиться будут взгляды,
гляди, ты готов к прыжку.
вместо сердец — огромные черные дыры.
бери подорожник и срочно меня лечи,
выжить бы нам в этом конченном мире,
ведь мины взорвутся кричи/ не кричи.
беспощадны мои палачи,
с тобой я горю, как ведьмы в печи.
напрасны безумные сказки,
подари мне хотя бы Аляску
и замолчи.
***
«Drag me to hell. Зацягні мяне ў пекла. Мая ўласная інтэрпрэтацыя Сэма Рэймі.
Гэта як Стакгольмскі сіндром, усе рэкі уліваюцца ў звыклы і адзіны чароўны акіян. Акіян, які складаецца з кактэйлю болю-любові. У вас зноў ёсць персанальны кат, вы зноў пакутуеце.
Апафеоз усіх гісторый, таму што ва ўсіх людзях, якіх вы калі-небудзь выбіралі, вы адчувалі патэнцыйнае няшчасце і проста не маглі ўтрымацца.
Усе мы залежныя, хтосьці не можа выйсці з хаты не выпіўшы кубак кавы, хтосьці залежыць ад людзей, хтосьці ад наркотыкаў.
Уся гэтая залежнасць разнастайная: фізічная або псіхалагічная, але залежнасць. Тут і тоіцца магічны ключык ад куфара, у сярэдзіне якога крыецца адказ на адвечнае пытанне аб безадказнасці чалавечых пачуццяў.
Людзі падсаджваюцца на эмоцыі, як мой знаёмы Роберт, на гераін, больш за тое, на пэўны від эмоцый. У асноўным, гэта болевы шок. Людзі, якія выбіраюць сабе ролю ахвяры маральнага мазахізму ніколі нікога не любяць (могуць быць закаханыя, захопленыя, ўражаныя), але не любяць. Усё жыццё яны залежныя ад пэўнай формы эмацыйнага экстазу, які адчуваюць, цікавячыся выключна незацікаўленымі ў сабе асобамі. Важна тое, што каталізатар гэтага бязмежжа зусім не цікаўнасць (не жаданне ўбачыць прычыну абыякавасці да іх), яны настолькі эгаістычныя, што матывуе іх толькі ўласная патрэба адчуваць дзіўнае пачуццё, магутна адчуць бязмежную любоў да сябе ва ўласным самаахвяраванні, у бясконцым шэрагу сваіх пакут.
Кожны раз, як гераіншчык Роберт, яны цягнуцца да фантастычнага шпрыца, які складаецца з эмацыйных выбліскаў. Глядзіце, самае галоўнае для Роберта — атрымаць дозу, не мае значэння якім чынам і якімі нягодамі давядзецца гэта зрабіць. Доза — гэта непараўнальная надзённая неабходнасць, непераадольнае жаданне, адзіны магчымы сэнс.
Потым Роберт атрымлівае яе, ох, момант кульмінацыі. Магчыма, што ў гэты момант маленькія эльфы ўнутры ў Робі заводзяць сваю песню пра тое, як жахліва, як выдатна!
Затым адбываецца паступовы, плаўны, найдалікатны спад эйфарыі і рацыянальныя разважанні Роба пра тое, што не такая ўжо была і патрэба ў запаветнай дозе. Але рэцыдыў непазбежны, такім чынам, сёмы круг пекла даводзіцца трансляваць нанова. Усё паўтараецца зноў.
І нішто/ніхто не здольны спыніць наркамана, таму што яму напляваць на забарону, на два гады лячэння ў клініцы, яму напляваць на ўсё. Унутрывенна, унутрымускульна, паўсюдна, калі ласка! Наркотыкі — гэта не хвароба.
Наркотыкі ўсяго толькі сімптом, бо хвароба тут толькі залежнасць. З эмацыйным паняволяннем справа ідзе яшчэ драматычней, больш маляўніча і цікавей, таму з гэтага заганнага лабірынта выбрацца практычна немагчыма, кожны раз, эмацыйныя мазахісты-наркаманы пакутуюць выключна магутна і доўга, і як і ўсе залежныя людзі, яны, зразумела, адмаўляюць факт наяўнасці залежнасці, яны кажуць пра такія высокія матэрыі, як каханне, глыбокае яднанне душ на ўсіх узроўнях свядомасці, маральны крызіс, паранармальныя імпульсы і г.д., але затым, калі пакуты вычэрпваюць сябе напоўніцу, яны зноў адпраўляюцца ў займальны пошук новага ката.
І, безумоўна, знаходзяць. Відавочна, што мазахісты не ствараюць новыя адносіны, яны працягваюць старыя, змяняючы толькі аб'ект, да якога яны цяпер будуць прывязаныя жалезнымі ланцугамі цалкам. Новаспечаны кат забяспечвае залежных той жа палітрай адчуванняў, вядома, дадаюцца некаторыя лірычныя адступленні і варыяцыі, аднак, сутнасць застаецца адзінай: яны проста хочуць атрымаць дозу і атрымліваюць яе ў перманентным рэжыме. Немудрагелістасць дадзенай дэвіяцыі проста дзівіць сваёй нявінаватасцю і прастатой.
Маральныя мазахісты цвёрда перакананыя, што хата з белым плотам, два бульдогі, кветнікі з півонямі ў садзе і круасаны на сняданак - гэта менавіта тое, што ніколі іх не задаволіць. Яны гатовыя крычаць ўсяму свету, што ім трэба больш, шырэй, маштабней, яшчэ больш балюча. Электрашокам ў цэнтральныя нервы! Яны даводзяць, што адчуваюць і разумеюць свет, любоў і адносіны нашмат глыбей і танчэй, але гэта не так.
Людзі залежныя і іх трэба выратаваць, але выратаванне тапельцаў, як вядома, прэрагатыва саміх няшчасных. Нажаль, сярод псіхалагічных трэнінгаў і разнастайных тэрапій рознага ўзроўню складанасці няма панацэі, але ўсведамленне небяспекі павінна быць тым самым выратавальным кругам, за які я прапаную ўхапіцца ўсім аматарам гарачага.
Важна разумець, што ўсё што з намі адбываецца - гэта вынік нашых рашэнняў. Бо непазбежна надыходзіць дзень, калі нам даводзіцца рабіць выбар: пачынаць або заканчваць, жыць ці памерці, залежаць ці быць свабоднымі, падаючы сабе права на такое ўяўнае, але экстрэмальна доўгачаканае шчасце».
* * *
«Посвящается Глебу
Ты говоришь, что они е….ся, как боги,
впустив в свои легкие тихий угарный газ,
наши сплетённые ноги,
многочисленность диких тел в позе догги,
Ты — море. Я — водолаз.
Пас. Глотая слюну, из носа течёт пена,
психонавты рисуют в своей голове цветы,
жую твою кожу, долблю я тебя по венам.
вырубив нервы, сломали в округе все рты.
Смотри.
здесь слова, что врастают в мясо
и повсюду — трупы живых людей.
американский ковбой нам на шею бросает лассо.
Я — никто, значит, ты — ничей.
Бей.
меня, нет шансов на остановки.
нам не хватает времени, чтобы быть,
морфий превысил сам свои дозировки.
Ты открываешь космос и умоляешь — плыть.
Скрыть. от копов твои все пароли и явки,
податься в бега, в лабиринтах чужих аорт,
умереть, задохнувшись во всех городских давках,
из боли испечь наш похоронный торт.
Плевать, и выкачав весь общий воздух,
в сердцевине пустот-ослепительной слепоты,
на наших могилах ещё танцевать не поздно.
Деньги — бедным,собакам — кости, мне — ты.
Пасля даносу Бондаравай раптоўна адмянілі выставу ў музеі Янкі Купалы. Цяпер яна патрабуе на музеі шыльды па-руску29
Каментары